زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

آرزو حقیقیان رودسری؛ کارشناس ارشد علوم تغذیه، دانشکده تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

غذاهای آماده، غذاهایی هستند که تهیه آنها بسیار آسان و سریع است و در رستوران‌ها با همین نام عرضه می‌شوند. این غذاها پس از سفارش خیلی سریع آماده شده و با حداقل امکانات به مشتری ارائه می‌شوند. معمولا این غذاها را در رستوران‌ها در حجم زیاد تولید می‌كنند و گرم نگه می‌دارند و یا پس از سفارش مشتری دوباره گرم می‌شوند.

این غذاها عبارتند از پیتزا، انواع ساندویچ،‌هات داگ، سمبوسه، چیپس و پنیر و مرغ سرخکرده که معمولا در کنار آنها سیب‌زمینی سرخکرده نیز خورده می‌شود. در بیشتر موارد غذاهای فوری هزینه کمی دارند، زیرا از مواد ارزان‌تر مثل گوشت‌های پرچرب، غلات تصفیه شده و چربی و شکر افزوده شده به جای موادغذایی مغذی مانند گوشت لخم، میوه تازه و سبزیجات در تهیه آنها استفاده می‌شود.

هیچ غذایی نمی‌تواند به عنوان «بد» تلقی شود. همه موادغذایی می‌توانند به یک الگوی غذایی سالم تغییر یابند. صرف‌نظر از ماهیت غذاهای آماده که باید از نظر محتوای کالری، چربی و سایر اجزاء آن مورد توجه قرار گیرد، ملاحظات بهداشتی نیز اهمیت زیادی پیدا می‌كنند.

در یک رستوران که پذیرای تعداد زیادی مسافر برای یک وعده‌غذایی است، فرصت کافی برای رعایت نکات بهداشتی در تهیه و عرضه غذاها وجود ندارد و چه بسا در مواردی شنیده می‌شود که افراد زیادی بعد از مصرف این غذاها دچار مسمومیت‌های غذایی می‌شوند، بنابراین بهتر است تا حدممکن از مصرف زیاد این غذاها پرهیز شود و بیشتر از غذاهایی که به صورت خانگی تهیه می‌شوند و یا حتی غذاهای سبکی که نیاز به صرف وقت زیادی ندارند استفاده گردد.

در صورتی که مجبور باشیم در طول هفته از این نوع غذاها استفاده کنیم، بهتر است انتخاب‌های سالم‌تری داشته باشیم. به همین دلیل رعایت نکاتی که می‌تواند در ارتقاء کیفیت غذای مصرفی موثر باشد، بسیار اهمیت دارد.

در اینجا توصیه‌هایی برای کمک به این  انتخاب‌ها ارائه می‌شود
در صورت مصرف غذا در رستوران بهتر است تنها وعده ناهار به صورت غذای فست‌فود باشد و برای وعده شام از یک غذای سبک استفاده شود. 
مواد غذایی را انتخاب کنید که کباب می‌شوند و از مواد سرخ شده كمتر مصرف نمایید (مثل ساندویچ جوجه بریان شده به جای مرغ سرخ شده در روغن یا ناگت مرغ).
سوپ‌هایی را انتخاب کنید که حاوی خامه یا کره نباشند. 
از سس‌های سالاد کم چرب به جای انواع پرچرب استفاده نمایید.
به جای مواد سرخ شده از سالاد یا سوپ استفاده کنید.
از سس کچاپ به جای مایونز استفاده نمایید.
از سهم‌های کوچک‌تر غذایی استفاده کنید تا دریافت چربی و کالری کاهش یابد.
اگر می‌خواهید ساندویچ سفارش دهید، گوشت‌های لخم یا مرغ بریان شده را به جای انواع سرخ شده انتخاب کنید (مثل برگر یا استیک و پنیر).
آب، شیر کم چرب یا دوغ را به جای آبمیوه یا شیر کامل و نوشابه مصرف نمایید.
…در مورد پیتزا، بیشتر انواع حاوی سبزیجات آن را سفارش دهید تا انواعی كه گوشت قرمز دارند.
اگر میوه و سبزی در دسترس است، در صورت امكان آنها را به وعده غذایی خود اضافه کنید (مانند افزودن کاهو و گوجه‌فرنگی به انواع ساندویچ و برگر).

فواید غذاهای فوری
امروزه صنایع غذاهای آماده، پیشرفت زیادی در بسیاری از کشورهای جهان داشته‌اند که موجب تغییر عادات غذا خوردن در مردم شده است. همه غذاهای آماده برای سلامتی مضر نیستند (مانند غذاهای فریز شده بدون مواد افزودنی که انتخاب‌های سالم‌تری به شمار می‌روند). مهم‌ترین فایده این غذاها سرعت تهیه و هزینه آنها است.

در پایان یک روز سخت کاری كه تا دیر وقت مشغول کار بودید، نیاز به تهیه یک وعده غذایی آماده بسیار احساس می‌شود. در بسیاری از رستوران‌های غذاهای فوری، غذا به سرعت آماده شده و به مشتری تحویل داده می‌شود و این سبب ذخیره زمان زیادی برای انجام کارهای دیگر می‌شود.

از طرفی هزینه صرف شده برای این غذاها به ویژه زمانی که تنها زندگی می‌کنید، کمتر و مقرون به صرفه است. پخت و پز غذا در منزل مستلزم خرید مواد غذایی از فروشگاه، پاک کردن سبزیجات و آماده کردن مواد پختنی است و پس از صرف غذا زمانی برای شستن ظرف‌ها صرف می‌شود. این مراحل زمان و انرژی زیادی از فرد می‌گیرد و این در حالی است که در صورت تهیه یک وعده غذای فوری، هزینه لازم برای خرید و پخت مواد غذایی کم می‌شود. 

مضرات غذاهای فوری
چاقی کودکان و سایر بیماری‌های مرتبط با وجود چربی در بدن بزرگسالان، می‌تواند در اثر خوردن زیاد غذاهای آماده باشد. نتایج تحقیقی نشان داده است که نزدیک بودن محل زندگی به رستوران‌های عرضه‌کننده غذاهای فوری سبب خرید بیشتر این مواد می‌شود و میزان وقوع بیماری‌های مرتبط با مصرف این نوع موادغذایی نیز بالاتر است. از طرفی، اندازه وعده در غذاهای فوری بزرگ و به میزان نیاز دو یا سه نفر می‌باشد، بنابراین درصورتی که هر کدام از آنها تنها توسط یک فرد خورده شود، مقدار زیادی چربی و کالری دریافت می‌شود.

توسعه سریع عرضه غذاهای آماده باعث شده که اعضای خانواده فرصت کمتری برای باهم بودن در زمان صرف غذا داشته باشند. بیشتر نوجوانان و جوانان ترجیح می‌دهند که با دوستان خود برای صرف غذاهای آماده به رستوران بروند. زمان غذا خوردن در خانه، فرصت دیدار اعضای خانواده برای صحبت درمورد فعالیت‌ها و احساساتی است که هر فرد در طول روز با آنها مواجه بوده و کمترشدن هر چه بیشتر این فرصت می‌تواند یکی از پیامدهای مصرف زیاد و پی در پی غذاهای آماده باشد.