زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تحریریه ماهنامه دنیای تغذیه

لیكوپن نوعی از كاروتنوئید‌ها، پیش‌ساز ویتامینA، یك آنتی‌اكسیدان قوی و از مشتقات گوجه فرنگی است كه باعث می‌شود بسیاری از میوه‌ها و سبزی‌ها رنگ قرمز سالمی پیدا كنند. این ماده به بتا-كاروتن شباهت زیادی دارد. ثابت شده است كه لیكوپن یكی از قوی‌‌ترین آنتی‌اكسیدان‌های طبیعی است.

اگر گوجه‌فرنگی به صورت آبمیوه، سس یا كچاپ مصرف شود، لیكوپن موجود در آن به مراتب بیشتر جذب خواهد شد. فرم شیمیایی این ماده در اثر حرارت طوری تغییر می‌كند كه بدن بسیار راحت‌تر می‌تواند آن را جذب كند. این آنتی‌اكسیدان قوی از احتمال ابتلا به بیماری‌هایی چون تحلیل رفتگی ماكولای چشم (كه عامل بسیاری از نابینایی‌ها در سالمندان است)، سرطان ریه، مثانه، دهانه رحم و پوست می‌كاهد.

همچنین این ماده به حفظ و ارتقای سلامتی قلب، پروستات، چشم‌ها و پوست نیز كمك می‌كند. لیكوپن بیشتر در بافت‌ها و عروق اعضایی چون بیضه‌ها، غدد آدرنال، كبد، پروستات، پستان‌ها، روده بزرگ و ریه‌ها ذخیره می‌شود. این ماده محلول در چربی است و برای اینكه بتواند درست و موثر در بدن عمل كند، وجود مقدار مناسبی چربی در رژیم غذایی روزانه لازم است.

اگر چربی موجود در رژیم غذایی كمتر از حد لازم باشد، توانایی بدن برای جذب لیكوپن كاهش خواهد یافت. همچنین برخی از داروهای كنترل كلسترول خون هم می‌توانند چنین خاصیتی داشته باشند. البته این بدان معنا نیست كه شما به خیال افزایش میزان جذب لیكوپن و استفاده از خواص مفید آن سرخود و بدون در نظر گرفتن همه جوانب، مدام غذاهای چرب بخورید یا داروهایی را كه پزشك برای كنترل میزان كلسترول خونتان تجویز كرده است، كاهش دهید یا قطع كنید و به بدن آسیب برسانید.

كلسترول بالای خون می‌تواند بسیار خطرناك باشد. به طور كلی این ماده با خواص آنتی‌اكسیدانی خود عملكرد رادیكال‌‌های آزاد را كه باعث می‌شوند سلول‌ها آسیب دیده و بیماری‌های بسیاری چون انواع سرطان‌ها بروز كنند، خنثی می‌كند. لیكوپن همچنین با بازسازی سلول‌های جدید در پوست باعث می‌شود پوست كمتر آسیب ببیند.

بهتر است پیش از خوردن مكمل‌های حاوی این ماده حتما با پزشك و متخصص تغذیه مشورت كنید، چون نكات بالا در حالت كلی گفته شده و هر فردی با مشخصات بدنی منحصر به فرد، ابتلا به برخی بیماری‌ها یا مصرف داروهای خاص باید درباره مصرف این مكمل‌ها تحت نظر پزشك عمل كند. ممكن است فردی شرایط ویژه‌ای داشته باشد كه مصرف این ماده مانند بقیه برایش مفید نباشد. این همان چیزی است كه فقط پزشك و متخصص تغذیه می‌توانند تشخیص دهند.