بهـترين جايگزينها
گاهی اوقات والدین بهطور هوشیارانه غذایی را جایگزین غذای دیگر میكنند تا شرایط سالمتر و مطمئنتری برای فرزندان خود مهیا كنند؛ مثلاً جایگزین كردن غلات به صورت دست نخورده به جای غلات تصفیه شده یا استفاده از عسل به جای داروهای ضد سرفه یا مصرف روغنهای مایع به جای روغنهای جامد، گیاهان آپارتمانی به جای خوشبو كنندههای هوا، آبهای طعمدار به جای نوشیدنیهای صنعتی و شیرین، گوشتهای ارگانیك به جای گوشتهای رایج و. . .
عسل به جای داروی ضد سرفه
پدر و مادرها هر ساله هزینه زیادی صرف خرید داروهای ضد سرفه برای كودكان خود میكنند، در حالیكه تقریباً هیچیك از این داروها را كودكان زیر دو سال نباید مصرف كنند و كودكان زیر شش سال نیز باید با احتیاط فراوان استفاده كنند.
پژوهشها نشان میدهند كه عسل از شدت و تعداد سرفهها میكاهد، خواب را بهبود میبخشد و برای كودكان و بزرگسالان بسیار مفید است. مفیدترین و موثرین، عسلها انواع تیرهتر آنها هستند. بهتر است به كودكان 6-1 سال حدود 30 دقیقه قبل از خواب یك قاشق چایخوری و به كودكان 11-6 ساله، 2 قاشق چایخوری عسل بدهید. دانشمندان تأثیر عسل را با دكستورمتورفان كه در میان این دسته از داروها طبیعیتر و قیمت آن نیز پایینتر است، مقایسه كرد و به نتیجه فوق رسیدهاند.
روغنهای مایع به جای چربیهای جامد
چربیهای تغییر شكل یافته و چربیهای اشباع شده هر دو در اغلب مواد غذایی فرآوری شده به صورت پنهان وجود دارند. این چربیها كه در دمای معمولی اتاق به صورت جامد هستند، اگر در برنامه غذایی كودكان زیاد استفاده شوند، آنها را در معرض بروز برخی خطرات جاری مثل بیماریهای قلبی – عروقی قرار میدهند. بزرگترین منبع این نوع چربیها انواع كیكها و شیرینیها هستند. طی تحقیقاتی كه دانشمندان انجام دادهاند، مشخص شده است كه استفاده از روغنهای مایع مناسب، تغییر چندانی در طعم آنها ایجاد نمیكند. آنها یك نوع كیك را با سه نوع روغن تهیه كردند (روغن زیتون بسیار بكر، مارگارین و تركیبی از روغن زیتون و مارگارین) و افرادی كه از این سه نوع كیك خوردند، معتقد بودند تقریباً هر سه یك نوع عطر و طعم دارند. اگر میخواهید از این جابهجایی مناسب در برنامهغذایی فرزندتان استفاده كنید، خود را به روغن مورد استفاده در كیكها محدود نكنید و كلیه غذاها را با روغنهای سالم و مفید تهیه كنید.
یك ساعت بیرون از خانه به جای یك ساعت در خانه ماندن
وقتیكه كودكتان را بیشتر در محیط خانه نگه میدارید، مدتزمان تماشای تلویزیون و استفاده از انواع بازیهای رایانهای و ویدئویی و میزان بیقراری او بیشتر میشود؛ همچنین فعالیتش كاهش مییابد، كجخلقتر میشود و در نهایت انرژیاش نیز تحلیل میرود؛ اما برعكس اگر او را به بیرون از محیط خانه ببرید، بیشتر حركت و جنبوجوش میكند و انرژی بیشتری نیز دارد. بیرون از محیط خانه میزان خلاقیت كودكان نیز بیشتر میشود و از فعالیتها و سرگرمیهای انفعالی و غیر فعالانه دور میشوند. خارج از خانه بودن باعث بهبود روحیه و خلقوخوی كودكان میشود. در ضمن در روزهای آفتابی میزان ویتامین D بیشتری جذب میكنند كه برای سلامت استخوانهایشان مفید است. كودكانی كه ویتامینDكافی دریافت نمیكنند، بیشتر در معرض آسم، اگزما و دیابت هستند.
آب طعمدار به جای نوشیدنیهای صنعتی و شیرین
وقتی كه سخن از زیادهروی مصرف شیرینیجات در كودكان میشود، اغلب به یاد كیك، شكلات، آبنبات، دسر و برخی غذاهای شیرین میافتیم، در حالیكه مهمترین منبع قند مصرفی كودكان، نوشیدنیهای شیرین و صنعتی است. نوشابه و انواع آب میوههای شیرین كالری بالایی دارند، و حاوی شكر فراوانی هم هستند. مصرف زیاد مواد شیرین نه تنها باعث چاقی و افزایش دور كمر میشود، خطراتی مثل فشارخون بالا، كلسترول بالا و افزایش قند خون و حتی خطر دیابت نوع را نیز به همراه دارد. بهترین كار این است كه از نوشیدنیهای كودكان شروع كنیم. آبهای طعمدار (با طعم میوهها و سبزیجات و گیاهان) جایگزین مناسبی برای این نوشیدنیهای مضر هستند و ضمن اینكه تشنگی را برطرف میكنند، خطری هم برای سلامتی ندارند.
استفاده از گیاهان آپارتمانی به جای خوشبو كنندههای هوا
هوای داخل خانه میتواند 10 برابر آلودهتر از هوای خارج از خانه باشد و محركهای بیشتری داشته باشد. آن چیزی كه ما آن را خوشبو كننده هوا مینامیم شاید بسیار خوشبو و خوشایند باشد، اما در واقع از آلایندههای هوا محسوب میشود. برخی گیاهان آپارتمانی خاص میتوانند هوای داخل خانه را پاك و تا 90درصد سموم موجود در هوای خانه را خنثی كنند. در واقع این گیاهان همانند فیلترهای هوا عمل میكنند. گربرا (گیاه سربره)، مام، گل مروارید و سوسن سفید از جمله این گیاهان هستند.
گوشتهای ارگانیك و طبیعی به جای گوشتهای معمولی و كمخاصیت
دو تكه گوشت از دو گاو متفاوت، ممكن است ظاهراً بسیار شبیه هم باشند و اگر گاوها در شرایط متفاوت تغذیه شده باشند، گوشت متفاوتی نیز خواهند داشت. برخی از گاوها و در مراتع چریدهاند، علف تپهها را خوردهاند و برخی دیگر در دامداریها، غذاهای بیخاصیت و چاق كننده خوردهاند.
بنابراین كیفیت تغذیه ما فقط به آن چیزهایی كه میخوریم بستگی ندارد، بلكه به نوع تغذیه حیوانات نیز مربوط است. گاوهایی كه در زیر آسمان آبی در مراتع سبز چریدهاند چهار برابر سایر گاوها، چربیها امگا 3 دارند و حاوی مواد سمی، هورمونهای مصنوعی و مواد مضر بسیار كمتری هستند. شاید گوشت این دسته از گاوها گرانتر باشد، ولی در نظر داشته باشید كه خواص بیشتری نیز دارند.
غذاهای واقعی برای نوزادان به جای آرد برنج سفید
دانشمندان قرن 21 میدانند كه نخستین تجربه غذایی نوزادان نقش مهم و موثری در ذائقه او در آینده خواهد داشت. اگر نوزاد یك غذا را 10-6 بار بخورد، كمكم به آن علاقهمند میشود. غذای نوزادان باید آن چیزی باشد كه ما دوست داریم، در آینده بخورند. چندین دهه پیاپی به نوزادان آرد برنج سفید فرآوری شده را به عنوان غذا میدادند (قبل از آنكه آنها هیچ تجربهای از غذا داشته باشند). این نشاسته سفید خیلی سریع تبدیل به قند میشود و قند آرد تصفیه شده، بزرگترین منبع كالری برای دوران كودكی است به جای آرد برنج سفید فرآوری شده بهتر است از غلات برنج قهوهای استفاده كنید. در ضمن میتوانید به عنوان نخستین غذای جامد به نوزادتان، پوره موز بدهید و آن را كمی با شیر دوشیده شده رقیق كنید.
چند نكته
به نوزادان زیر یك سال عسل ندهید.
صبحانه مهمترین وعده غذایی كودكان است، در این وعده غذایی به او غلات خالص و تصفیه شده بدهید.
بازی كودك در محیط خارج از خانه باعث دریافت بیشتر ویتامین D میشود كه نه تنها به افزایش سلامت استخوانها كمك میكند، بلكه باعث كاهش علائم آسم، اگزما و دیابت نیز میشود.
در فضای داخل خانه از گیاهان مناسب آپارتمانی استفاده كنید تا از اثرات مخرب سموم بكاهند.