ناهید آریائیان؛ دانشجوی دكترای تغذیه؛ آزاده نجارزاده؛ دانشجوی دكترای تغذیه
بسیاری از مطالعات، ارتباط بین چاقی و اختلالات روانی را نشان می‌دهند. اگر چه چاق بودن اغلب از دیدگاه بیشتر مردم نشانه حرص، تنبلی، كثیفی و غیرجذاب بودن است اما مردم چاق اغلب شاد و گوشتالو تصور می‌گردند. چاقی در نوجوانان و جوانان با كاهش موفقیت تحصیلی، كاهش میزان درآمد و افزایش اختلالات روانی همراه می‌باشد.
در نوجوانان چاق به‌خصوص در پسرها اعتماد به نفس كاهش می‌یابد. همچنین تبعیض در زندگی بزرگسالا‌ن چاق به‌طور مستقیم نتیجه رفتارهای منفی افراد غیرچاق یا به‌طور مستقیم ناشی از كاهش احساس اعتماد به نفس فردی در خودشان می‌باشد. برای مثال، گزارش شده كه یک زن جوان در داخل یک كیسه‌ی خواب، برای پنهان شدن و به دلیل انزجار از ظاهر خود می‌خوابید.
برعكس كاهش مقداری وزن منجر به افزایش اعتماد به‌نفس می‌گردد. یک بیمار كه مقدار چشمگیری از وزن خود را از دست داده بود، سرانجام در جشن كریسمس اداره خود بعد از سال عدم حضور به دلیل چاقی، شركت نمود. بسیاری از بیماران اظهار می‌نمایند كه جذاب‌تر شده‌اند و بعد از كاهش وزن اعتماد به‌نفس برای رفتن به بولینگ و یا آرایشگاه برای كوتاهی مو را پیدا نموده‌اند. ما هیچ‌وقت نباید عواقب روانی چاقی را دست كم بگیریم.
آیا چاقی منجر به بیماری روانی می‌گردد و یا بیماری روحی منشاء چاقی است؟
جواب هر دوی سوالا‌ت زیر مثبت است. هیچ تحقیق قاطعی در دسترس نیست اما مطالعات، ارتباط بین چاقی و پیشرفت اختلالات روانی، بیماری افسردگی و اضطراب را نشان داده‌اند. در یک مطالعه كه بر روی افراد چاق سوئدی انجام شده بود نشان داد در افراد چاق، ۴ برابر خطر ابتلا‌ء به اضطراب و ۷ برابر خطر ابتلا به افسردگی وجود دارد. به طور مشابهی مطالعات دیگر ارتباط بین چاقی و كاهش اعتماد به نفس را نشان داده‌اند.
خوردن هیجانی (احساسی) چیست؟
بسیاری از افراد اثر آرامش‌بخش خوردن در زمان‌های استرس، فشار و یا حالا‌ت هیجانی منفی را بیان می‌كنند. این مقدار خوردن بدون توجه به محرک‌های معمول گرسنگی كه به افراد می‌گوید، خوردن لا‌زم است، انجام می‌شود. ممكن است این رفتار به زمان‌های كودكی و یا حتی شیرخواری كه خوردن و آسودگی به طور نزدیكی به هم مربوط بوده‌اند، برگردد.
بعضی دیگر ادعا می‌كنند كه خوردن سیب‌زمینی سرخ كرده و یا شكلا‌ت‌ها باعث ایجاد حس سیری می‌گردد اما آنها در برابر خوردن تمام جعبه یا پاكت شكلا‌ت یا چیپس فاقد قدرت مقاومت می‌باشند.
این پدیده می‌تواند به دلیل مسیرهای مشترک بین سیری و رفتار در مغز باشد كه در بالا در مورد آن بحث شده واضح است كه فشارهای زمینه‌ای یا افسردگی باعث كاستن موفقیت در كاهش وزن می‌گردند.
اختلا‌ل بیش‌خواری چیست؟
اختلا‌ل بیش‌خواری، یک اختلا‌ل اختصاصی و شناخته شده در نوع خود می‌باشد. بیماران مبتلا به آن‌دارای علا‌ئم پرخوری عصبی بدون استفاده از مسهل، تنقیه و رژیمهای ورزشی غیرطبیعی یا سایر روش‌های القاء كاهش وزن جبرانی می‌باشند.
این حالت در سال ۱۹۵ تشخیص داده شد اما اخیرا اهمیت بیشتری برای آنان قائل گردیده‌اند.
مطالعات نشان می‌دهند كه 2/5 درصد زنان و ۱/۱ درصد مردان بزرگسال از این بیماری رنج می‌برند كه بیشتر آنها چاقند. شیوع آن بین بیماران چاق ۳۰-۲۰ درصد است كه اهمیت شناخت این حالت را بدون تاخیر نشان می‌دهد.
درمان آن كاهش وزن با استفاده از روش‌های مرسوم رژیم درمانی و تغییر شیوه زندگی به عنوان اولین خط درمان می‌باشد.
اما درمان رفتاری شناختی نیز باید اضافه گردد. از رژیمهای غذایی محدود به دلیل بدتر نمودن این حالت باید پرهیز نمود...
برای خواندن بخش دوم- مشكلات روانی، ابعادی تاریک از چاقی- اینجا کلیک کنید.
