دكتر سید ضیاءالدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی از دانشگاه آلمان
عوامل تضعیف‌كننده سیستم ایمنی كه اثر منفی دارند
سوء تغذیه: بیش‌خوری و بدخوری، دریافت انرژی مازاد بر نیاز
غذاهای سرشار از چربی و اسیدهای چرب اشباع‌شده و تغییر فرم داده به صورت ترانس
عوامل تقویت‌كننده سیستم ایمنی كه اثر مثبت اثبات شده‌ای دارند
ضدزنگ‌ها و آنتی‌اكسیدان‌ها ویتامین‌ها و مواد معدنی كم مقدار سبزیجات و میوه‌جات به صورت متنوع و مختلف كاهش اصولی اضافه وزن و چاقی‌ها غذاهای كم چرب و حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده غذاهای حاوی فیبرهای محلول و نامحلول
موادمغذی تقویت‌كننده موجود در گروه‌‌های غذایی مصرفی
ویتامین‌ها
گرچه تامین كلیه ویتامین‌های محلول در آب و چربی در حد نیاز و متناسب با سن، جنس، فعالیت‌های جسمی و فكری و حالات فیزیولوژیكی همواره لازم است، ولی تعدادی از این ریزمغذی‌ها در قبال اثرگذاری مثبت و تقویت نیروی دفاعی نقش كلیدی‌تری دارند و این در مورد مواد معدنی و تركیبات شیمیایی ثانویه موجود در سبزیجات و میوه‌جات كه در زیر نام برده شده‌اند، نیز صدق می‌كند.
از گروه ویتامین‌ها (بتاكاروتن، ویتامین‌های A، E، C و اسیدفولیك) ریزمغذی‌های كم مقدار (روی، سلنیوم، مس، منگنز) مواد شیمیایی ثانویه موجود در گیاهان (استروژن‌های گیاهی، بتاكاروتن، كاروتنوئیدها، فلاوون‌ها، فلاونوئیدها و پلی‌فنول‌ها)
منابع غذایی
موادشیمیایی ثانویه موجود در گیاهان از قبیل: پلی‌فنول‌ها، فلاوونوئیدها، فلاوون‌ها، آنتی‌اكسیدان‌ها، كاتشین (catechine) و تانن
چای سبز و سیاه، دم‌كرده‌های گیاهی شفابخش، كاكائو، قهوه، آب انگور قرمز، روغن زیتون، میوه‌جات و سبزیجات مختلف
منابع غنی آنتی‌سیانین‌ها مانند: توت‌سیاه، انگورهای سیاه و كلم قرمز
منابع غذایی حاوی پیش‌سازهای ویتامین A (بتاكاروتن): زردآلو، انبه، خربزه و طالبی، خرمالو، كدوحلوایی، هویج، گوجه‌فرنگی، كلم سبز، اسفناج، خرفه، آندیو
ویتامین C: توت‌فرنگی، كیوی، لیمو، پرتقال، گریپ‌فروت، گیلاس، خربزه درختی، كلم بروكلی، فلفل دلمه‌ای، كلم غنچه، كلم قمری، اسفناج و سیب‌زمینی
ویتامین E: روغن جوانه گندم، جوانه گندم، روغن زیتون، مغزهای روغنی، روغن‌های مایع، تخمه آفتابگردان، بادام و فندق
ریزمغذی‌های كم مقدار
روی: جوانه گندم، جوی دوسر پرك شده، مغز تخمه كدو، گوشت‌ها، نخود، دانه‌های روغنی و آجیل‌آلات
سلنیوم: دانه‌های غلات پرك شده، گندم، كنجد، ماهی‌های دریایی، میوه‌های دریایی، صدف، میگو، نارگیل، مارچوبه، كلم قمری و جعفری
موادغذایی دوستدار و تقویت‌كننده سیستم دفاعی و ایمنی بدن
ماست كم چربی و فرآورده‌های حاوی پروبیوتیك: مصرف ماست به طور مرتب، تولید بیشتر گامااینترفرون را تحریك نموده و بدین ترتیب فعالیت سلول‌های بیگانه‌خوار بدن را افزایش می‌دهد. باكتری‌های اسیدوفیلوس موجود در ماست مانع بروز سرطان روده می‌شوند. به طور كلی، ماست یك ماده تقویت‌كننده سیستم دفاعی بدن است كه به سالم‌سازی و پاك‌سازی آلودگی‌های ایجاد شده كمك می‌كند.
میوه و سبزیجات
با تركیبات متنوع اعم از ویتامین‌ها و مواد معدنی و پیش‌سازهای ویتامین‌ها و موادشیمیایی گیاهی ثانویه بی‌شمار، دوست بی‌همتای سیستم ایمنی و تثبیت و تقویت‌كننده سلامتی جسم و جان می‌باشند؛ مثلا برای جلوگیری از سرماخوردگی و زكام در فصل زمستان مصرف نمودن زنجبیل، سیر، ترب، فلفل دلمه‌ای (سبز، زرد و قرمز) و فلفل‌های قرمز تند در قالب سوپ و آش تهیه شده با جوجه بدون پوست سیستم دفاعی بدن را تقویت می‌كند.
روغن‌های امگا-3 و منابع غذایی حاوی آن
مصرف انواع ماهی‌های چرب، روغن ماهی به صورت مایع، كپسول‌های حاوی امگا-3 تا 3 گرم در روز، روغن سویای خالص، روغن‌های گردو، كنجد و تخم كتان، خود گردو، كنجد و تخم كتان كه حاوی مقدار قابل توجهی امگا-3 می‌باشند، جهت تقویت نیروی دفاعی در فصول سرد در برنامه غذایی روزانه و هفتگی ضروری است.
آب و مایعات
نوشیدن آب حتی بدون احساس تشنگی و میل كردن چای سبز و سیاه بدون افزودن قند و شكر با دانه‌های مویز و خرمای زرد و حتی آب گرم با آب لیموی تازه برای غلبه سریع بر سرماخوردگی و زكام تاثیر بسیار دارد.
جهت تسكین سینه درد و گلودردهای ساده استفاده از روش‌های زیر مفید است:
چای شیرین بیان در صورت نداشتن فشارخون
آب پیاز و عسل (كه از شش عدد پیاز خردشده در 2 لیتر آب و یك فنجان عسل پخته و سپس صاف گردیده تهیه شده) هر چند ساعت یك بار به صورت گرم میل شود.
آب آناناس تازه كه با كمی جوزهندی، زنجبیل، رزماری و نعناع مخلوط شده باشد، درد گلو و حنجره را تسكین می‌دهد.
مصرف موادغذایی غنی از ماده معدنی روی كه در سطور گذشته به قسمتی از منابع آن اشاره گردید، عاملی برای تقویت‌كننده گلبول‌های سفید و ترشح بیشتر آنتی‌بادی توسط سلول‌های T محسوب می‌گردد.
مواد غذایی تضعیف‌كننده سیستم ایمنی
استفاده زیاد از چربی‌ها، به خصوص روغن‌های حاوی اسیدهای چرب امگا-6، مثل روغن ذرت و آفتابگردان، گوشت‌های قرمز به ویژه سرخ شده، گوشت‌های فرآوری شده مثل سوسیس و كالباس و فست‌فودهای تهیه شده از آنها و تهیه و طبخ یا سرخ نمودن مواد در روغن‌های سوخته و مدام در حال جوش، ماست‌ها و لبنیات خامه‌ای
اسراف در نوشیدن انواع نوشابه‌ها به جای آب، چای و دوغ و گرایش به خوردن مداوم شیرینی و شكلات یا قهوه‌های بسیار غلیظ، جایگزین نمودن مواد غذایی آماده و كنسرو شده و یا صرف غذا در كافه‌‌ها و رستوران‌ها به جای غذاهای تازه تهیه شده در منزل. گرسنگی و برحسب عادت ریزه‌خواری و ناخنك زدن به مواد خوردنی و آشامیدنی. اسراف در مصرف آجیل‌آلات رنگ شده و طعم داده شده و چه بسا كهنه و كپك زده، مصرف مداوم و بدون رعایت اعتدال كله، پاچه، زبان، مغز و غیره.
