برخی از عوارض غده تیروئید، از جمله كم كاری تیروئید، میتواند ایجاد پف یا ورم، به خصوص در اطراف چشمها كند. بسیاری از اوقات ورم اطراف چشمها، با اختلالات دیگر اشتباه گرفته شده و درمانهای نامناسب صورت میگیرد، ولی در نهایت، پس از انجام آزمایشهای مختلف، علت اصلی ادم، یعنی كم كاری غده تیروئید مشخص میشود.
برخی از افراد به خاطر آگاهی از لزوم مصرف آب، در نوشیدن آن افراط میكنند. یكی از خرافاتی كه در این ارتباط وجود دارد، آب درمانی به مفهوم افراط شدید در مصرف آب است؛ به این معنی كه برخی افراد ساعتی یك لیوان، یعنی روزانه حدود 24 لیوان آب مینوشند كه معادل 6 لیتر آب است.
از آنجایی كه انسان در شبانهروز به حدود 3/5 -2 لیتر آب نیاز دارد و نیز با توجه به اینكه بسیاری از مواد غذایی مصرفی از قبیل آبمیوه، چای یا قهوه، سوپ، آش، سبزیها و میوهها حاوی مقدار قابل توجهی آب هستند، نوشیدن 8-6 لیوان آب (بسته به نوع غذاها و مواد غذایی مصرفی) در شبانهروز توصیه میشود.
در حالی كه این افراد حدود سه برابر یا حتی بیشتر آب مینوشند. این عمل موجب برهم خوردن تعادل الكترولیتها و بروز اختلالات خطرناك از جمله ورم (خیز) سلولی میشود كه میتواند منجر به عوارض ناگوار یا حتی مرگ گردد. تجمع آب در زیر پوست و ادم شدید در چنین مواردی رخ میدهد. بنابراین، یكی دیگر از عوامل بروز ادم، افراط در مصرف آب میباشد.
یكی از اختلالات دیگری كه میتواند موجب بروز ادم در شخص بشود، كم خونی است. آنمی فقر آهن یا كم خونی ناشی از كمبود آهن، یكی از شایعترین مشكلات بهداشتی در اقصی نقاط جهان، به خصوص در كشورهای در حال پیشرفت است. این بیماری، اختلالات زیادی در انسان ایجاد میكند و سلامت شخص را به خطر میاندازد.
كمخونی فقر آهن در واقع شخص مبتلا را رنجور، ناتوان و آسیبپذیر كرده و موجب كاهش شدید كارایی او میشود و یكی از نشانههای آن، پف زیر چشمهاست كه میتواند فرد را از این بیماری آگاه سازد.
چاقی بیماری دیگری است كه عوارض آن ادم یا پف آلودگی، به خصوص در صورت و اطراف چشمها میباشد. در افراد چاق معمولا به علت بدغذایی و پرخوری و اختلال در سوخت و ساز مواد انرژیزا از جمله چربیها، تجمع چربی در قسمتهای مختلف بدن مانند زیر چانه (غبغب) و صورت وجود دارد و به علت اختلال در متابولیسم مواد مغذی، برخی اعمال طبیعی بدن از جمله دفع آب اضافی از طریق كلیهها (ادرار) به خوبی انجام نشده و خیز یا ادم بروز میكند.
برخی افراد به علت اختلالات كلیوی، قادر به دفع مقدار اضافی آب از بدن نیستند و آب اضافی حاصل از مصرف غذا و مایعات از بدن آنها، به خوبی دفع نشده و در بدن تجمع مییابد و موجب ورم در قسمتهای مختلف بدن میشود.
كم تحركی و داشتن زندگی ساكن نیز موجب اختلال در كار تمام ارگانهای بدن میشود. از جمله كلیهها دچار تنبلی و كم كاری شده و در نتیجه دفع ادرار به خوبی انجام نمیگیرد و همین امر موجب تجمع آب در بدن و بروز ادم میشود.
تحرك جسمی و ورزش مداوم روزانه موجب فعال شدن كلیهها در دفع ادرار و پیشگیری از تجمع آب زائد در بدن میگردد.
نکاتی برای پیشگیری از بروز ادم
- كاهش مصرف نمك
- رعایت اعتدال در مصرف منابع حیوانی پروتئین
- نوشیدن آب به میزان لازم و كافی در طول شبانهروز
- گنجاندن میوهها و سبزیها كه منابع غنی بسیاری از مواد مغذی بوده و نیز حاوی مقدار قابل توجهی آب هستند، به میزان كافی در برنامه غذایی روزانه
- ادم یا ورم یك عارضه و نشانه یك اختلال جدی در بدن است؛ بنابراین به محض مشاهده هر نوع ورم یا پف كردگی در هر یك از قسمتهای بدن، باید علت آن به طور جدی جستجو و مشخص شود و برای درمان عارضه اصلی، اقدامات اساسی و سریع صورت گیرد.
- چنانچه علت ادم، اختلالات تغذیهای باشد، باید با تنظیم رژیم غذایی تحت نظر رژیمشناس، به رفع این عارضه پرداخت.
برای خواندن بخش اول- تغذيه و ادم- اینجا کلیک کنید.