زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر نوبان

فلز "روی" یکی از 15 عنصر معدنی و ضروری بدن است که بدن به آن نیاز دارد.

فلز روی نخستین بار در سال 1869 میلادی توسط دانشمند فرانسوی رولن به عنوان عامل رشد آسپرژیلوس نیگرا معرفی شد و دکتر مک  در سال 1926  به نقش عنصر "روی"  در بدن انسان اشاره کرد.

در بدن انسان حدود 4 تا 1 گرم روی (به طور متوسط 2/2 گرم روی) وجود دارد که معادل نیمی از آهن بدن است. مقدار این عنصر در بعضی از اعضای بدن بیشتر است که نشان دهنده نقش مهمتر آن در این ارگان‌‌ها است.

20 درصد "روی" کل بدن  که بیشترین مقدار آن  در چشم، پانکراس و پوست ذخیره شده است و به همین دلیل "روی" از ضایعات پوستی، اگزما و عارضه‌‌های دیگر پوستی جلوگیری می‌کند و بیماران بسیاری با چنین ضایعاتی با خوردن سولفات روی و استعمال پماد‌‌های جلدی"روی" به نام Zinc Oxide  درمان مي‌‌شوند.

همچنین در مشیمیه چشم و پروستات و مایع منی صد برابر غلظت پلاسما، "روی" وجود دارد.

 نیاز خانم‌‌ها به این عنصر مهم و ضروری روزانه، حداقل 10 میلیگرم و نیاز آقایان روزانه، حداقل 12 میلیگرم است. بیشتر دیده مي‌‌شود که مقدار مصرفی "روی" بسیار کمتر از مقدار نیاز بررسی شده است

اعمال فیزیولوژی "روی" در بدن بسیار زیاد و پر اهمیت است. محققان علم تغذیه در بررسی‌‌های خود به این نتیجه رسیده‌اند که "روی" در بسیاری از فعل و انفعالات شیمیایی بدن، شرکت داشته و برای حفظ سلامتی و طول عمر ضروری است.

فلز "روی" آنتی اکسیدانی است که در واکنش‌‌های اکسیداتیو استرس نقش مهمی را بازی مي‌‌کند.

پنج آنتی اکسیدان بسیار قوی شناخته شده در بدن، ویتامین C، ویتامین E  ویتامین A، بتا کاروتن، "روی" و سلنیوم هستند که عامل حفظ سلامتی و مبارزه با بیماری‌‌ها به شمار می‌روند.

فلز  روی در افزایش سطح سیستم ایمنی و کارکرد صحیح دستگاه ایمنی نقش مهمی را ایفامی کند. "روی" عوامل و فلزات سمی توکسیک واردشده به بدن را جذب و خنثی می‌کند.

مثلا در شهر‌‌هایی که آلودگی از حد مجاز بالاتر است سرب و سایر فلزات سنگین به بدن وارد مي‌‌شود ولی وجود "روی" در بدن، مانع از اثرات سمی و مخرب آن‌‌ها خواهد شد.

این فلز در ساختمان بیش از دویست آنزیم در بدن شرکت دارد. "روی"، علاوه بر شرکت در ساخت آنزیم‌‌ها به عنوان یک کاتالیزور یا تسریع کننده واکنش‌های بدن عمل می‌کند.

یکی دیگر از اعمال "روی"، فعالیت در تکثیر سلولی است. در ساختن دز اکسی ریبو نوکلوییک اسید یا DNA نیاز به "روی" می‌باشد و همان طور که مي‌‌دانید DNA، رشته ژنتیکی اصلی تشکیل دهنده هسته سلولی است که بدون آن ادامه حیات سلولی ممکن نیست.

البته سلول‌‌های گلبول قرمز خون بدون هسته بوده و دارای  DNA نمی‌باشند.

همان گونه که در بالا بیان شد در ساختمان بسیاری از آنزیم‌‌های بدن، فلز روی شرکت دارد.

به طور مثال آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز که جزو آنزیم‌‌های مهم اکسیداتیو است به سه گروه تقسیم می‌شود که در ساختمان سلول‌‌ها شرکت می‌کنند:

- نوع سوپر اکسید دیسموتاز مانگان در درون میتوکندری‌‌ها (کوره‌‌های سلولی)

- نوع سوپر اکسید دیسموتاز مس و "روی" در خارج از میتوکندری و در سیتوپلاسم سلول وجود دارند

- رادیکال‌‌های آزاد رسیده به سیتوپلاسم توسط این دو نوع سوپر اکسید دیسموتاز یعنی نوع "روی" و مس گرفته و خنثی می‌شوند.

- آنزیم کربورات هیدرازیک  آنزیم دیگری است که "روی" در ساختمان آن، به کار رفته است. کار آنزیم ذکر شده این است که در تعادل الکترولیت‌‌ها و اسید و باز در بدن نقش دارد و در اثر کمبود این آنزیم، تعادل آب داخل و خارج سلولی به هم مي‌‌خورد.

- آنزیم الکل دهیدروژناز نیز از آنزیم‌‌های مهمی است که در صورت وجود" روی" در بدن ساخته مي‌‌شود. کمبود این آنزیم در بدن باعث می‌شود که الکل موجود در خون تجزیه نشده و باقی بماند.

- آنزیم کربوکسی پپتیداز نیز در ساختمان خود، دارای فلز روی است. این آنزیم تجزیه پروتئین‌‌ها را در بدن به عهده دارد و در اثر کمبود آن، پروتئین‌‌های مصرفی به خوبی تجزیه نشده و به مصرف سلولی نمی‌رسد...

برای خواندن بخش دوم -روی؛ عنصر مهم زندگی- اینجا کلیک کنید.