برلیانت بزرگمهر؛ دبیر انجمن تغذیه ایران
چرا پس از ازدواج وزن خانمها افزایش مییابد؟
اما اینكه چرا معمولا پس از ازدواج، وزن خانمها افزایش مییابد، سؤالی است كه در ذهن بسیاری از عروسخانمها مطرح است. اضافه وزن بعد از ازدواج میتواند به دلایل مختلفی باشد، از جمله:
1- اكثریت قریب به اتفاق دختران، در اوقات قبل از ازدواج، برای آنكه در شب عروسی خوش اندامتر بوده و عروس زیباتری باشند از رژیمهای لاغری بسیار سخت و نامناسب بطور خودسرانه و یا نزد افراد غیر متخصص استفاده میكنند. این امر باعث میشود كه وزنشان موقتاً كاهش پیدا كند، ولی چون بدنشان بر انرژی بسیار پایین تنظیم میشود و از طرف دیگر نظر به اینكه چنین رژیمی برای مدت طولانی به هیچوجه قابل تحمل نیست، لذا پس از ازدواج و به محض آنكه به برنامه غذایی عادی خود باز گردند، وزنشان به شدت بالا رفته و علاوه بر آن، دچار سستی، خستگی، بیحوصلگی و افسردگی (ناشی از كاهش قندخون) میشوند ضمناً عوارض مهم دیگری نیز گریبانگیر آنان خواهد شد، زیرا رژیمهای لاغری ناكافی، شخص را مبتلا به سوءتغذیه و عوارض ناگوار ناشی از آن مینماید.
2- معمولا پس از ازدواج وظایف خانمها سنگینتر شده و مجبورند اداره امور زندگی را خود به تنهایی بعهده گیرند. این امر موجب میشود كه وقت كمتری جهت برنامهریزی تغذیهای صحیح و نیز پیادهروی و ورزش روزانه داشته باشند و اوقات خود را بیشتر به كارهای روزانه خانه و مسئولیتهای زندگی اختصاص دهند، این موضوع در مورد خانمهایی كه در بیرون از خانه كار میكنند بارزتر است.
3- یكی از آداب و سنن بسیار پسندیده و مفیدی كه در كشور ما رایج است آن است كه معمولا بعد از ازدواج، اقوام و دوستان نزدیك، عروس و داماد را میهمان میكنند و این میهمانیها كه پاگشا نام دارد در وعده شام یا ناهار است. سفرههای پاگشا همیشه بسیار رنگین و مفصل است و از غذاهای خوشمزه ایرانی بطور متنوع بر سر میزهای غذا استفاده میشود. اشكال این میهمانیها آن است كه اولاً غذاها بطور معمول بسیار چرب و اكثراً پرنمك هستند. ثانیاً از تنوع خیلی زیادی برخوردارند.
اشكال غذاهای چرب، افزایش چربیهای نامطلوب خون، بالا رفتن فشارخون و چاقی است كه البته فقط مسأله چاقی مورد توجه قرار میگیرد، چون بارز است و به چشم دیده میشود، ولی بالا رفتن چربیهای نامطلوب خون و فشارخون از دیده پنهان میماند كه این اختلالات فقط مربوط به دوران سالمندی نیست و در اثر تغذیه غلط در جوانان و گاه حتی نوجوانان نیز بروز میكند. مصرف نمك زیاد علاوه بر ایجاد عوارضی از قبیل افزایش فشارخون، اختلالات قلبی – عروقی و نرمی استخوان، باعث افزایش آب میان بافتی و بروز ادم (پف یا ورم) در افراد میشود.
4- از آنجاییكه عروسخانمها قبل از ازدواج انگیزهای بسیار قوی جهت برخورداری از اندامی متناسب و زیبا دارند و معمولا پس از پایان مراسم عروسی، این انگیزه از بین میرود و یا خیلی ضعیف میشود، و ضمناً نظر به اینكه قبل از ازدواج بطور معمول، دختران از رژیمهای بسیار سخت و طاقتفرسا استفاده میكنند، لذا با از بین رفتن انگیزه قوی لاغری و یا ضعیف شدن این انگیزه، به پرخوری و بدخوری پناه میبرند كه پیامد آن افزایش وزن و اختلالات ناشی از تغذیه غلط است.
5- كمتر اتفاق میافتد كه پس از مسافرت ماه عسل، عروسخانمها افزایش وزن پیدا نكنند. یكی از باورهای غلطی كه در ذهن اكثر افراد تثبیت شده است آن است كه برای شاد بودن و خوش گذشتن لازم است شخص به پرخوری پناه ببرد و یا از مواد فاقد ارزش تغذیهای بالا و پركالری استفاده كند، غافل از آنكه عوارض ناگوار ناشی از این فرم تغذیه، قادر است تمام اثرات اوقات خوش و لحظات شیرین زندگی انسان را خراب كند. تغذیه غلط اعم از پرخوری و یا بدخوری، یعنی مصرف زیاد غذا و یا استفاده از غذاها و میان وعدههای چرب، شور یا شیرین به مقدار زیاد و یا بطور مكرر، بسیار آسیبرسان و زیانآور است كه چاقی فقط یكی از عوارض ابتدایی آن است.