زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

منیره نوری فرد

پژوهشگران و متخصصان تغذیه می‌گویند برخی از انواع مواد غذایی را كه دارای رطوبت و آب كمی هستند (مانند سیب خشك شده) حتی اگر از تاریخ مصرف آن گذشته باشد می‌توان مصرف نمود؛ البته در صورتی كه در شرایط خوبی نگهداری شده باشند! آنها این مطلب را با تحقیق بر روی دانه‌های جوی پوست كنده كه به مدت 28 سال نگهداری شده بود، عنوان كردند.

از نظر متخصصان تغذیه سه عامل گرما، رطوبت و نور می‌تواند ارزش مواد غذایی را كاهش دهد. بنابراین اگر زمانی در كابینت آشپزخانه خود مواد غذایی را پیدا كردید كه تاریخ مصرف آنها گذشته بود، فورا آن را دور نریزید. مواد غذایی ویژه و معینی وجود دارند كه می‌توان آنها را حتی پس از انقضای تاریخ مصرف مورد استفاده قرار داد. البته توجه داشته باشید هر ماده غذایی را كه تاریخ آن گذشته باشد، نمی‌توان مصرف كرد.

دانشمندان علوم تغذیه و مواد غذایی اكنون عنوان می‌كنند اگر برخی مواد غذایی خشك كه سال‌ها داخل قفسه‌ها و یا كابینت‌ها نگهداری شده‌اند، در شرایط مناسبی بسته‌بندی و مهر و موم شده باشند، سالم و قابل مصرف هستند. یك دانشمند علوم غذایی از دانشگاه «اوتاوا» می‌گوید: این مواد غذایی بیش از آنچه ما فكر كنیم، می‌توانند نگهداری شوند.

پژوهشگران می‌دانستند مواد غذایی ویژه‌ای مانند شكر و نمك می‌توانند سال‌های طولانی نگهداری شوند، اما اكنون مواد غذایی دیگری را مورد آزمایش قرار داده و نتیجه گرفته‌اند بهترین مواد غذایی برای نگهداری و ذخیره كردن به مدت طولانی، موادی هستند كه رطوبت و آب بسیار كمی دارند؛ مانند گندم و پودر شیر خشك؛ البته چنانچه در شرایط مناسب، یعنی دور از نور، گرما و حرارت نگهداری شوند؛ زیرا این عوامل، سبب از بین رفتن ارزش تغذیه‌ای و همچنین كهنگی مواد غذایی می‌شوند.

پژوهشگران می‌گویند: تمام مواد غذایی كه مورد تحقیق قرار گرفته و آزمایش شدند موادی بودند كه در درجه حرارت اتاق یا كمتر از آن نگهداری شده بودند؛ بنابراین از نگهداری مواد غذایی در محیطی مانند گاراژ یا اتاق زیر شیروانی خودداری كنید. در این تحقیق، پژوهشگران دانه‌های جوی پوست كنده را كه درون بسته‌بندی‌های مهر و موم شده به مدت 28 سال نگهداری شده بودند، آزمایش كردند و به این نتیجه رسیدند كه این دانه‌ها در مواقع اضطراری قابل خوردن هستند.

متخصصان علم تغذیه اظهار می‌دارند، انبار و ذخیره كردن مواد غذایی خاصی مانند: نمك، شكر دانه درشت، انواع دانه و تخم‌ها و دانه‌ گندم در درجه حرارت اتاق و یا كمتر از آن، برای سالیان متمادی امكانپذیر است.

فرآوری و نگهداری كردن مواد غذایی در شرایط محیطی نامناسب می‌تواند مواد غذایی را در معرض گرما و اكسیژن قرار دهد و این دو عامل موجب فساد و خرابی مواد غذایی می‌شوند. در زمان‌های قدیم برای نگهداری مواد غذایی در طولانی مدت از نمك استفاده می‌كردند.

آنها گوشت قرمز یا ماهی را نمك سود كرده و برای جلوگیری از خراب شدن میوه‌ها به آنها شكر اضافه می‌كردند. همچنین می‌توان از برخی چاشنی‌ها، ادویه‌ها، سركه و برخی گیاهان به عنوان مواد نگهدارنده طبیعی برای نگهداری مواد غذایی استفاده نمود. از طرفی، استفاده از آنتی‌اكسیدان و ویتامین‌های C و E به مقدار زیاد، در مواد غذایی فرآوری شده و همچنین افزودنی‌های مجاز می‌تواند عمر نگهداری مواد غذایی را افزایش دهد.

از نظر پژوهشگران بهترین مواد غذایی برای انبار كردن در مواقع اضطراری، مواد غذایی كنسرو شده، سوپ‌های یخ زده و خشك (مواد غذایی كه به سرعت منجمد و در حرارت و خلاء خشك می‌شوند)، گوشت‌های خشك كرده، میوه‌ها و سبزیجات خشك شده، كراكرها (بیسكویت و یا نان خشك شده)، گرانولا، غلات پرك‌شده، نان شیرینی، شیرخشك و مواد غذایی پر مصرفی مانند شكر، نمك، برنج، فلفل، قهوه و چای می‌باشند.

البته به شرطی كه از بسته‌بندی‌های مناسب و ظروفی استفاده گردد كه درب آنها كاملا محكم بسته شود و محیطی كه این مواد در آنجا نگهداری می‌شوند، كاملا سرد و خنك و خشك و عاری از رطوبت و نم باشد؛ زیرا گرما و محیط مرطوب سبب می‌شود مواد غذایی سریع‌تر فاسد و خراب گردند. ضمنا، بهتر است این مواد غذایی سالی یك بار زیر و رو شده و چرخش و گردشی به ظرف حاوی مواد داده شود.