زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر سـید مهدی میرغضنفری؛ رئیس هیأت موسس انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، عضو هیات علمی ومدیر گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشكی ارتش                                                                     

هلو

بهترین نوع آن، بزرگ شاداب و تازه و لطیف است كه پوست آن نرم بوده و گوشت (بافت اصلی) آن براحتی از هسته جدا شود (اصطلاحا هسته جدا). هلو سرد وتر است و از نظر شدت سردی شبیه هندوانه است به طوری که هلو و هندوانه هردو در درجه دو سردی هستند (درجات چهارگانه حرارت و رطوبت). هلو ملین، نرم كننده شكم و تسهیل كننده دفع است. برای كسانی كه حرارت زیاد داشته یا مبتلا به یبوست می‌باشند از بهترین توصیه‌‌ها است. باعث تسكین حرارت بدن و بخار و گازهای گرم بدن شده و از آنجایی كه خاصیت مهاركنندگی خون و صفرا را دار دبرای افراد تب‌دار مناسب است. خوشبو كننده دهان است. افراد سرد مزاج نباید در خوردن آن زیاده‌روی كنند و یا همراه آن نباید از سردی‌جات دیگر مخصوصا در مقادیر زیاد مصرف شود. برای اصلاح عوارض احتمالی ناشی از سردی هلو می‌‌تواند مصلحاتی نظیر عسل و زنجبیل با آن یا بعد آن خورده شود.

آلو

فرآیند خشک کردن در آلو و میوه جاتی كه می توان آنها را خشك كرد (سیب و پرتقال) باعث تغییراتی در بافت میوه می شود كه منجر به كاهش رطوبت و سردی و لذا کاهش نفاخیت آن‌‌ها می‌‌گردد. این مورد برای انگور وآلو (هرجا صحبت از نوع آن نشود منظور آلوزرد است) نیز صادق است. پس انگور کمی نفاخ است ولی کشمش خیر و بلکه برای نفخ خوب است. میوه خشك را براحتی می توان با خود به سفر برد و چون اكثر افراد در سفر به یبوست مبتلا می شوند بسیار مورد استفاده خواهد داشت.

خربزه

حدیث پیامبر(ص): بر شما باد مصرف خربزه چرا كه در آن 10 ویژگی است خوراك است، نوشیدنی است، شستشو دهنده است، خوشبو كننده است، مثانه را می‌شوید، شكم را می‌شوید، آب كمر (مایعات تولید مثلی) را فراوان می‌‌سازد، نیروی همبستری (میل جنسی) را می‌‌افزاید، سردی مزاج را برطرف می‌كند و پوست را تمیز می‌كند. نیاز خود را با خربزه برطرف كنید چرا که میوه بهشت است، در آن هزار بركت و هزار رحمت است ، خوردنش شفای هر درد است. در جای دیگری در ادامه آمده است: ... چرا كه آب آن رحمت و شیرینی آن، از شیرینی بهشت است. در احادیث نبوی (ص) مصرف خربزه برای خانم‌های باردار توصیه شده كه باعث خوش چهره و خوش خوی شدن نوزادانشان می‌شود. خربزه جالی (جلا دهنده) است. در احادیث هم اشاره شده دندان را جلا می‌دهد. لابلای پرزهای موجود در فضای دهان، حلق و گوارش را پاك می‌كند. اصولا خوردنی‌‌هایی که تا حدی بافت سفت یا فیبری دارند (مثل پیه بین دانه‌‌های انار) دارای این خاصیت پاک کنندگی و جلا دهندگی هستند. خوبست انسان گاهی از قسمت‌های سفید نزدیك به پوست استفاده كند كه خاصیت جلا دهندگی و پاك كنندگی آن بیشتر است. خاصیت دیگر خربزه این است که مقطع است یعنی مواد زائد مانده را تکه تکه و دفع می‌‌کند. مواد زایدی كه در بدن و سیستم گوارش رسوب كرده‌ و سفت شده‌‌اند را اینگونه از بین می‌‌برد. خربزه مرطب و ملطف است و ‌با رطوبتی كه به بدن می‌دهد باعث رقیق شدن مایعات بدن و خروج از حالت انقباض و فشردگی در بافت‌‌ها و بدن می‌شود. بعضی عضلات زیاد می‌گیرند که می‌‌تواند ناشی از افزایش مواد زاید در بدن و عدم دفع آنها باشد. خربزه سریع‌النفوذ است یعنی زود جذب شده و به سلول‌ها می رسد.‌ زود از سیستم گوارش عبور می‌كند.

گیلاس

گرم وتر بوده تا حدودی خاصیت غذایی دارد؛ از معده هم سریع عبور می كند. تا حدودی لینت بخش است برای گرفتگی صدا و خشونت حلق و حنجره و برای افراد مسن خوب است. گیلاس رو به گرمی است بنابراین بدن را از اعتدال خارج نمی كند لذا افراد مسن از آن منتفع می شوند. مصرف كمپوت نیز در مواردی مفید است چون افزودن شیرینی و حرارت دیدن میوه باعث كاهش سردی و معتدل شدن مزاج میوه‌‌های سرد و همچنین نرم تر شدن آن‌‌ها می‌شود و لذا امكان مصرف میوه با مزاج سرد را برای سرد مزاجان یا افراد مریض راحت‌تر می‌كند. ازطرفی بعلت تسهیل در هضم و جذب میوه مناسب افراد مسن می باشد.

زردآلو

طبع خنكی دارد البته هرچه شیرینی آن بیشتر باشد خنكی آن كمتر است. خصوصیات خوب بعضی میوه‌‌ها در این است كه برگه آنها بعدا قابل استفاده و نگهداری برای فصول دیگر هستند. مخصوصا افرادی كه دچار یبوست هستند خوب است میوه را خشك كرده  و بعدا مورد استفاده قرار دهند. خشك كردن میوه آسان است به این صورت كه پس از شستن، میوه را دونیم كرده و در سایه و جایی كه تهویه خوبی دارد خشك كنند. در هنگام مصرف می‌توانند آن را خیس نموده كه در این صورت سردی و رطوبت آن قدری بیشتر می شود. با جذب مجدد آب به میوه خشک، خوردن آن راحت تر شده و لینت دهندگی آن نیز افزایش می یابد.

آلبالو

طبع سرد و خشك دارد. نسبت به میوه‌‌های قبل تری كمتری دارد و هرچه آلبالو ترش تر باشد سردی وخنكی آن بیشتر می شود؛ در نتیجه خاصیت تسكین دهندگی صفرای آن بیشتر می‌شود. خاصیت مهار كنندگی تشنگی زیادی دارد. برای معده و كبدهای گرم بسیار مفید است. مصرف آن به گرم مزاجان و افرادی كه جوش‌‌های پوستی دارند و همچنین جهت تصفیه خون توصیه می شود. شاید بتوان گفت این خواص آلبالو شبیه خواص انار است. چای آلبالو مناسب فصول گرم است كه شبیه چای ترش و چای لیمو عمل می كند چون طعم ترش و طبع خنك دارند. بدیهی است خنكی جات باید توسط افراد سرد مزاج با احتیاط مصرف شود. اگر شخص با معده سرد به مصرف آنها اصرار داشت آن را باید با نبات و عسل شیرین كند. آب آلبالو بسیار دلنشین بوده و مثل آب انگور ترش قابل استفاده است و همانگونه كه خوانندگان در جریان هستند اگر آن را حرارت غیر مستقیم دهیم تا بتدریج آب آن كم شود رب آن میوه بدست می آید اما نباید هیچ گاه حرارت مستقیم ببیند زیرا خواص آن كم می شود. اگر میوه را با مقداری عسل یا شكر حرارت داده تا تغلیظ شود شربت آن میوه بدست می آید كه این فرآیندها نظیر كمپوت سازی باعث تعدیل مزاج آلبالو و كاهش سردی آن می شود. بعنوان مثال برای صبحانه مربای میوه‌‌های ترش نظیر آلبالو، تمشك و توت فرنگی برای فصول گرم مناسبند و مرباهایی مثل انجیر و به و سیب در فصول سرد مناسب هستند.