خستگی مزمن فقدان انرژی
نشانگان خستگی مزمن یا )ثءٴ( حذرزحذشث حسخخژچء حخذرزخٴ نوعی خستگی مفرط همراه با فقدان انرژی است كه نه فقط برای چند روز بلكه به طور متناوب به مدت ۶ ماه یا بیشتر ادامه دارد. بسیاری از مبتلا یان، دچار علا یمی چون گلودرد، دردناک شدن غدد لنفاوی–درد عضلانی، عدم تمركز و فراموشی می شوند. ولی خستگی مزمن در افراد جوان و بالغ شایعتر است.در حدود ۹۰ درصد بیماران در سنین ۲۵تا۵۰سال هستند.
در حالی كه ثءٴ مدت هاست وجود دارد اما هنوزهم به سختی تشخیص داده می شود. علا یم آن در افراد متفاوت است و اغلب با افسردگی اشتباه گرفته می شود. امروزه بیشتر متخصصان، خستگی مزمن را نوعی بیماری خود ایمنی می دانند. در این نوع بیماری ها دستگاه ایمنی در مورد دفاع از بدن در برابر عوامل خارجی دچار اشتباه می شود و به بافت های خود بدن حمله می كند. حدود ۷۵درصد از بیماران مبتلا به خستگی مزمن را زنان تشكیل می دهند. علت این امر شاید قوی تر بودن دستگاه ایمنی زنان نسبت به مردان باشد.
با توجه به اینكه هنوز هیچ درمان دارویی قطعی برای ثءٴیافت نشده است اصلا ح رژیم غذایی می تواند به بهبود برخی علا یم كمک كند.
در این جا چند تغییر سودمند در رژیم غذایی را بیان می كنیم:
از مصرف قندهای ساده پرهیز كنید. مصرف بیش از حد قندهای تصفیه شده فعالیت گلبول های سفید خون را مهار می كند و از این طریق سبب تضعیف دستگاه ایمنی بدن می گردد. این عامل در بروز خستگی مزمن موثر است. برخی از پژوهشگران بر این باورند كه این بیماران دچار نقص در بعضی از آنزیم های مربوط به متابولیسم قند می باشند بنابراین مصرف زیاد قندهای ساده علا یم بیماری را تشدید می كند.در مصرف كافئین احتیاط كنید. اغلب افراد وقتی دچار فقدان انرژی هستند تمایل زیادی به مصرف قهوه یا سایر منابع كافئین پیدا می كنند در حالی كه كافئین یک ماده محرک است و سبب تحریک پذیری و تشدید علا یم خستگی می شود. همچنین موجب اختلا ل در جذب برخی مواد معدنی می گردد.
مصرف چربی را كاهش دهید.پیروی از یک رژیم غذایی كم چرب برای سلا متی عمومی ضروری است. اما این توصیه برای مبتلا یان به خستگی مزمن اهمیت بیشتری دارد چرا كه غذاهای چرب به دلیل دیر هضم بودن موجب خستگی عمومی می شوند. مطالعات نشان می دهند مصرف زیاد چربی اثرات نامطلوبی را بر روی دستگاه ایمنی به جای می گذارد.
از یک الگوی غذایی سالم پیروی كنید كه سرشار از فیبر، قندهای پیچیده، میوه ها، سبزیجات، غلا ت كامل، حبوبات و لبنیات كم چرب باشد. همچنین توصیه می شود علا وه بر دریافت غذاهای سالم از مصرف غذاهای آماده و فرآوری شده دوری كنید. زیرا حاوی افزودنی ها، نگهدارنده ها، رنگ ها و طعم دهنده های مصنوعی می باشند كه خستگی و عوارض آن را تشدید می كنند.
برخی از مطالعات نشان می دهند كه ویتامین های گروه ا از غدد فوق كلیوی كه از اعضای حیاتی بدن برای مقابله با استرس می باشند محافظت می كنند. این گروه از ویتامین ها همچنین برای حفظ سلا مت دستگاه عصبی مركزی و سوخت و ساز بدن ضروریند.بنابراین دریافت كافی آن ها در مبتلا یان به ثءٴ از اهمیت ویژه ای برخوردار است.غلا ت كامل، قارچ، مغزها، ماهی، حبوبات، سبزیجات برگ سبز، گوشت ها، شیر، موز، تخم مرغ، سویا و میگو منابع غذایی سرشار از ویتامین های گروه ا هستند.یک مطالعه در بریتانیا نشان داد كه مبتلا یان به خستگی مزمن دارای سطح خونی كمتر از حد طبیعی منیزیم هستند. در این بررسی پس از تزریق منیزیم، ۸۰ درصد علا یم به ویژه دردهای عضلا نی بهبود یافت. برنج، آووكادو، اسفناج، ماهی، جو، سیب زمینی، لوبیای چشم بلبلی، لوبیای سفید، گل كلم، ماست و موز منابع غنی منیزیم به شمار می روند.
آنتی اكسیدان ها كه شامل ویتامین ئ، ٴ، بتا كاروتن و سلنیوم می باشند نیز در درمان موثرند. زیرا از بدن در برابر رادیكال های آزاد محافظت می كنند. رادیكال های آزاد مولكول های ناپایداری هستند كه با ربودن الكترون ها از مولكول های سالم بدن موجب آسیب سلولی می شوند. آنتی اكسیدان ها با بخشیدن الكترون های خود به رادیكال های آزاد آن ها را خنثی می كنند. بنابراین آنتی اكسیدان ها بدن را در برابر تخریب و استرس های محیطی حفظ می كنند. از آنجا كه اغلب مبتلا یان به خستگی مزمن به عوامل محیطی حساسند مصرف منابع آنتی اكسیدان برای بهبود این افراد مفید است.منابع ویتامین ٴ عبارتند از: مركبات، آناناس، گل كلم، فلفل دلمه ای، طالبی، توت فرنگی، كیوی، جعفری و گوجه فرنگی. ویتامین ئ در روغن های گیاهی، دانه سویا، ذرت، تخمه آفتاگردان و جوانه گندم به فراوانی یافت می شود.سیب زمینی، هویج، طالبی، اسفناج و سایر سبزیجات حاوی بتاكاروتن می باشند. سلنیوم در غذاهای دریایی، گردو و غلا ت كامل وجود دارد.
رعایت اصول تغذیهای ذكر شده به همراه فعالیت بدنی و ورزش منظم و مستمر در بهبود و درمان نشانگان خستگی مزمن بسیار موثر است.