الهه گمرک چیان؛ ارشد تغذیه، زیر نظر :دکتر احمد ساعدی؛ متخصص تغذیه
مقدمه
شکر یکی از اجزای اصلی رژیم غذایی است و رابطه بین شکر و رفتار بسیار مهم است.
تاریخچه تحقیقات انجام شده نشان می دهد که یک رژیم غذایی حاوی قند، باعث کاهش تولید یک ماده شیمیایی مغز به نام BDNF می شود (فاکتور نوروتروفیک مغز).
بدون این ماده، ما نمی توانیم خاطرات جدیدی بسازیم و اطلاعات جدید را یاد بگیریم. به همین دلیل است که افراد مبتلا به دیابت دارای سطوح پایین تر BDNF هستند و به علت کاهش BDNF، متابولیسم قندی دچار مشکل می شود.
همچنین BDNF به طور مستقیم با افسردگی و زوال عقل مرتبط است. در یک تحقیق که در سال 2009 انجام شده است، خطر ابتلا به آلزایمردر بیماران مبتلا به دیابت به علت افزایش (AGE) افزایش یافت.
زیرا پروتئین یا چربی پس از قرار گرفتن در مجاورت قند، در پروتئین های نوروفیبریلاسیون موجود، موجب تشکیل پلاک آمیلوئید در مغزمی شوند.
با توجه به یک مطالعه در سال 2011، بین دریافت شکر بالاتر و عملکرد شناختی پایین تر رابطه ای مثبت وجود دارد که با بررسی وظایف شناختی مختلف به شرکت کنندگان مشخص شد.
در اثر افزایش قند خون، رگ های خونی آسیب می بینندکه باعث کاهش شدید عملکرد مغز می شود. شواهد موجود به وضوح نشان می دهد که مصرف قند می تواند باعث اختلال شناختی شود.
این اختلالها در یادگیری فضایی و حافظه تاثیر بیشتری داشته است.
نتایج این مطالعه نشان می دهد که مصرف بیشتر میوه و کاهش مصرف قند و همچنین جلوگیری از مصرف سودا در دوران بارداری ممکن است تأثیر معنی داری بر عملکرد شناختی کودکان داشته باشد.
یافته های كلیدی در رابطه با تاثیر رژیم حاوی میوه بیشتر و قند كمتر بر عملكرد شناختی
مصرف شکر در مادر، به ویژه با شناخت ضعیف در دوران کودکی و همچنین توانایی های غیر کلامی برای حل مشکلات نوین و حافظه کلامی ضعیف همراه بود.
مصرف قند بیشتر در مادران در سرتاسر جهان با دانش کلامی و مهارتهای غیر کلامی ضعیفتری همراه بود.
مصرف زیاد شکر در رژیم غذایی مادران با توانایی های حرکتی ضعیف، فضایی و بصری در اوایل کودکی و توانایی های کلامی ضعیف در اواسط دوران کودکی همراه بود.
مصرف قند در میان کودکان ، در اواسط دوران کودکی با اطلاعات کلامی ضعیف همراه بود.
یک مطالعه جدید نشان می دهد که مادرانی که مقدار زیادی از شکر و جایگزین های شکر در دوران بارداری استفاده می کنند و هم چنین مصرف زیاد قند در دوران کودکی با فقر در یادگیری مهارت ها و حافظه در کودکان مواجه شده است. به علاوه، در اثر مصرف میوه بیشتر اثرات متفاوتی مشاهده شد.
کدام قند برای شما بدتر است؟
مصرف نوشابه های گازدار در دوران بارداری نیز با مهارت های شناختی فقیر در کودکان ارتباط دارد، که جایگزین های شکر نیز ممکن است اثرات جانبی مشابهی داشته باشند.
با این حال، مصرف فروکتوز و میوه در اوایل دوران کودکی با نمرات شناختی بالاتر در چندین مهارت از جمله یادگیری واژگان همراه بود. مصرف میوه نیز در اوایل دوران کودکی و هوش کلامی در اواسط دوران کودکی همراه با توانایی های تصویری بیشتر در ارتباط بود.
با این وجود همان اثر برای مصرف آب میوه دیده نمی شود.
نوشیدن نوشابه و تاثیر مخرب آن بر حافظه
گرچه دلیل این ارتباط هنوز روشن نیست، تحقیقات گذشته نشان داده است که مغز یکی از مراکز پر مصرف انرژی در بدن است و گلوکز تنها منبع سوخت آن است.
با این حال، گلوکز بیش از حد در مطالعات حیوانی اثرات سوء بر مغز داشته است. به عنوان مثال، یک مطالعه 2012 نشان داد که مصرف بیش از حد گلوکز منجر به مشکلات حافظه و شناخت در حیوانات می شود.
دانشکده پزشکی هاروارد گزارش داد که علاوه بر دیابت، وضعیتی که مشخصه ناتوانی در تنظیم قند خون است باعث ایجاد پیری سلول اولیه مغز در انسان می شود.
تحقیقات جدید اثرات نامطلوبی را نشان می دهد که مصرف بیش از حد قند در رژیم غذایی نه تنها در مغز شما، بلکه بر حافظه و مغز فرزندان شما نیز تاثیر می گذارد.
دلیل مهم كاهش درصد قند ساده در رژیم غذایی بارداری
در تلاش برای توضیح دقیق اینکه چرا نوشیدنی های شیرین شده، همراه با شکر به طور کلی، باید در دوران بارداری اجتناب شود، تحقیقات به بررسی تأثیرات بالاتری بر روی نوزاد نشان دادکه کودکان مادرانی که قند بیشتری مصرف میکنند دارای مهارت شناختی فقیرتری بودند.
مصرف نوشیدنی های شیرین با مهارت های کلامی و غیر کلامی ضعیف و توانایی های حل مسئله فقیرتر، و همچنین مهارت های حرکتی ناقص و توانایی های فضایی بصری در کودکان 3 تا 7 ساله مرتبط بود.
از سوی دیگر، مصرف میوه با توانایی های بصری و هوش عاطفی بیشتر در بچه ها ارتباط دارد، اما جایگزین کردن میوه با آب میوه آن را نقض نمی کند.
با توجه به قند اضافه شده یا قندها و شربت هایی که در هنگام پردازش و تهیه غذاها و نوشیدنی ها اضافه می شوند، آمریکایی ها به طور متوسط 20 قاشق چای خوری شکر در روز مصرف می کنند و زنان به طور خالص 230 کالری روزانه خود را از شکر مصرف می کنند.
این به مراتب بیش از 6 قاشق چای خوری است که برابر با 100 کالری است که توسط انجمن قلب آمریکا توصیه می شود.
محققان این مطالعات که در سالهای 1999 تا 2002 به بررسی میزان رژیم غذایی بیش از 1000 زن باردار پرداختند، شامل توصیه هایی برای حل این مشکل ارائه دادند.
"این مطالعات نشان می دهند که نباید در اجرای برچسب های جدید تغذیه اهمال شود." برچسب جدید اطلاعاتی را درباره قند اضافه می کند تا زنان باردار و والدین بتوانند انتخاب های آگاهانه با توجه به اضافه وزن و راحتی مصرف، میزان شکر خود را محدود کنند.
این مطالعه ها همچنین حمایت بیشتری برای حفظ برنامه های تغذیه ای مانند برنامه غذایی ویژه مکمل برای زنان، نوزادان و کودکان (WIC) و برنامه ملی ناهار مدرسه را فراهم می کنند، زیرا ارتقاء آنها رژیم های غذایی که در آن میوه بیشتر است و قندهای افزوده کمتر می شود ممکن است با پیشرفت شناخت در دوران کودکی همراه باشد."
خوردن بیش از حد قند در حین بارداری مجاز نیست زیرا مغز کودک را تحت تاثیر قرار می دهد. همیشه یک ایده خوب، جلوگیری از خوردن شکر بیش از حد است.
با توجه به تحقیقات اخیر، احتمالا می شنوید، عاقلانه این است که مواد شیرین را حداقل به دلایلی از جمله کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری و خطر ابتلا به آسم نوزادتان کمتر مصرف کنید.
در حال حاضر، یک مطالعه جدید منتشر شده در مجله آمریکایی پزشکی پیشگیرانه، دریافته است که مصرف قند و نوشابه ممکن است بر حافظه و یادگیری کودک تأثیر بگذارد.
اما این همه اخبار بد نیست: محققان همچنین نتیجه گرفتند که خوردن میوه بیشتر برای هر دو (شما و کودکتان) می تواند توانایی های شناختی کودکان را تقویت کند.
ضمن اینکه مصرف بیش از حد قند در حین بارداری می تواند خطر آسم کودک را افزایش دهد بنابراین لزوم دقت و محدودیت بیشتر در مقوله قند ضروری بنظر می رسد.