ده اشتباه رایج در باره غذاها
همیشه در مورد تغذیه سالم اشتباهات و سوء تفاهمهای زیادی وجود داشته و دارد؛ بهطوری كه گاه دانستن اینكه تغذیه سالم چیست، كار دشواری میشود. برخی از این سوء تفاهمها به قرار زیر است:
بسیاری از افراد فكر میكنند غذاهای سالم یعنی غذاهای بسیار كم چرب؛ اما این تصور اشتباه است. اولاً، بسیاری از غذاهای كم چرب، غذاهای سالمی نیستند. مثلاً اگر ماست كمچرب، اسنكها و غذاهای آماده پر از نمك، قند و برخی افزودنیهای دیگر باشند، با وجود كم چرب بودن، بسیار مضر خواهند بود. در ضمن تمام چربیها مثل هم نیستند و برخی از آنها واقعاً برای بدن ما مفیدند؛ مثلاً چربیهای تك اشباعی موجود در آوكادو، روغن زیتون و آجیلها برای كاهش وزن، سلامت قلب و كاهش كلسترول بدن هستند. هنگام مقایسه غذاها با یكدیگر، بهتر است اول به نوع چربی موجود در آنها و اینكه چقدر ارزش غذایی دارند، فكر كنید و بعد به مقدار چربی موجود در آنها.
هر چه طبیعیتر، سالمتر
اینكه هر چه غذا طبیعیتر باشد، سالمتر است، درست نیست. همین غذاهای طبیعی نیز نباید از قند، نمك و چربیهای اشباع شده انباشته باشند. خوردن غذاهای طبیعی در حد امكان توصیه میشود؛ اما هنگام استفاده از آنها نیز مواد تشكیل دهندهشان را چك كنید تا مطمئن شوید به همان اندازه كه به نظر میرسند، سالماند یا خیر.
سیبزمینیها بهترین انتخاب
با تأكیدی كه این روزها بر خوردن بیشتر میوهها و سبزیجات میشود، بیشتر مردم فكر میكنند یكی از بهترین انتخابها در این زمینه سیبزمینی است؛ در حالیكه چیپسها از همین سیبزمینی تهیه میشوند و به هیچ وجه مصرف آنها توصیه نمیگردد. بله حقیقت این است كه سیبزمینی بهترین انتخاب نیست. با آنكه سرشار از فیبر، ویتامینهای B و پتاسیم میباشد، آن را جزء غذاهای پرنشاسته میدانند، نه میوههای بسیار سالم. برای آنكه به رژیم غذایی خود سبزیجات بیشتری بیفزایید، بهتر است به جای سیبزمینی پخته معمولی از سیبزمینی شیرین استفاده كنید.
میوههای تازه
خوشبختانه روشهای دیگری نیز برای مصرف میوهها و بهرهمندی از خواص آنها وجود دارد. در حالیكه مصرف میوههای تازه به شدت توصیه میشود (چرا كه هم باعث احساس سیری و هم تامین سلامت بیشتر میشوند)، میتوانید از آنها به صورتهای دیگر نیز استفاده كنید؛ مثل آبمیوهها، میوههای خشك، میوههای فریز شده، كنسروی و حتی دسرهای میوه. درست است كه این مواد نمیتوانند جای غذا و میوههای تازه را بگیرند و زیادهروی در مصرف آنها حتی میتواند باعث چاقی و خطرات دیگر شود، اما بسیاری از ویتامینها و املاح مورد نیاز بدن را تأمین میكنند. پس میتوانید در مواقعی كه دسترسی به میوه تازه ندارید و یا منبع مصرف از میوههای معمولی را دارید، به صورت منطقی از آنها استفاده كنید.
گیاهخواران دچار كمبود پروتئین میشوند
یكی از شایعترین سوء تفاهمها در مورد افراد گیاهخوار این است كه در برنامه غذایی آنها به اندازه كافی پروتئین وجود ندارد. یكی از دلایل این طرز فكر این است كه بدن برای حفظ سلامت خود نیاز به پروتئین زیاد دارد؛ اما پژوهشها نشان میدهند كه مصرف پروتئین به مقدار زیاد برای سلامتی مضر است و در واقع رژیم گیاهخواری به خاطر برخورداری از این ویژگی تأثیر زیادی در افزایش طول عمر و حفظ سلامت دارد. دومین دلیل این سوء تفاهم این است كه مردم گوشت را مهمترین منبع تأمین پروتئین میدانند؛ در حالیكه پروتئین در بسیاری از سبزیجات به مقدار فراوان جود دارد و از طرفی این سبزیجات عاری از چربیهای اشباع شده موجود در گوشت هستند و میتوانند برای سلامت بسیار هم مفید باشند.
عدم تحمل غذاها
بسیاری از مردم حساسیت غذایی را همان عدم تحمل غذایی میدانند؛ اما این دو یكی نیستند. بسیاری از افراد كه معتقدند حساسیت غذایی دارند، در واقع دچار عدم تحمل غذایی هستند. با اینكه حساسیت غذایی شیوع كمی در میان مردم دارد، تاثیر آن بسیار زیاد است و سیستم دفاعی بدن را نیز درگیر میكند. علائم حساسیت غذایی بسیار شدید و حتی گاه خطرناك است. اما عدم تحمل غذایی، در اصل دستگاه گوارش را درگیر میكند، یعنی دستگاه گوارش هضم برخی غذاها را به سختی انجام میدهد. این عارضه هر چقدر هم كه ایجاد ناراحتی كند، سلامت و زندگی فرد را تهدید نمیكند.
آب معدنی
همیشه و همه جا به ما توصیه میشود كه برای حفظ سلامت خود بیشتر آب بنوشیم و برخی از ما به اشتباه فكر میكنیم كه آب معدنی سالمتر از آب شیر است؛ اما هیچ دلیل علمی برای اثبات این قضیه وجود ندارد. حتی برخی پژوهشها نشان میدهند كه برخی از آنها چندان هم سالم نیستند. در تحقیقاتی كه چندی پیش در مورد آبهای بطری و آبهای شیر به عمل آمد، ثابت شد كه 25 درصد از آبهای بطری از همان آب شیر پُر میشوند! برخی آنها هم حاوی مواد شیمیایی مثل «فتالیتها» هستند كه باعث بر هم خوردن تعادل هورمونی میشوند (البته اگر به میزان زیاد مورد مصرف قرار بگیرند).
شكر قهوهای سالمتر از شكر سفید
بسیاری از مردم به اشتباه فكر میكنند كه شكر قهوهای نیز همانند برنج قهوهای و نان قهوهای سالمتر از نوع سفید آن میباشد؛ اما این تصور كاملاً اشتباه است. البته شكر قهوهای مقدار كمی املاح در خود دارد، اما این مقدار آنقدر جزئی است كه در واقع هیج منفعتی از آنها نصیب شما نمیشود. شكر قهوهای نیز مثل شكر سفید است؛ با همان مقدار كالری و همان خطرات. همان خطراتی كه شكر سفید دارد، شكر قهوهای نیز دارد؛ مثل بیماریهای قلبی، خرابی و از بین رفتن دندانها، چاقی و ... .
صبحانه ایدهآل
این طرز فكر كاملاً اشتباه است. شكر استفاده شده در مواد غذایی بستهبندی شده كه از غلات تهیه میشوند، بسیار بالاست؛ حتی در سالمترین برندها. براساس پژوهشها، فقط یك صدم برندهایی كه محصولات غذایی حاوی غلات تهیه میكند، به مقدار سالم چربی قند و نمك دارند. بله كاملاً درست است كه بسیاری از این غلات حاوی ویتامینها و املاح معدنی هستند، اما اگر بتوانید این مواد مغذی را از طریق مواد طبیعی بهدست آورید، بسیار بهتر است. مثلاً جو، نان و تخممرغ بخورید. این انتخابها برای صبحانه ایدهآلترند.
هوس خوردن
یكی از بزرگترین سوء تفاهمها در مورد هوس خوردن غذا این است كه بدن دچار كمبود آن شده و باید هر چه زودتر برطرف شود. در این رابطه باید گفت، هوس خوردن چیزی فقط مربوط به فكر و ذهن خود میشود. اغلب مردم وقتی كه هوس خوردن چیزی میكنند، با سالم بودن و خاصیت آن كاری ندارند. مثلاً معمولاً بیشتر ما هوس خوردن پیتزا و برخی غذاهای فست فودی را میكنیم و هیچ ارتباطی بین این موضوع و كمبود مواد مغذی در بدن وجود ندارد. هوس خوردن غذاهای شیرین، پر شكر و پر از چربیهای اشباعشده نه تنها به سلامتی كمك نمیكند، بلكه آن را به خطر هم میاندازد.