دكتر ناهید آریائیان؛ متخصص تغذیه؛ آزاده نجارزاده دانشجوی دكترای تغذیه
آیا افراد چاق و یا دارای اضافه وزن چاقی خودشان را تشخیص می دهند؟
یک نظرخواهی وسیع نشان داد كه افراد چاق و دارای اضافه وزن نه تنها متوجه چاقی خود هستند بلكه می دانند كنترل وزن صرفاً یک جنبه زیبایی نداشته و بر سلا متی آن ها تاٴثیر می گذارد و نیز ۶۰% افراد دارای اضافه وزن قبول دارند كه اضافه وزن بر سلامتی آن ها تاٴثیر گذارده است؛ ۶۳% فقدان فعالیت ورزشی و ۵۵% رژیم غذایی غلط را علت مشكل می دانسته اند!
آیا افراد چاق شادترند؟
در گذشته، سیرک ها چاقهای عجیبی را نمایش می دادند كه نام آن ها بوسیله پیشوند شادرخ (شاد) بدون توجه به آنكه آن ها در آن زمان خوشحال بودند یا نبودند شروع می گردید.
اگر چه وقتی محققین دانشگاه تكزاس درصدد پاسخ به این سوال كه <آیا افراد چاق شادترند؟> برآمدند با جواب نه روبرو گردیدند آن ها با بررسی ۸ شاخص سلامت روانی شامل: خوشحالی، رضایت از ایجاد ارتباط با دیگران و خوش بینی را بررسی نموده و مشاهده كردند كه در هیچ موردی وضع روانی افراد چاق بهتر نمی باشد؛ در مجموع افراد چاق شادتر نیستند.
چگونه چاقی و اضافه وزن بر اعتماد به نفس تاٴثیر می گذارد؟
یک مطالعه در سال ۲۰۰۳ نشان داد كه بیش از ۵۰% افراد دارای اضافه وزن به خصوص زنان جوان و بیشتر در هنگام شنا، ورزش، تعطیلات یا در مكانهای تفریحی عمومی به دلیل وزنشان فاقد اعتماد به نفس هستند. در همان نظرخواهی ۴۱% اظهار داشتند كه احساس می كنند به دلیل وزنشان مورد قضاوت بیشتری هستند و ۲۵% توهین هایی را به خصوص از بچه ها تجربه كرده بودند؛ به طور آشكاری ۳۳% از افراد لاغر باور دارند كه آن ها با افراد دارای اضافه وزن به طریق متفاوتی رفتار می نمایند و ۲۵% اعتقاد دارند كه افراد دارای اضافه وزن فاقد كنترل هستند.
دكتر آلبرت استانكاد، كه یک نویسنده مشهور افسردگی و چاقی است، در كتاب دردهای چاقی از زبان یكی از بیمارانش در توصیف خود می نویسد:
یک توده خاكستری سبز، یک ماده بی خاصیت و بی شكل همراه با احساس سستی و تنبلی و همین حالا وقتی از روی میز معاینه برمی خیزم، احساس می كنم مانند یک فیل هستم.
ارتباط بین چاقی و افسردگی چیست؟
مدت های مدیدی است كه ارتباط بین افسردگی و چاقی ثابت شده است اما هیچ وقت مداركی مبنی بر میزان این ارتباط و تعریف مطلق آن داده نشده است.
اغلب روشن نیست كه چاقی یا افسردگی، كدام یک در ابتدا در چرخه اضافه وزن و كمبود اعتماد به نفس به وجود می آیند؛ همین طور اثر روانی رژیم غذایی مشخص نیست. آیا آن در برطرف نمودن نگرانی های مربوط به چاقی مفید است و یا باعث تشدید اضطراب و خودبیزاری می شود؟
یكی از مشهورترین مردان در انگلستان قرن ۱۸، دكتر جرج چین بود كه حدود ۲۰۲ كیلوگرم وزن داشت و از افسردگی رنج می برد. او حالت خود را این گونه شرح می دهد:
بی میلی و انزجار از سرگرمی و تفریحات دنیوی و وسایل رفاهی طوفان آشوبگر و طاقت فرسا در فكر.
بسیاری از مطالعات عقاید ضد و نقیض را بیان داشته اند. در مطالعه ژرژ در سوئد در مردان و زنان بسیار چاق، میزان سلا مت فكری كاهش یافته و افسردگی افزایش داشت و اضطراب با شدت مشابه و یا بالا تر از بیماران دچار ملا نومای بدخیم (نوعی سرطان پوست و غشاء مخاطی) بود ولی بعضی از محققین نشان دادند كه اگرچه اضافه وزن در دختران نوجوان باعث عدم رضایت آن ها و ظهور خستگی می شد ولی هیچ علا متی از افسردگی نداشتند.
پژوهشگران در یک تلاش برای روشن تر كردن موضوع، ارتباط بین وزن بدن و افسردگی بالینی، تصور خودكشی و كوشش برای خودكشی را در بیش از ۴۰۰۰۰ مرد و زن انجام دادند و نتایج چشمگیری به دست آوردند؛ در زنان، چاقی، خطر افسردگی حاد را ۳۷% افزایش داده و در مردان ۳۷% كاهش می دهد. ۱۰ واحد افزایش بپا، خطر خودكشی و تلا ش برای آن را در سال های گذشته در زنان ۲۲% افزایش داده در حالیكه خطر در مردان را ۲۶% كاهش داد.
در مردان، لاغری ارتباط چشمگیرتری با خطر افسردگی و خودكشی داشت اگرچه مشخص نیست كه این ارتباط علت یا معلول بوده برای مثال مردان افسرده بیشتر سیگار می كشیدند كه احتمالا بر كاهش وزن آن ها تاٴثیر داشته است...
برای خواندن بخش دوم- اثرات روانی چاقی- اینجا کلیک کنید.