چگونه میل به خوردنی‌ها را كنتـرل كنیـم
همیشه و همه جا خوراكی‌هایی هستند كه شما را وسوسه می‌كنند و مقاومت در برابر آنها بسیار دشوار است. وقتی كه دختر كوچك‌تان برای شام پیتزا سفارش می‌دهد و شما می‌خواهید سالاد كاهو و گوجه‌فرنگی بخورید، به نظر عادی می‌رسد، ولی قرار گرفتن در آن موقعیت و كنترل خود برای آنكه دست‌تان را دراز نكنید تا یك برش پیتزای داغ با پنیر كش آمده بردارید، بسیار سخت است. گاهی اوقات یكی از اطرافیان از خوردن چیزی با آب و تاب فراوان تعریف و آن را به ما تعارف می‌كند و ما حتی اگر گرسنه هم نباشیم، تمایل زیادی به خوردن آن پیدا می‌كنیم. در چنین شرایطی بدن ما هورمون دوپامین ترشح می‌كند كه بخشی از مغز را روشن كرده و اشتها را تحریك و ما را مجبور می‌كند كه از آن چیزی كه می‌خواهیم، بیشتر بخوریم. نه گفتن به تمام غذاهایی كه ارزش غذایی زیادی ندارند ولی هوس انگیز هستند، غیر ممكن نیست. با به كارگیری برخی راهكارهای ساده می‌توان به میل فراوان برای خوردن غذاهای بسیار شیرین و یا بسیار شور غلبه كرد. با حفظ و نگهداری رژیم غذایی سالم و پاسخ هوشیارانه در برابر میل به خوردن غذاها به مدت دو هفته، این تمایل تقریباً محو شده و از بین می‌رود و بعد از مدت كوتاهی دیگر برای خوردن آنها وسوسه نخواهید شد. كاری كه باید انجام دهید، یادگیری مقابله با شرایطی است كه باعث شكستن رژیم غذایی می‌شوند.
شرایطی كه باعث شكستن رژیم غذایی می‌شوند
اولین عامل تحریك‌كننده:
شما احساس بی‌حالی و غمگینی می‌كنید و می‌خواهید چیزی بخورید تا شما را دوباره سرحال بیاورد و بانشاط كند.
یك لحظه مكث نمایید و احساس واقعی خود را شناسایی كنید. آیا دچار استرس هستید؟ آیا جر و بحثی كه با همسرتان داشته‌اید، شما را در لبه پرتگاه قرار داده است؟ شما باید ابتدا از احساسات خود مطلع شوید. به جای آنكه به سمت آشپزخانه بروید، میل و هوس اصلی خود را شناسایی كنید. بر اساس پژوهش‌ها، افرادی كه از نظر احساسی در موقعیت بهتری هستند و برای غذاخوردن به رستوران می‌روند، انتخاب‌های سالم‌تری دارند؛ بدون آنكه به مغذی بودن آن غذاها توجه كرده باشند؛ بنابراین حس و حال و روحیه شما تاثیر مستقیم روی غذا خوردن و انتخاب‌های‌تان دارد. وقتی ناراحت، افسرده، عصبانی و ... هستید به سراغ خوردن غذا نروید و راه موثر دیگری برای سركوب و مقابله با این احساسات بیایید.
دومین عامل تحریك كننده:
مقدار زیادی از بستنی مورد علاقه‌تان را خریده‌اید، ولی این مقدار برای یك نفر زیاد است.
سعی كنید هنگام خرید محصولات و مواد غذایی تحریك‌كننده كه حاوی چربی، قند و نمك فراوان هستند، به حداقل كمیت فكر كنید یا اینكه آنها را برای كودكان یا مهمانان احتمالی نگاه دارید. به این مساله به چشم یك واكسن كنترل‌كننده اشتهای كاذب نگاه كنید. اكتفا كردن به مقدار كمی از غذاها و خوراكی‌ها به ما كمك می‌كند این مشكل را تا حد زیادی برطرف كنیم. بعد از گذشت مدتی به نوعی خویشتن‌داری می‌رسیم كه باعث می‌شود میل به غذاها در ما كاهش یابد.
سومین عامل تحریك كننده:
غذاهای مهمانی شب گذشته همه هوس انگیز بودند و انگار شما را فرا می‌خوانند.
خودتان را با چیز دیگری مشغول كنید تا حواس‌تان پرت شود؛ مثلاً شروع به صحبت كردن با دیگران كرده یا اینكه به میزبان كمك كنید. سعی كنید سرتان را به جهتی كه خوراكی‌ها و غذاها قرار گرفته‌اند، برنگردانید یا روی یك غذای خاص، متمركز نشوید. میل و هوس در حافظه كوتاه‌مدت ما هستند كه در لحظه فقط می‌تواند تعداد محدودی از چیزها را حفظ و نگهداری كند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند افرادی كه مراقب افزایش وزن‌شان هستند اگر در ذهن شان آن غذایی كه واقعاً دوست دارند، تجسم كنند و بعد غذای دیگری در برابرشان گذاشته شود، 30 درصد كمتر میل به خوردن آن پیدا می‌كنند. در مواقع گرسنگی، از میان وعده‌های سالم استفاده كنید؛ مثلاً یك سیب بخورید. اگر غذاهای خوش آب و رنگ در مقابل دیدگان‌تان وجود دارند و ناراحتید كه چرا نمی‌توانید آنها را بخورید، بهتر است خودتان را با كار دیگری سرگرم كنید، زیرا در مواقعی كه گرسنه هستید، كنترل امیال بسیار سخت‌تر می‌شود.
چهارمین عامل تحریك‌كننده:
شما در مسیر بازگشت به خانه هستید و ناگهان در طول مسیر به فست فود مورد علاقه‌تان نزدیك و وسوسه می‌شوید سری به آنجا بزنید.
سعی كنید از یك مسیر دیگر به خانه برگردید. حتی در مواقعی كه پیاده‌روی می‌كنید، حتی اگر راه‌تان طولانی‌تر شود نیز این كار را انجام دهید. ممكن است در مسیر خانه یك بستنی‌فروشی، ساندویچی، رستوران و ....... باشد كه شما تمایل زیادی برای رفتن به آنجا داشته باشید و نتوانید جلوی خودتان را بگیرید. در چنین مواقعی به سرعت مسیر خود را عوض كنید تا چشم‌تان به آنجا نیفتد؛ چرا كه با دیدن آنجا حتما تحریك می‌شوید پیاده شوید و چیزی بخورید.
پنجمین عامل تحریك‌كننده:
خوراكی‌هایی كه هنگام تماشای برنامه یا فیلم مورد علاقه‌تان می‌خورید.
قبل از آنكه بلیط رفتن به سینما را بگیرید، به خودتان بگویید: «من می‌توانم یك جعبه پر از پف فیل كره‌ای یا پفك و چیپس بخرم، اما ترجیح می‌دهم مستقیم بروم و سر جایم بنشینم و چیزی نخورم.» وقتی كه به مرحله خودآگاهی می‌رسید، این كار برای شما راحت‌تر می‌شود و در واقع ما نباید امیال و خواسته‌های‌مان را سركوب كنیم، بلكه باید یاد بگیریم كه چگونه آنها را كنترل كنیم.
ششمین عامل تحریك‌كننده:
با دوستان تان بیرون رفته‌اید تا كمی تفریح كنید، آنها سفارش غذاهای ناسالم را می‌دهند و شما نیز تحریك می‌شوید.
اجازه ندهید عادات بد دیگران روی شما اثر بگذارند. برای لذت بردن می‌توانید از غذایی كه دوستان‌تان سفارش داده‌اند، كمی بردارید و بخورید، ولی برای خودتان غذای سالمی را سفارش بدهید. انتخاب غذا را با هوشیاری انجام دهید. مواظب باشید در دام پر خوری گرفتار نشوید. بر اساس پژوهش‌های به عمل آمده خانم‌هایی كه در چنین شرایطی قرار می‌گیرند معمولا سفارش غذاهای پركالری‌تر را می‌دهند. مثلاً خانمی كه به همراه یك گروه از دوستانش شام را بیرون از خانه در یك رستوران می‌خورد، معمولاً 800 كالری دریافت می‌كند، ولی اگر فقط با یكی از دوستانش برای غذا خوردن بیرون برود، معمولاً 600-500 كالری دریافت می‌كند؛ یعنی در چنین شرایطی هوشیارانه‌تر انتخاب می‌كند و به حجم غذایی كه می‌خورد نیز بیشتر توجه می‌كند. برای آنكه در كنار دوستان‌تان هم لحظات خوشی داشته باشید و هم از خوردن غذاهای سالم بهره‌مند شوید، بهتر است در یك روز تعطیل از آنها دعوت كنید تا دور هم باشید و هر كدام یك غذای سالم و مفید با خود ببرید و آنها را با هم قسمت كنید. به این ترتیب راحت‌تر می‌توانید كالری‌های دریافتی را كنترل كنید.
