سفری خاطرهانگیز با غذاهای خانگی
تغذیه در طول سفر در اتومبیل:
بعضی از اشخاص در طول سفر، در رستورانهای بین راه غذا مصرف مینمایند. برخی از افراد ترجیح میدهند هنگامی كه با اتومبیل مسافرت میكنند و راهی طولانی در پیش دارند، غذای خانگی برای خود و خانواده به همراه داشته باشند. در مورد صرف غذا در رستورانهای بین راه، قبلاً صحبت كردهایم، اما در این مقوله، به مورد دوم یعنی به همراه داشتن غذای خانگی اشاره خواهیم داشت.
وضعیت بهداشتی غذا:
بسیاری از غذاها در برابر میكروبها و عوامل فساد مواد خوراكی، آسیبپذیرند و به آسانی در معرض آلودگیهای میكروبی یا مسمومیتهای غذایی قرار میگیرند، از جمله مواد پخته و مواد سرخكرده، بهخصوص چنانچه حاوی چربی زیاد باشند، مواد شیرین، موادی كه به هنگام آمادهسازی، طبخ و پس از طبخ آنها، نكات بهداشتی رعایت نشود و حاوی آلودگیهای اولیه یا ثانویه باشند، مثلاً چنانچه در غذا سبزی بهكار رفته باشد، اگر قبل از طبخ، سبزی به خوبی شستشو و تمیز نشده باشد و آلودگی اولیه در آن زیاد باشد یا چنانچه غذا در ظروف غیربهداشتی و آلوده نگهداری شود، همچنین اگر قسمتهای داخلی ماده غذایی (بهخصوص انواع گوشت) بهخوبی پخته نشده و حرارت طبخ را دریافت نكند، بیشتر و سریعتر در معرض آلودگی قرار میگیرد. انواع گوشت و تخممرغ نیز از موادی هستند كه میتوانند به سادگی آلوده شوند.
بنابراین لازم است در آمادهسازی، طبخ و نگهداری غذاهایی كه در طول سفر در اتومبیل به همراه دارید، نهایت دقت و توجه را بنمایید. چنانچه بتوانید از انواع ساندویچها مانند ساندویچ پنیر، خیار و گوجهفرنگی یا پنیر، گردو و سبزی خوردن و امثال آن استفاده كنید، از نظر بهداشتی مناسبتر است.
چنانچه تمایل به مصرف غذاهای پخته دارید، لازم است پس از آمادهسازی و طبخ آنها طبق روشهای صحیح بهداشتی، ابتدا آنها را سرد نموده و سپس در ظروف مخصوص قرار دهید. جهت نگهداری و حمل غذا، از ظروف پلاستیكی استفاده نمایید، از نگهداری غذاهای گرم در ظروف پلاستیكی جداً پرهیز كنید، زیرا ایجاد تركیباتی میكند كه برای سلامتی انسان بسیار مضر است. بعد از طبخ غذا بهتر است آن را به سرعت سرد نمایید. برای این كار میتوانید ظرف یا قابلمه غذا را در مخلوط آب و یخ و یا در آب سرد بگذارید، البته لازماست در ظرف غذا باز گذاشته شود تا حرارت از آن خارج شود. پس از خنك كردن غذا میتوانید آن را در ظروف مناسب قرار دهید و با خود حمل كنید. در طول سفر نباید هوای درون اتومبیل را خیلی گرم نمایید، زیرا موجب آلودگی سریعتر غذا میشود.
وضعیت تغذیهای غذا:
در طول راه سفر و نیز در تمام ایام مسافرت، به طور معمول، افراد تحرك كمتری دارند و بیشتر اوقات خود را به نشستن در اتومبیل یا در هتل و یا به راه رفتن ملایم و قدم زدن میگذرانند و اكثراً از ورزش و پیادهروی تند خودداری میكنند. به همین علت، چنانچه در تغذیه خود دقت و توجه كافی ننمایند، ممكن است دچار اختلالاتی شوند كه بعداً موجب آزار آنان گردد. این واقعیت كه در تعطیلات نوروزی، شخص در مرخصی بهسر میبرد و قرار است اوقات خود را به خوشی و شادی سپری نماید، امری كاملاً بدیهی است، ولی چنانچه ایام سفر برای انسان عواقبی ناگوار، دشوار و وخیم دربر داشته باشد، موضوعی كاملاً غیرعادی و ناخوشایند است. تغذیه غلط در ایام سفر میتواند لطماتی جدی به سلامت انسان وارد سازد. برخی از افراد تصور میكنند كه پرخوری، بدخوری و برخورداری از تغذیه غلط و ناسالم، چنانچه كوتاهمدت بوده و فقط چند روز به طول انجامد، نمیتواند تأثیر مهمی در سلامت فرد داشته باشد. این باور به هیچ وجه صحیح نیست. بدغذایی و استفاده از برنامه غذایی نامناسب، حتی چنانچه در یك وعده باشد، میتواند اثراتی بر سلامت انسان به جا گذارد و زمینه را برای اختلالات جدی بعدی فراهم سازد.
غذایی كه به هنگام شروع سفر و در مسیر مسافرت استفاده میشود، نباید پرچرب و یا حاوی نمك زیاد باشد. برخی از مادران برای مسافرت به تهیه ساندویچهای مختلف مبادرت میورزند. ساندویچهایی مانند ساندویچ مرغ، كتلت و كوكو مشروط بر آنكه چرب و پرنمك نباشند و از كاهو، خیار، گوجهفرنگی یا سبزی خوردن به همراه آنها استفاده شود، میتوانند غذاهایی خوشمزه و مفید را برای افراد خانواده و بهخصوص كودكان فراهم نمایند. همچنین ساندویچهای سادهتر مانند تخممرغ، نان، پنیر، خیار، گوجهفرنگی و كاهو و یا ساندویچ ماهی (ماهی تازه) چنانچه در طبخ آنها از روغن و نمك زیاد استفاده نشود، میتوانند علاوه بر لذیذ و خوشمزه بودن، مواد مغذی ضروری و مفیدی را نیز به بدن انسان برسانند.
مواد غذایی و غذاهای آماده فرآوریشده مانند انواع كالباس، سوسیس، همبرگرهای آماده و امثال آن هم بهتر است تا حد امكان كمتر مورد استفاده قرار گیرند.
تحرک در مسافرت:
در مسافرت به علت كمبود تحرك، نیاز به انرژی كاهش مییابد، بهخصوص چنانچه شخص وقت زیادی را در اتومبیل بگذراند. كمبود تحرك در سفر، دو عارضه مهم برای انسان ایجاد مینماید:
یكی از شایعترین این عوارض، یبوست و عوارض ناراحتكننده ناشی از آن است. اختلال دیگر افزایش وزن و چاقی میباشد كه حتی در دوران كوتاه سفر نیز مبتلا به انسان خواهد شد. مصرف سبزیها و میوههای تازه و نیز غذاهای ساده كمچربی و كمنمك میتواند به سلامت انسان كمك نموده و از چاقی و یبوست پیشگیری كند.
مصرف آب در طول مسافرت:
یكی از مسائلی كه در مدت زمان مسافرت و بهخصوص در طول راه سفر معمولاً گریبانگیر مسافران میشود، كمبود مصرف آب است. كمبود مصرف آب مشكلاتی در پی دارد كه یكی از مهمترین آنها بروز یبوست است. یبوست از عوارض شایع در بین افراد در مسافرت میباشد و حتی بسیاری از اشخاص تصور میكنند كه یبوست یك عارضه كاملاً طبیعی برای مسافران است. این باور نه تنها اشتباه، بلكه بسیار زیانآور میباشد، زیرا موجب میشود فرد مبتلا به یبوست، به علت طبیعی انگاشتن آن در پی رفع این عارضه و درمان آن و بهخصوص پیشگیری از این اختلال ناگوار برنیاید و با تشدید یبوست، سلامت فرد هر چه بیشتر به خطر افتد.
اختلال دیگر كه بهعلت كمبود مصرف آب در مسافرت در انسان رخ میدهد كاهش كارآیی است. شخصی كه آب كافی مصرف نمیكند، دچار خستگی، كوفتگی و ضعف میشود. چون در مدت مسافرت، و بهخصوص در طول راه سفر، معمولاً انسان به علت نشستن طولانی و بیحركت بودن، احساس خستگی بیشتری نسبت به مواقع عادی مینماید، لذا لازماست بهگونهای تغذیه كند كه این كوفتگی و خستگی را كاهش دهد. مصرف آب كافی و سبزیها و میوههای تازه، در رفع خستگی و افزایش كارآیی فرد نقش مهمی دارد.سبزی، سالاد و میوه تازه:
سبزی، سالاد و میوه تازه:
بسیاری از افراد به هنگام مسافرت چون به تمیز و بهداشتی بودن سبزی و سالاد در رستورانهای بین راه اطمینان ندارند، لذا در طول راه و نیز در مدت سفر، از سبزی، سالاد و میوه تازه استفاده نمیكنند كه این امر میتواند زیانهای فراوانی برای آنان در بر داشته باشد كه یكی از عوارض آن، بروز یبوست است، اما مهمتر از آن، نرسیدن مقدار كافی ویتامین و مواد معدنی به بدن میباشد. این امر حتی چنانچه در كوتاهمدت و در چند روز مسافرت باشد، میتواند لطمات مهمی به سلامت شخص وارد سازد، بهخصوص آسیبپذیری در برابر بیماریها (از جمله سرماخوردگی و عفونتهای تنفسی) از پیآمدهای بارز آن است.
البته مصرف سبزی، سالاد و میوه در رستورانها و هتلها، بهخصوص در رستورانهای بین راه توصیه نمیشود، ولی لازم است مادران عزیز با خرید میوه، سبزی و مواد سالاد قبل از سفر و شستن و ضدعفونی كردن آنها و قرار دادن این مواد غذایی در كیسههای پارچهای تمیز، در طول راه، این مواد را برای خود و خانواده مورد استفاده قرار دهند.
در طول مدت مسافرت نیز حتماً لازم است انواع سبزیها و میوههای تازه را خریداری نموده و در محل اقامت خود (هتل و یا ...) آنها را بهخوبی شستشو و ضدعفونی كنند، به این ترتیب میتوان با اطمینان از بهداشتی بودن این گروه از مواد غذایی، از خواص تغذیهای بسیار مفید و ضروری آنها بهرهمند شد.