خوراك‌هاي رژيمی ويژه رژيم كم‌فيبر
فیبرهای غذایی ترکیبات غیرقابل هضمی هستند که در غلات کامل، حبوبات، میوه‌ها و سبزی‌ها یافت می‌شوند.
اگرچه فیبرها هضم نشده و گروه قابل توجهی از آنها جذب نیز نمی‌شوند، اما به دلیل اثرات مفیدی که در سلامت ما دارند باید به میزان کافی دریافت شوند. دریافت رژیم پرفیبر موجب کاهش خطر بیماری‌های قلبی- عروقی و سرطان می‌شود و در کاهش اکثر بیماری‌های مزمن دیگر نیز موثر است. دریافت رژیم پر فیبر با مصرف روزانه 5 واحد یا بیشتر میوه و سبزی و 6 واحد غلات کامل در روز تامین می‌شود. این مواد غذایی حاوی مقادیر بالای انواع آنتی اکسیدان هستند که از این طریق نیز برای سلامت ما مفیدند.
فیبرها در دستگاه گوارش آب جذب می‌کنند و بنابراین مدفوع حجیم و نرمی ایجاد می‌کنند که دفع مواد زاید را از بدن تسهیل می‌کند و به همین دلیل برای سلامت دستگاه گوارش ما ضروری‌اند. همچنین جذب گلوکز و چربی‌ها را به تاخیر می‌اندازند و بنابراین در کاهش خطر دیابت و کنترل چربی‌های خون مورد توجه هستند.
شرايط خاص
اگرچه توصیه عمومی به دریافت بالای فیبر است، اما در شرایط خاص ممکن است نیاز به دریافت رژیم کم فیبر (کمتر از 10 میلی‌گرم فیبر در روز) باشد. استفاده از چنین رژیمی تنها در صورت توصیه پزشک مجاز است و به طور معمول در دردهای حاد شکمی، اسهال، انسداد یا گرفتگی روده، دیورتیکولیت و بیماری التهابی روده تجویز می‌شود. همچنین در باریک شدن روده به دلیل تومور، جراحی‌های روده و اشعه درمانی نیز ممکن است نیاز به تجویز این رژیم باشد.
مصرف این رژیم بویژه با توجه به اینکه دریافت بسیاری از موادمغذی را محدود می‌کند، تنها به مدت محدود و در فاز حاد بیماری مجاز است و بيمار به سرعت و زیر نظر تیم درمان باید به رژیم معمول بازگشت داده شود. حتی در بیماری‌هایی مثل دیورتیکولیت و بیماری‌های التهابی روده، رژیم کم فیبر تنها در فاز حاد توصیه می‌شود و در شرایط معمول رژیم پرفیبر اثرات درمانی بهتری برای این بیماران نشان می‌دهد.
هدف از رژيم كم فيبر
نکته قابل توجه در این رژیم توجه به این مساله است که هدف از این رژیم کاهش فیبر دریافتی است و یا کاهش حجم مدفوع. اگر هدف کاهش حجم مدفوع باشد که در برخی بیماری‌ها مثل فاز حاد بواسیر مورد نظر مي‌باشد، ممکن است دریافت برخی مواد غذایی مثل آلو و شیر نیز محدود شود. اگرچه شیر حاوی فیبر نیست، اما لاکتوز آن ممکن است موجب افزایش باقیمانده مدفوعی و یا افزایش مشکلات روده‌ای در افراد حساس شود.
برنامه دقيق غذايی
میزان فیبر رژیم توسط تیم درمان محاسبه شده و بر این اساس به فرد توصیه‌های رژیمی می‌شود. محدودیت فیبر نیاز به برنامه دقیق غذایی دارد که تامین موادغذایی فرد در آن دچار اختلال نشود. در محدودیت شدید ممکن است نیاز به کنترل برچسب‌های غذایی از نظر مقدار فیبر آن باشد. همچنین در صورت نیاز به کاهش حجم مدفوع باید برچسب‌های غذایی از نظر میزان شیرین کننده‌های مصنوعی مثل سوربیتول، مانیتول و گزیلیتول و همچنین لاکتوز کنترل شوند. به علاوه، ممکن است در برخی افراد نیاز به محدودیت موادغذایی پره و پروبیوتیک نیز باشد.
شیر برنج
مواد لازم براي 6 تا 8 نفر
برنج 1پیمانه پر (۲۵۰ گرم) 950 کیلوکالری
شیر کم چرب 4 پيمانه (1 ليتر) 400 کیلوکالری
گلاب 125 ميلي‌ليتر 0 کیلوکالری
هل ساییده 1 قاشق چايخوری 0 کیلوکالری
شکر یا شیره انگور برای روی آن به مقدار لازم
روش تهيه:
پس از شستن برنج آن را با آب خیس کنید. پس از چند ساعت آب آن را خالی کرده و با سه لیوان آب گذاشته تا کمی پخته و نرم شود. شیر را به آرامی در چند مرحله افزوده با حرارت ملایم بگذارید تا شیر برنج آهسته جوشیده و پخته و مقداری غلیظ شود. گلاب و هل ساییده را در آن ریخته یک بار بهم زده و حرارت را خاموش کنید. کمی آن‌را با گوشت‌کوب برقی هم بزنيد و در ظرف مورد نظر بکشید. مقداری دارچین روی آن بریزيد و با شیره، مربا یا شکر آن را میل نمایید (بدیهی است که در صورت محدودیت ادویه‌جات نباید هل و دارچین اضافه کنید).
گروه غذایی مقدار مورد نیاز غذاهای مجاز غذاهای غیرمجاز
نان و غلات 11-6 واحد نصف فنجان غلات پرک شده پخته
نصف فنجان سیب زمینی پوره شده
30 گرم نان یا کیک ساده با آرد تصفیه شده
نصف فنجان برنج سفید پخته سبوس و جوانه
نان‌ها و کیک‌های حاوی مغز و دانه
نان‌های تهیه شده از ذرت و نان ذرت
میوه‌ها 3-2 واحد 1 موز کوچک رسیده
يك‌دوم لیوان میوه کمپوت شده یا پخته
پرتقال و سایر مرکبات (بدون پوسته نازک آن)
نصف لیوان آبمیوه صاف شده توت‌ها
میوه‌های خشک، خرما، انجیر و آلو
میوه‌های خام با پوسته و دانه
محدودیت به شدت وابسته به توصیه تیم درمان است.
سبزی‌ها 3-2 واحد نصف فنجان سبزیجات پخته بدون دانه و پوست
1 فنجان آب سبزیجات
در صورت تحمل کاهو سبزیجات بجز کاهو
سبزیجات خانواده کلم حتی به صورت پخته
سبزیجاتی‌که با دانه یا پوست مصرف می‌شوند (گوجه فرنگی، خیار، کدو و نخودفرنگی)
محدودیت به شدت وابسته به توصیه تیم درمان است
شیر و لبنیات 3-2 واحد 30 گرم پنیر
1 لیوان شیر
1 لیوان ماست بدون سبزی، مغز یا دانه تحمل لاکتوز و محصولات پره و پروبیوتیک چک شود.
گوشت‌ها 3-2 واحد 1عدد تخم مرغ پخته
2 قاشق کره بادام زمینی
حدود60گرم گوشت خوب پخته (ماهی، گوشت قرمز و سفید)
120 گرم توفو حبوبات پخته (شامل سویا)
گوشت‌های سرخ شده
مغزها
گوشت‌هایی که با روکش آردی تهیه شده
