زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

ریحانه بصیرت، زيرنظر: دكتر احمدرضا درستی

آرام آرام فصل تابستان فرا می‌رسد و گرمای سوزانش همه را مشتاق باد خنک کولر می‌کند؛ اما در این میان هستند کسانی که گرمای وجودشان فصل و ساعت نمی‌شناسد. صحبت از زنان یائسه است. زنانی که به نقطه عطفی از چرخه زندگی رسیده‌اند؛ بی‌شک زندگی هورمونی خانم‌ها بی‌دردسر نیست: بلوغ؛ قاعدگی؛ حامگی؛ شیردهی؛ یائسگی، همگی بهانه‌هايی برای آشفتگی درونی خانم‌هاست. با این وجود می‌توان یائسگی را همچون سایر دوران‌ها بی‌دردسر سپری کرد؛ به شرطی که در وحله اول برای رویارویی با آن مهیا باشیم. 

علائم يائسگی
در نگاهی کلی، یائسگی زمانی رخ می‌دهد که تخمدان‌ها میزان هورمون‌های جنسی استروژن و پروژسترون کمتری تولید می‌کنند که خود این اتفاق مسبب تغییرات فیزیولوژیک و روحی متعددی می‌شود. یکی از علائم ایجاد شده «گرگرفتگی» است که بااحساس گرم شدن ناگهانی وشدید همراه است و معمولاً 4 تا 5 دقیقه طول می‌کشد.
گاهی این احساس با تعریق شروع و با احساس سرما خاتمه می‌یابد. درطول شب بیشتر ازروز رخ می‌دهد و ممکن است موجب اختلال در خواب شبانه شود. خوشبختانه برخلاف تصور عموم مردم، گرگرفتگی بخش غیر قابل اجتناب یائسگی نیست. در حقیقت در برخی از فرهنگ‌ها همچون آسیای شرقی به ندرت گرگرفتگی تجربه می‌شود. راز این موضوع در برنامه غذایی آنها نهفته است.

سويا و جلوگیری از گرگرفتگی

مطالعات نشان می‌دهد که سویا به عنوان یک جزء مهم در رژیم غذایی سنتی ژاپن در جلوگیری از گرگرفتگی دوران یائسگی موثراست. سویا غنی از فیتواستروژن یاهمان استروژن گیاهی بوده و می‌تواند تا حدودی کمبود هورمون استروژن را مرتفع سازد. سویا به عنوان یک ماده پروتئینی باارزش، اسید‌های آمینه ضروری بدن را تامین می‌کند و از این نظر با گوشت برابری می‌کند؛ در حالیکه میزان چربی وکلسترول آن پایین است. امروزه انواع غذاهای تهیه شده از سویا در بازار در دسترس است: از جمله آجیل سویا، شیر سویا ،آرد سویا که مثل آرد سفید در تهیه انواع غذاها بکار می‌آید و پروتئین سویا که جایگزین خوبی برای پروتئين گوشت قرمز است. 

از دیگر مواد غذایی مفید که می‌تواند به کاهش گرگرفتگی در این دوران کمک کند، می‌توان به دانه کتان و روغن آن اشاره نمود؛ که به دلیل دارا بودن مقادير بالایی «لیگنان» نقش مهمی در تنظیم سطح استروژن خون دارند. بذرکتان همچنین باعث بهبود عملکرد کبد و رفع خشکی پوست می‌شود. رازیانه، کرفس، جعفری و تقریباً تمام حبوبات نیز منابع خوبی از فیتواستروژن‌ها هستند. نتایج پژوهشی حاکی از اثربخشی عصاره گیاه دارویی «بادیان» یا «انیسون» در کاهش دفعات و شدت گرگرفتگی زنان یائسه است. شاید مهمتر از غذاهایی که باعث رفع گرگرفتگی می‌شوند، غذاهایی است که نباید مصرف شوند: الکل، کافئین، شکر اضافی، نوشابه‌های کولادار، فرآورده‌های گوشتی و غذاهای پرادویه اصلی‌ترین غذاهای‌ تشدید‌کننده گرگرفتگی هستند. در نهایت از نوشیدن آب کافی غافل نشوید؛ که تامین کننده مایعاتی است که در تعریق شبانه از دست می‌رود. در کنار رژیم غذایی، تغیير در سبک زندگی هم می‌تواند تسکین دهنده باشد؛ مثل انجام ورزش منظم.