نكات مهم در ايمنی غذا
بیماریهای ایجاد شده توسط غذا قابل پیشگیری میباشند، بدین منظور اقداماتی در مراحل مختلف باید انجام شود که عبارتند از:
اگر تعداد باکتریهای موجود در غذا زیاد باشد، پس از مصرف این ماده غذایی ممکن است باکتریها در روده به رشد خود ادامه داده و سبب ایجاد بیماری شوند. از جمله این باکتریها میتوان به سالمونلا، کمپیلوباکتر، اشرشیاکلی خونریزی دهنده و لیستریا اشاره کرد. مصرف غذای حاوی سموم باکتریهایی نظیــر ســم بــاکتـری استـــافیـــلوکــوکــوس آرئــوس و کلستریدیوم بوتولنیوم نیز سبب مسمومیت غذایی میشود. سموم تولید شده در غذا ظاهر، بو و طعم ماده غذایی را تغییر نمیدهند.
مرحله خریداری و نگهداری مواد غذایی
بستههای حاوی گوشت سفید و گوشت قرمز خام را از سایر مواد غذایی خصوصا از مواد غذایی که برای مصرف آنها فرآیندی انجام نمیگیرد، باید جدا نگهداری کرد. از کیسههای پلاستیکی یا سایر ظروف بسته بندی برای جلوگیری از چکیدن عصاره بر روی سایر مواد غذایی یا سطوح یخچال استفاده شود.
پس از خرید مواد غذایی که بر روی آنها برچسب نگهداری در یخچال وجود دارد، آنها را سریعاً در یخچال قرار دهید. از یک دماسنج جهت اطمینان از تنظیم بودن دمای یخچال و فریزر استفاده نمایید. دمای یخچال باید 4/4 درجه سانتیگراد یا کمتر و دمای فریزر 18- درجه سانتیگراد یا سردتر باشد.
مرحله آماده سازی مواد غذایی
قبل از آماده سازی مواد غذایی، باید دستها با آب و صابون به مدت 20 ثانیه شسته شوند. برای یخ زدایی مواد غذایی منجمد بهتر است قبل از مصرف آنها را 24 ساعت در یخچال قرار داد و یا از ماکروویو برای یخ زدایی استفاده نمود. لوازم و ظروف بکار رفته در آمادهسازی مواد غذایی خام باید با آب داغ و ماده شوینده مناسب به خوبی شسته شوند. از تخته برشهای مجزا برای مواد غذایی خام و پخته باید استفاده نمود تا از انتقال آلودگی به مواد غذایی آماده مصرف جلوگیری شود. از مزمزه کردن گوشتهای خام، تخم مرغ و ماهی خودداری شود. از شیر و فرآوردههای لبنی پاستوریزه استفاده شود. از مصرف مواد غذایی که حاوی تخممرغ خام میباشند نظیر سس هلندی، سسهای مایونز خانگی، بستنی و سایر مواد غذایی غیر پاستوریزه پرهیز شود.
مراحل پخت و آماده سازی مواد غذایی بطور پیوسته انجام شود و از رها کردن مواد غذایی حتی برای مدت زمان اندک خودداری شود. در صورت عدم مصرف، مواد غذایی در یخچال قرار داده شود. اگر برچسب ماده غذایی در خصوص دستورالعمل استفاده از ماکروویو با مشخصات دستگاه ماکروویو شما هماهنگی ندارد زمان دستگاه را افزایش داده تا از گرم شدن ماده غذایی به میزان لازم اطمینان حاصل کنید. استفاده از ظروف پخت درب دار و بهم زدن غذا در هنگام پخت سبب بهبود کیفیت پخت میشود.
مرحله سرو غذا
قبل از آمادهسازی، سرو و مصرف غذا، دستها با آب و صابون شسته شوند. مواد غذایی پخته شده با دست و لوازم آشپزی تمیز بر روی ظروف تمیز سرو شوند. غذای گرم باید در دمای بیشتر از 60 درجه ساتنیگراد و غذای سرد در دمای کمتر از 4/4 درجه سانتیگراد نگهداری شود. برای گرم کردن مجدد یا سرد یا منجمد کردن، غذا بیشتر از یک ساعت در دمای محیطی 32 درجه سانتیگراد یا بیشتر قرار داده نشود.
غذای باقیمانده
قبل از جابجایی غذای باقیمانده، دستها را شسته و از ظروف و سطوح تمیز استفاده شود. قبل از سرد یا منجمد کردن غذا، میبایستی چاشنیها ( برای مثال سسها ) از غذا جدا شوند. غذای باقیمانده حداکثر تا 2 ساعت پس از پخت، برای منجمد کردن یا نگهداری در یخچال، باید در ظروف در بسته با حداکثر عمق 5 سانتیمتر یا کمتر قرار داده شود و اطراف ظروف باید فضای کافی وجود داشته باشد تا سرد شدن به سرعت انجام شود. غذای باقیمانده در مدت 4 روز مصرف شود. برای گرم کردن مجدد مواد غذایی، اینکار در ظروف در دار و تا رسیدن به دمای مناسب انجام شود (برای غذاهای آبدار، جوشیدن غذا و برای سایر مواد غذایی رسیدن به دمای 74 درجه سانتیگراد و بیشتر ضروری میباشد). اگر به سلامت ماده غذایی باقیمانده مشکوک هستید از مصرف آن خودداری نمایید و آنرا دور بریزید.