زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به غذايتان در محل كار  اهميت دهيد

به عنوان مقدمه باید به کارمندانی که ناهار خود را که در واقع یکی از وعده‌های اصلی غذایی است، به خاطر کار حذف نمی‌کنند، تبریک گفت، زیرا این دسته کارمندان از ساختار کلی یک برنامه غذایی صحیح که شامل پنج وعده اصلی غذایی و حداقل دو میان وعده است، آگاهی دارند و از این لحاظ ممتاز از سایرین هستند.

 آنها می‌دانند استفاده از برنامه غذایی نامناسب، حتی در یک وعده هم می‌تواند در درازمدت اثرات سوئی بر سلامتشان بگذارد و زمینه‌ساز بروز اختلالات بعدی شود.

همچنین ایشان به دلیل استفاده از غذای سالم خانگی به جای غذاهای آماده و فست فودها از درایت خاصی برخوردارند. امروز می‌خواهیم ببینیم چگونه می‌توانیم به این نگرش مثبت، سلامتی و ایمنی غذایی را هم بیفزاییم تا در نهایت غذایی بخوریم که علاوه بر ایجاد احساس سیری شکمی، با ایجاد سیری سلولی و تأمین نیاز تک تک واحدهای سازنده بدنمان، واقعاً نوش جانمان هم بشود.

بهتر است ترکیب غذایی ناهار ما چگونه باشد؟

توصیه می‌شود در تهیه وعده غذایی ناهار دست کم از مواد غذایی موجود در سه گروه غذایی استفاده شود. در این صورت است که این وعده غذایی می‌تواند تأمین کننده بخشی از انرژی و مواد مُغَذی مورد نیاز روزانه مانند پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد.

برای مثال چنانچه میل داریم غذایی ساده بخوریم، مثلاً نان و پنیر، بهتر است به صورت نان و پنیر و سبزیجات یا نان و پنیر و گردو باشد. همانطور که می‌بینیم در این صورت نان از گروه غلات می‌تواند بخشی از انرژی و چنانچه سبوسدار باشد، مقداری فیبرغذایی، ویتامین‌های گروه B، مقداری پروتئین (البته از نوع گیاهی) و مقداری مواد معدنی به بدن ما برساند. پنیر مصرفی نیز پروتئین با منشاء حیوانی و مواد معدنی مانند کلسیم را تأمین می‌کند. سبزیجات نیز آب، ویتامین‌هایی مانند ویتامین C، مواد معدنی مانند پتاسیم و فیبرغذایی را به ما می‌رسانند. گردو هم می‌تواند در رساندن مقداری انرژی، چربی‌های مفید و ضروری و پروتئین با کیفیت بالا به بدن ما نقش داشته باشد.

در غذاهای ترکیبی گرم هم همینطور است، مثلاً اگر یک وعده عدس پلو خورده شود، برنج آن از گروه نان و غلات، خواصی کم و بیش مشابه خواص نان ذکر شده در بالا دارد و عدس آن که از حبوبات و جزء جانشین‌های گوشت است، علاوه بر تأمین مقداری پروتئین گیاهی، ویتامین و مواد معدنی و مقداری فیبرغذایی هم به بدن می‌رساند. جای بسی خوشبختی هم هست که پروتئین‌های این دو دسته مواد غذایی یعنی غلات و حبوبات مکمل هم هستند و اگر همراه هم خورده شوند، می‌توانند بخوبی کارهای مربوط به پروتئین‌ها مثل رشد را در بدن به انجام برسانند و جایگزین مناسبی برای منابع پروتئین حیوانی گران‌تر باشند.

همراه با ناهارمان چه بخوریم؟

با توجه به گرمی هوا در فصل تابستان، نیاز بدن به آب، ویتامین‌ها و موادمعدنی تا حدی افزایش می‌یابد، بنابراین مصرف سالاد سبزیجات تازه و رنگارنگ همراه با چاشنی‌های سالم مانند آبلیموی تازه طبیعی در کنار غذا در تأمین بخشی از این نیازها موثر و مفید خواهد بود. ضمن اینکه فیبرغذایی هم دارد که علاوه بر تسهیل عبور مواد غذایی از دستگاه گوارش، به کاهش خطرات چاقی و پیشگیری از ایجاد بیماری‌های مزمن مانند پُرفشاری خون، سرطان و بهبود الگوی چربی‌های خون کمک می‌کند.

چگونه غذایی ایمن بخوریم؟

غذایی این‌چنین خوب که طبق الگوی صحیح غذایی تهیه شده باشد، باید ایمن هم باشد تا خطری متوجه سلامت بدن ما نشود. حالا ببینیم ایمنی غذایی یعنی چه؟!

ایمنی غذایی یعنی اطمینان از اینکه غذایی که مصرف می‌شود، به طور کامل سالم و بدون هرگونه آلودگی باشد. به یاد داشته باشیم این آلودگی‌ها می‌تواند شامل آلودگی‌های میکروبی، انگلی و یا شیمیایی باشد. به همین دلیل بهتر است تا حد امکان از مواد غذایی تازه طبیعی و غیرفرآوری شده در تهیه غذاها استفاده کنیم. همچنین برای حداکثر بهره‌مندی از فواید آنها، از روش‌های پخت صحیح استفاده کنیم. علاوه بر آن برای حمل غذایمان به محل کار از ظروف مناسب استفاده کنیم.

روش‌های پخت صحیح کدامند؟

استفاده از روش‌های پخت صحیح بخارپز کردن، آبپز کردن، پخت در فِر و تنوری کردن ضمن کاهش مقدار روغن مصرفی، به حفظ بیشتر مواد مُغَذی موجود در غذا کمک می‌کند، زیرا در حرارت‌های پخت بالا مثل وقتی که مواد غذایی سرخ می‌شوند، ویتامین‌های حساس در برابر حرارت مانند اکثر ویتامین‌های گروه B و ویتامین C از بین می‌روند. یا چنانچه حبوبات مثل نخود و لوبیا در آب خیسانده شوند و آب آنها دور ریخته شود، کلیه ویتامین‌های محلول در آب آن نیز همراه این آب ازدست می‌رود و به بدن ما نمی‌رسد.

از طرف دیگر هرقدر مصرف روغن هنگام تهیه غذاها کمتر باشد، مانع بروز اضافه وزن و چاقی می‌شود که خود از جمله عوامل اصلی بروز بیماری‌های مزمن مانند دیابت است.

غذای خود را چگونه به محل کارمان ببریم؟

پس از پخت کامل، غذا عاری از هرگونه میکروب بیماریزا می‌شود، بنابراین برای حفظ ایمنی آن باید چنانچه بلافاصله بعد از پخت مصرف نمی‌شود، هرچه سریع‌تر خنک شده و سپس درون یخچال قرارگیرد. برای این کار می‌توان ظرف غذا را در ظرف آب سرد یا ظرف حاوی مخلوط آب و یخ قرارداد و پس از خنک شدن، در یخچال گذاشت.

برای بردن غذای پخته به محل کار، باید غذا را به اندازه یک وعده، درون ظرف مخصوص حمل غذا بگذاریم. این ظروف معمولاً از مواد مخصوصی ساخته شده‌اند که نه تنها با مواد غذایی واکنش نمی‌دهند، بلکه همچنین تبادل حرارتی بسیار کمی ‌هم با محیط دارند.

به یاد داشته باشیم هرگز برای حمل غذا به ویژه اگر غذای گرم است، از ظروف پلاستیکی و یا یکبارمصرف غیراستاندارد استفاده نکنیم، زیرا این کار می‌تواند باعث ورود مواد مضر از ظرف به درون غذا شود و به سلامت بدن آسیب برساند. همچنین بهتر است مواد غذایی خام مانند سبزیجات سالاد را در ظرفی جداگانه به محل کار ببریم.

نکته مهم دیگر این که بهتر است برای حفظ مواد مغذی غذای پخته، تنها یک بار دیگر آن را برای خوردن گرم کنیم. برای این منظور غذا باید کاملاً داغ شود و این حرارت به طور یکنواخت به همه جای آن برسد. ضمناً هنگام داغ کردن غذا، باید در ظرف را ببندیم. به خاطر داشته باشیم خوردن غذای نیمه گرم می‌تواند باعث بروز مسمومیت غذایی شود. همچنین یادمان باشد اگر از مایکروویو برای گرم کردن غذاها استفاده می‌کنیم، حتماً ظروف مخصوص مایکروویو را به کار ببریم. در این خصوص هرگز از ظروف فلزی یا ظروفی که فلز در ساخت آن استفاده شده مانند بشقاب‌های چینی دور طلایی استفاده نکنیم. همچنین استفاده از ظروف پلاستیکی غیراستاندارد هم بسیار زیان‌آور و خطرناک است.

نکته دیگر اینکه ظرف غذا را چه سرد و چه گرم، نباید به مدت طولانی در دمای اتاق قراردهیم. به دلیل اینکه این کار فرصت کافی و شرایط مناسب برای رشد میکروب‌ها را فراهم می‌کند. 

چه کار کنیم تا بهترین بهره را از غذای خود در محل کار ببریم؟

در صورت امکان وعده غذایی محل کار خود را از منزل همراه ببریم و از مصرف غذاهای آماده مانند انواع کنسرو و  فست فودها بپرهیزیم.

برای توجه کافی به غذایی که می‌خوریم، تاحدامکان در محل دیگری غیر از میز کارمان غذا بخوریم، زیرا افرادی که پشت میز کار خود غذا می‌خورند، معمولاً چند کار دیگر را هم ضمن غذاخوردن انجام می‌دهند که این خود می‌تواند زمینه ساز بروز سوءهاضمه در درازمدت شود. غذاخوردن در محلی غیر از میز کار، باعث می‌شود قدری از محل کار خود فاصله بگیریم و فرصتی برای استراحت، حرکت ماهیچه‌ها و گردش خون بهتر داشته باشیم. ضمن اینکه میز کار ما محل مناسبی برای انواع میکروب‌ها است.

اگر ناچار به غذاخوردن در پشت میز کار خود هستیم، برای جلوگیری از آلوده شدن غذا، حتماً باید میز کار خود را تمیز نگه داریم.  قبل از غذاخوردن دست‌های خود را با آب پاکیزه بهداشتی و صابون بشوییم. همیشه در کشوی میز کارمان یک ضدعفونی کننده دست داشته باشیم و برای صرف غذا، روی میزمان یک روکش مانند یک سُفره کوچک بکشیم.

تا حد امکان غذای خود را همراه با  یک دوست یا همکار صرف کنیم تا فرصتی برای تجدید روحیه و دوستی بیشتر با همکاران به خود بدهیم.

چنانچه شب کار هستیم بهتر است وعده غذایی اصلی خود را در ساعات انتهای بعداز ظهر بخوریم و هنگام شب یک میان وعده بخوریم. همچنین بهتر است تا حد امکان از خوردن غذاهای پُرچرب و پُرادویه اجتناب کنیم تا هوشیاری و کارایی بیشتری در طول شب داشته باشیم.

توجه داشته باشیم تغذیه در محیط کارمان متناسب با میزان تحرک و فعالیت بدنی ما باشد، چرا که در صورت عدم مصرف (سوزاندن) کالری مصرفی، امکان ابتلا به اضافه وزن و چاقی و خطرات ناشی از آن فراهم می‌شود.

نوشیدن آب کافی سالم و بهداشتی در طول روز نیز علاوه بر تأمین نیاز بدن به آب، شادابی پوست و نشاط ما را به همراه می‌آورد.

چه میان‌وعده‌ای برای محل کار ما مناسب است؟

میان‌وعده‌های غذایی که بین وعده‌های اصلی غذا خورده می‌شوند، از اجزاء اصلی برنامه غذایی صحیح هستند. یکی از بهترین میان وعده‌ها بخصوص برای محیط کار میوه‌ها و سبزی‌های تازه هستند، اما به یادداشتن چند نکته برای بهره مندی هرچه بیشتر از فواید آنها ضروری است.

 یکی اینکه به دلیل حساسیت ویتامین‌های موجود در آنها بخصوص ویتامین‌هایی مثل ویتامین C، نباید آنها را به صورت قاچ شده در معرض هوا قراردهیم. یعنی نباید آنها را از منزل پوست کنده و خُرد کنیم یا اینکه حتی اگر آنها را در محل کارمان خُرد می‌کنیم باید بلافاصله آنها را بخوریم.

 همچنین باید برای بریدن آنها از چاقوی تیز استفاده کنیم و آنها را خیلی ریز خُرد نکنیم، زیرا ضربات چاقو هم باعث آسیب به ساختمان ویتامین و از دست رفتن آن می‌شود. ضمناً پوست میوه‌هایی مثل سیب هم می‌تواند در تأمین فیبر غذایی مورد نیاز بدن ما مفید باشد، بنابراین تا حد امکان بهتر است با پوست خورده شوند.