پیشگیری از خشكی مزاج: عامل ایجاد خشكی مزاج در اكثر موارد غیرمرضی و ناشی از كاهش یا حذف مصرف مواد غذایی حاوی فیبرهای محلول و نامحلول (مثل سبزی خوردن، سالادهای پخته و خام و میوهجات) و گرایش به مصرف نانهای سفید فاقد سبوس و بیمیلی به مصرف حبوبات، دانهها و مغزها توأم با كاهش میزان مصرف مایعات مخصوصا آب خالص و عدم تحرك و فعالیت میباشد.
باید به منظور جلوگیری از بروز چنین رخداد دردناك و ایجادكننده شقاق و هموروئید، نه تنها در تمام طول ماه مبارك رمضان بلكه در یازده ماه دیگر سال نیز در تمام روزهای هفته سبزیجات خام و پخته، نان و غلات حاوی سبوس و یا دانه كامل یا پرك شده، میوهجات فصل، دانههای روغنی مثل آجیلآلات و دانههای كنجد، بذر كتان و شاهدانه در جیره غذایی روزمره گنجانده شوند.
آب كافی نوشیده شود و برنامهریزی در جهت انجام فعالیتهای بدنی سبك در قالب پیادهروی و انجام ورزشهای هوازی و انبساط و انقباض عضلات شكم و تخصیص زمان معین جهت نشستن بر روی توالت فرنگی با احساس و یا عدم احساس دفع به منظور تقویت حركات دودی رودهها صورت پذیرد و از مصرف خودسرانه انواع قرصها و جوشاندهها و چارهجویی از عطاریها پرهیز گردد.
اختلالات عصبی، خستگی، كوفتگی و بیحوصلگی توأم با ضعف حافظه: گاهی به علت بدخوری و استفاده بیش از اندازه از مواد قندی ساده و غذاهای تهیه شده به صورت حلوا و شلهزرد، یا میل و گرایش شدید به صرف زولبیا و بامیه، گوش فیل وخرما و یا حذف سحری، اختلالات فوقالذكر در افراد پدیدار میشود و نه تنها آنها را به شدت كلافه كرده و رنج میدهد، بلكه به نحو چشمگیری آنها را به سمت خطر ابتلا به چاقی و افزایش چربی، قند و فشارخون نیز سوق میدهد.
لذا به منظور پیشگیری از چنین رخدادی توصیه میشود با زیادهروی در میل كردن غذاها و یا مصرف مواد پرچرب و شیرین، زمینه افزایش وزن و شدت بخشیدن به چاقی موجود و بیماریهای ناشی از آن را فراهم نیاورید و توجه داشته باشید اگر حكیم اول برای حفظ سلامتی افراد واجد شرایط، یك ماه امساك و روزهداری مقرر نموده، نظم و اصولی را نیز در این رابطه توصیه فرموده كه از نظر وعدههای غذایی (افطار، شام و سحر) تعیین شده و به هیچوجه تنآسایی و زیادهروی در خوردن و خوابیدن مجاز برشمرده نشده است.
لذا با رعایت وعدههای تعیین شده، حذف تنقلات زیانبار، تعدیل یا حذف مصرف غذاهای سنگین و پرچرب، بهرهگیری از 30 گرم از مغز و دانههای روغنی بینمك، نوشیدن آب و مایعات شیرین نشده در فاصله زمانی تقریبا طولانی شام تا سحری و همچنین میوههای فصل در حد معلوم و مشخص مخصوصا برای افرادی كه در افطاری و شام پرخوری نكردهاند، بسیار سودمند بوده و از بیحال شدن افراد در طول روز جلوگیری مینماید.
ضمنا با بهرهگیری از سوپهای تهیه شده از غلات، حبوبات و سبزیجات و میل نمودن نانهای سبوسدار، حذف یا به حداقل رسانیدن مصرف زولبیا و بامیه، گوشفیل، حلوا، نانهای خامهای، شیرینیهای تر و خشك، نه تنها سرحال و سرزنده خواهید شد، بلكه خطر افزایش وزن را در طول روزهداری از خود دور خواهید نمود.
سوء هاضمه و نفخ: در افرادی كه به مقدار زیادتر از نیاز خود از غذاهای سرخ كرده پرچرب میل میكنند و به علت گرسنگی و ولع ناشی از افت قندخون، بعد از شكستن روزه به سرعت به پرخوری و پرنوشی میپردازند، این مشكل پدیدار خواهد شد. به این عزیزان خداجو و باورمند توصیه میشود:
الف: از میل كردن غذاهای حاوی تخممرغ، كلم، عدس، نوشیدنیهای گازدار و غذاهای سرخ یا بریان شده در روغنهای جوشان خودداری نمایند و یا مقدار مصرفی خود را به شدت كاهش دهند.
ب: به جای آنها از غذاهای ساده بخارپز یا فرپز میل نمایند و با استفاده از كارد و چنگال یا قاشقهای كوچكتر، حجم كمتری از غذا را به دهان هدایت كنند و با آرامی، صبر و حوصله آنها را خوب جویده، با بزاق آغشته نمایند و سپس ببلعند.
ج: جهت رفع عطش، از آب خالص با دمای مناسب (در اولویت اول) و یا آبمیوههای خانگی رقیق شده با آب و بدون افزودن شكر استفاده كنند.
د: به تدریج خود را عادت دهید تا به جای نوشیدن آب و مایعات در طول مدت تناول غذا، این ماده حیاتی را در بین وعدهها و میانوعدهها، قبل از خوابیدن و صبحها به صورت ناشتا نوش جان فرمایید.
گرفتگی عضلات: این مشكل معمولا ناشی از عدم تامین نیاز بدن به میزان لازم از منابع غذایی حاوی كلسیم، منیزیم، روی و پتاسیم بوده و در اغلب موارد با بهبود تنوع و تعادل تغذیه و گنجانیدن میوههای فصل، سبزیجات پخته و خام، شیر و لبنیات كم چرب، گوشت و جایگزینهای آن در برنامه غذایی و استفاده از خرما و كشمش به جای قند و شكر، از شدت و مدت دفعات گرفتگی دردناك عضلات كاسته میشود، ولی گاهی لازم است با صلاحدید پزشك و متخصص تغذیه از مكملهای منیزیم، روی و كلسیم به مدت كوتاهی استفاده گردد.
توجه: افرادی كه حامله هستند یا نوزاد خود را شیر میدهند یا بیماران مبتلا به پرفشاری خون، دیابت، كمخونی، بیماریهای كبدی - كلیوی، مشكلات قلبی، میگرن، افزایش اسیداوریك و یا سایر بیمارانی كه برای كنترل شدت حمله بیماری و تعدیل یا درمان آنها باید در زمانهای معین داروهای خاصی را میل نمایند، بهتر است در مورد روزه گرفتن با پزشكان و متخصصین مورد اعتمادشان مشورت نمایند.
برای خواندن بخش اول- پیشگیری و تعدیل پیامدهای ناشی از روزهداری- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- پیشگیری و تعدیل پیامدهای ناشی از روزهداری- اینجا کلیک کنید.