تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
ویتامین B1
ویتامین B1 را تیامین هم می نامند. این ویتامین روی عملكرد سیستم عصبی تاثیر مثبت داشته و باعث بهبود عملكرد آن می‌شود. ویتامین B1 در فرآیند تبدیل كربوهیدرات‌ها به انرژی نقش مهمی دارد و غشای مخاط را در وضعیت مناسبی حفظ می‌كند. با اینكه ویتامین B1 دارای این همه خواص مفید است، ولی به هیچ وجه نباید در مصرف آن زیاده‌روی كرد؛ زیرا مانند زیاده‌روی در خوردن هر نوع غذا یا مكمل یا مواد معدنی می‌تواند عوارض ناخوشایندی به همراه داشته باشد.
عوارض مصرف بیش از حد ویتامین B1
زیاده‌روی در خوردن مكمل این ویتامین به هر دلیلی، اغلب اوقات باعث ایجاد لكه‌ها و نقاط قرمزرنگ روی پوست می‌شود كه به اصطلاح به آنها راش می گویند. گاه ممكن است فرد دچار حساسیت شدید شود و فشار خونش بالا رود. اگر شما به میزان دوزی كه پزشك برای‌تان تجویز كرده پایبند نباشید و سرخود بیش از مقدار مجاز این ویتامین را مصرف كنید، اثرات مثبتی كه ویتامین B1 روی عملكرد مغز و سیستم عصبی می‌گذارد، درست برعكس خواهد شد. به این ترتیب ممكن است بسیار عصبی و تحریك‌پذیر و پریشان شده و به تپش قلب دچار گردید.
ویتامین B2
نام دیگر این ویتامین «ریبوفلاوین» است و شاید شنیده باشید كه وجود مقادیر كافی از این ویتامین در بدن برای حفظ سلامتی و بهبود وضعیت چشم‌ها و پوست ضروری است. همچنین این ویتامین قدرت سیستم ایمنی بدن را افزایش می دهد و فرآیند رشد گلبول های سفید خون را هم تنظیم می‌كند.
اگر پزشك تشخیص داده كه ذخایر ویتامین B2 بدن شما كافی نیست و دچار كمبود این ویتامین هستید، برای شما مكمل حاوی ویتامین B2 تجویز خواهد كرد و باید دقیقا به اندازه‌ای كه او دستور داده از این مكمل بخورید. مصرف بیش از حد این ویتامین، مانند بقیه ویتامین‌ها عوارض ناراحت‌كننده‌ای خواهد داشت؛ مثل استفراغ، افت فشارخون، احساس خستگی و ضعف و حتی كم‌خونی.
ویتامین B6
این ویتامین خواص شگفت‌انگیزی دارد كه به حفظ سلامتی كمك بسیاری می‌كند. ویتامین B6 در فرآیند ساخت آنتی بادی ها نقش مهمی دارد و قدرت سیستم ایمنی بدن را نیز افزایش می دهد. خوب است بدانید این ویتامین در فرآیند تولید ویتامین B3 هم دخیل است.
اگر مدت زیادی است كه به طور مرتب مكمل ویتامین B6 می‌خورید، بهتر است با پزشك‌تان درباره دوز آن مشورت كنید. گاهی اوقات اگر میزان این ویتامین در بدن شما از حد معینی فراتر رود، روی سیستم اعصاب اثرات تخریبی می‌گذارد و در عملكرد آن اختلال ایجاد خواهد كرد؛ مثلا ممكن است حس كنید دست‌ها یا پاهای‌تان بی‌حس شده یا گزگز می كنند.
عوارض زیاده‌روی در خوردن مكمل ویتامین B
وجود مقادیر بسیار زیاد از ویتامین B6 در بدن می‌تواند به بروز حالات خطرناكی منجر شود كه افزایش فشار خون یكی از آنهاست. اگر شما هم دچار چنین وضعیتی شده باشید، ممكن است قند خون‌تان افت كند یا به سنگ كلیه مبتلا شوید. در كنار این عوارض ممكن است خواب‌تان به هم بخورد و دچار بی‌خوابی شوید و سردرد هم بگیرید.
احساس ضعف و خستگی و نوسان‌های خلق هم از عوارض دیگر زیاده‌روی در مصرف ویتامین B6 است كه هیچ یك خوشایند و تحمل هیچ كدام آسان نیست؛ پس در خوردن مكمل‌های ویتامینی دقت كنید و سرخود دوز مصرفی‌تان را تغییر ندهید.
ویتامین B12
اگر به پزشك مراجعه كنید و بگویید كه مدام احساس خستگی می‌كنید، ممكن است برای‌تان مكمل ویتامین B12 تجویز كند. به علاوه، این ویتامین به حفظ سلامتی سیستم اعصاب و تسریع متابولیسم كمك كرده و روند تولید و رشد گلبول های قرمز خون را هم تنظیم می‌كند. اغلب سالمندان به مصرف مكمل ویتامین B12 نیاز دارند؛ چون همان طور كه سن بالا می رود، میزان جذب این ویتامین از غذاها كم می‌شود.
اگر حس كردید طرف راست بدن‌تان گزگز می‌كند، می‌تواند هشداری باشد كه از وجود بیش از حد این ویتامین در بدن شما خبر می دهد. ابتلا به حملات هراس كه نوعی اختلال اضطرابی است، تپش قلب و كم‌كاری غده تیروئید هم از عوارض دیگر مصرف بیش از حد ویتامین B12 هستند.
