گلبرگ شعبانی، کارشناسی ارشد تغذیه
کلاژن سبب ساخت 30% از پروتئین های بدن می شود و همچنین ماده تشکیل دهنده تاندون، استخوان ، رباط و پوست نیز می باشد. علاوه بر آن، کلاژن را می توان در غضروف ها، قرنیه، رگ های خونی، امعا و احشا و دندان ها جستجو کرد.
این ماده باعث فرم دهی پوست، بازسازی و تجدید سلولهای مرده و ایجاد مقاومت پوست نیز میگردد. کلاژن ماده ضروری برای ایجاد خاصیت الاستیک پوست و جوان سازی آن و همچنین تعقیب روند پیری سلولهای بدن است. کلاژن با کراتین برای ایجاد استحکام سلول های پوست ترکیب می شود. زمانی که در سنین جوانی به سر می برید پوست سالم، جوان و سرشار از کلاژن است با گذر زمان انسجام پوست که از طریق کلاژن ها ایجاد شده، از بین رفته و منجر به چین و چروک پوست میگردد.
برای تداوم کلاژن سازی سلول های بدن، مواد غذایی زیر را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
کلم:
خانواده کلم بهترین ماده غذایی برای رشد سلول های پوست می باشند. کلم بهترین ماده غذایی برای کلاژن سازی است. همچنین سرشار از آنتی اکسیدان ها، فیتونوترینت ها مانند لوتئین، تیوسیانین، گزانتین، ایزوتیونیاسین و سولفورافان است که برای هیدراته کردن پوست و ایجاد خاصیت الاسیته ضروری می باشد.
سویا:
رژیم غذایی سرشار از محصولات سویا مانند شیرسویا، پنیر و سایر محصولات برای جلوگیری از ایجاد چین و چروک و خطوط روی پوست بسیار مفید هستند. جنیستین ماده تشکیل دهنده موجود در سویا که یک هورمون طبیعی گیاهی است، باعث افزایش تولید کلاژن در سلول ها می گردد. وجود خواص آنتی اکسیدانی سویا برای محافظت از پوست از طریق مبارزه با رادیکال های آزاد تولید شده در بدن حائز اهمیت است. رادیکال های آزاد باعث تخریب و مرگ سلول های بدن می شوند.
میوه های قرمز:
میوه های قرمز رنگ از جمله انار، تمشک، توت فرنگی و... برای مقابله با پیری زودرس سلول های پوستی مفید هستند. این میوه ها سرشار از آنتی اکسیدان لیکوپن می باشند که یک ماده ضروری برای کلاژن سازی است. لیکوپن از تخریب DNA جلوگیری کرده و در نتیجه باعث عملکرد بهتر آن در بدن می شود. با افزایش سن برای حفظ سلامتی پوست، آنتی اکسیدان ها برای مقابله با پیری زودرس و شادابی پوست نقش فعال دارند.
هویج:
انتخاب میوه ها و سبزیجات سرشار از ویتامین گروه A برای کلاژن سازی بسیار مهم هستند زیرا این موادغذایی تاثیر به سزایی در کاهش روند تخریب کلاژن و الاسیته پوست دارند. ویتامینA باعث تحریک غشای میانی پوست به منظور کلاژن سازی می گردد. همچنین این ویتامین باعث تقویت جریان خون برای خون رسانی به سطح پوست می گردد.
مصرف مواد غذایی حاوی ویتامینA از جمله هویج برای ترمیم ساختمان اپیدرم که یکی از لایه های شاخی پوست می باشد، مفید است و باعث حفاظت پوست در مقابل اشعه فرابنفش نیز می گردد. ویتامینA باعث کاهش تجمع ملانین که برای پیگمانتاسیون پوست یک ماده ضروری است، می شود و لکه های قهوه ای را روی پوست نمایان می کند. این ماده غذایی برای ایجاد سلامت پوست و نیز جلوگیری از ایجاد آکنه کمک کننده است. برای ریشه کنی سرطان پوست و جلوگیری از ابتلا شدن به آن و تقویت غشای سلولی حتما به مصرف این نوع ویتامین توجه فرمایید.
زیتون:
برای داشتن پوست سالم، حتما زیتون سبز یا سیاه را در برنامه رژیمی خود بگنجانید. زیتون سرشار از سولفور می باشد که برای تقویت و تولید کلاژن مورد نیاز است. در گذشته از سولفور برای درمان بیماری های پوستی از جمله درماتیت استفاده می گردید. این ماده باعث کاهش خاصیت چرب بودن پوست، آکنه و انسداد پوست می شود. آکنه به حالتی گفته می شود که پوست متورم، قرمز رنگ شده و در آن ناحیه جوش دیده می شود. از دیگر مصارف سولفور در تولید صابون، لوسیون و پاک کننده های پوست استفاده می شود. سولفور در فعالیت آنزیم ها نقش اساسی ایفا می کند و موجب افزایش متابولیسم می گردد.
مرکبات:
برای افزایش کلاژن سازی ویتامینC موجود در مرکبات را مورد توجه قرار دهید. این ویتامین یکی از مهمترین آنتی اکسیدان های ضروری برای خنثی سازی رادیکال های آزاد، می باشد. بهترین راه حل برای درمان زخم ها، مصرف ویتامین C است. مصرف مرکبات برای کاهش التهاب حاصل از آفتاب سوختگی و همچنین جلوگیری از بروز چین و چروک حاصل ازتخریب سلول های پوستی بسیار مفید است.
اسیدهای چرب امگا ۳
اسیدهای چرب امگا ۳ دوستدار کلاژن هستند و تأثیر زیادی در افزایش میزان آن دارند. ماهیهایی مانند ماهی آزاد، ماهی تن، ماهی خال مخالی، روغنهای گیاهی، گردو، بادام هندی، بادام جزو منابع غذایی حاوی امگا ۳ هستند. این مواد غذایی باعث نرمی مفاصل، بهبود وضعیت رودهها و شفافیت هر چه بیشتر پوست میشوند. توجه داشته باشید که مصرف این مواد غذایی باعث کاهش خطر بیماریهای قلبی و عروقی شده و میزان کلسترول بد را نیز کاهش میدهند.
آووکادو:
این میوه سرشار از استروئیدها است که برای کاهش لکه های پوستی مفید است. روغن آن حاوی ویتامین E زیادی می باشد، این ویتامین برای مقابله با رادیکال های آزاد و حفاظت پوست در مقابل اکسیداسیون نقش ایفا می کند. آووکادو سرشار از اسیدهای چرب امگا3 است، این اسیدهای چرب مفید در تولید کلاژن نقش ایفا می کنند. برای پوست های خشک و آسیب دیده بهترین گزینه هستند.