دكتر مرتضی صفوی؛ متخصص تغذیه
زخمهای پا
دلایل جراحات پا چیست؟
سیاهرگها ی واریسی که میتوانند منجر به جراحات شوند احتمالاً روی زانوها و قسمت پایین پاها روی میدهند و به دلیل ناتوانی دریچه سیاهرگها ایجاد میشوند. زخمهای بستری در قسمتهای پر فشار پاها در نتیجه گردش ضعیف، فشار و عدم تحرک برای یک دوره طولانی تشکیل میشود.جراحات پا همچنین از طریق بیماری عروق محیطی بدن ایجاد میشود به طوری که رسوبات چربی یا ضخیم شدن دیوارههای سرخرگها تغذیه خون به قسمتهای پایین پا را محدود میکند. دیابت که باعث افزایش استعداد فرد به بیماریهای عروقی و عفونتهای پوستی میشود، میتواند زخمهای موضعی هم ایجاد کند. بعلاوه زخمها از طریق سهل انگاری یک زخم کوچک عفونی میتوانند توسعه یابند. در سرزمینهای گرم و مرطوب عفونتهای کوچک میتواند منجر به جراحات حارهای شود.
تاثیر پرتقال شیرین در کنترل جراحات پا
یک تیم تحقیقاتی در فرانسه تحقیقی برای ارزیابی تاثیر قرصهای 500 میلی گرمی گرفته شده از پرتقال شیرین برای کنترل جراحات پا انجام دادند. این تحقیق دوسوکور، کنترل شده تصادفی در مقایسه با دارونما، تاثیر مکمل طبیعی را زمانی که روزانه دو قرص مکمل فلاونوئیدی یا دارونما به کار گرفته میشد را ارزیابی کردند.تحقیق بر روی 107 مرد و زن در گستره سنی 18 تا 85 سال که جورابهای ساق بلند کشی میپوشیدند و تحت مراقبتهای استاندارد برای زخمهای مخاطی بودند و کسانی که بیماری سرخرگی مهم نداشتند انجام شد. گروهها از نظر سن، جنسیت، اندازه جراحت و بیماریهای مربوطه مشابه بودند.
مطابق با پروتوکل، 500mg جزء فلاونوئیدی تصفیه شده، متشکل از 450mg دیوزمین و 50mg هسپریدین یا یک دارونما استفاده شد. دوره درمان دو ماه بود مگر اینکه قبل از این مدت التیام بخشی کامل حاصل میشد.محققان گزارش دادند که دوره التیام بطور چشمگیری در گروه درمان با مکمل فلاونوئیدی در مقایسه با گروه کنترل کوتاه تر بود. محققان گزارش دادند،بعد از یک درمان دو ماهه، احتمال دستیابی به التیام کامل جراحت در گروه درمان با مکمل فلاونوئیدی در مقایسه با گروه دارونما تقریباً سه برابر بود .در گروه درمان با مکمل فلاونوئیدی احساس سنگینی ناشی از جراحات بطور چشمگیری کمتر بود.درمان بخوبی تحمل شد و عوارض جانبی حداقل بودند.
مقایسه با درمان استاندارد
درمان استاندارد برای جراحات عروقی پا با مراقبت از زخم و کاربرد درمان فشاری (جوراب ساق بلند کشی، باند و غیره) انجام میشود .بر اساس نظر دکتر فیلیپ کولریج اسمیت یک محقق لندنی در رگ شناسی این مراقبت استاندارد بین 30 و 83 درصد پس از 24 هفته درمان،تغییر میکند و بیشتر محققان درمان جایگزین مربوط به انتخابهای سنتی را به کار میبرند. در بازنگری یک آنالیز چندگانه (گردآوری چند تحقیق) مربوط به درمان جراحات پا اسمیت گزارش داد که یک مکمل غنی از فلاونوئید حاوی 90درصد دیوزمین و 10درصد هسپریدین تاثیر قابل توجهی روی روند التیام جراحت 6 ماهه دارد و روند التیام تا 5 هفته کوتاه میشود.
زمانی که زخمها بین 5 و 10 سانتی متر بودند و بمدت 6 تا 12 ماه وجود داشتند درمان فلاونوئیدی تاثیر بهتری تا درمان سنتی داشت ولی جراحات کوچکتر با روش درمان فشاری سنتی بهتر درمان میشوند. 15 تحقیق هم نشان دادند که زمان بهبودی در گروه درمان نسبت به گروه دارونما بالاتر بود. به علاوه التیام کامل جراحات در گروه درمان با مکمل فلاونوئیدی در مقایسه با گروه دارونما کوتاهتر بود(16 هفته در مقابل 21 هفته) .یک تغییر قابل توجه در زمان بهبودی بعد از 8 هفته درمان مشاهده شد.
تورم زانو
زانوی انسان مثالی حیرتانگیز از مهندسی زیست شیمیایی است زیرا یک شبکه فعل و انفعالی از استخوانها، اعصاب، ماهیچهها و رگهای خونی است که در هماهنگی کامل کار میکنند با این حال همچون پیچیده ترین سیستمها، اگر شما این هماهنگی را مختل کنید سیستم میتواند ناگهان در هم بریزد.
تاثیر پرتقال شیرین در درمان تورم زانو و پا
دریک تحقیق فیلتراسیون مویرگی در 43 بیمار دارای فشارخون و 10 داوطلب بدون این وضعیت با استفاده از پلتیسموگرافی سنجش کشش ارزیابی شدند. (پلتیسموگرافی تغییرات در حجم و فشارخون یک اندام یا بخشی دیگر از بدن را با استفاده از پلتیسمو گراف اندازه میگیرد و ثبت میکند).
این بیماران به دو گروه درمانی تقسیم شدند: 22 نفر مکمل 500mg گرفته شده از پرتقال شیرین روزانه سه بار در روز مصرف کردند و21 نفر دیگر از دارونما استفاده نمودند.تورم زانو و پا در بیماران دارای ناکارایی عروقی با افزایش نرخ فیلتراسیون مویرگی و افزایش در جریان خون و تورم پوست مرتبط میباشد. افزایش فشارخون منجر به تغییرات پوستی، پیگمانتاسیون و سرانجام زخم میشود.
سستی مویرگ
مویرگها رگهای بسیار کوچکی هستند که خون را بین سرخرچههای کوچک و سیاهرگهای کوچک انتقال میدهند. به دلیل دیوارههای باریکشان نسبتاً سست هستند و یک ضربه به بدن- مانند ساق پاها- میتواند اغلب مویرگهای زیر پوست را پاره کند. هرچه ما مسن تر شویم مویرگها سستتر میشوند و باعث ایجاد لکههای قرمز روی پوست میشوند که نواحی مشکی و آبی- بنفش کوچک خونریزی زیر پوست هستند.
استفاده از پرتقال شیرین برای التیام بخشیدن به مویرگهای پاره شده
در یک تحقیق دوسوكور کنترل شده متشکل از 100 داوطلب تاثیر یک مکمل فلاوونوئید شامل دیوزمین (90درصد) و هسپیریدین (10درصد) در درمان بیماران دارای سستی مویرگی بررسی شد.تحقیق 6 هفته طول کشید و متشکل از روزانه دو قرص500mg فلاونوئید یا دارونما بود. بیماران در آغاز آزمایش و سپس در فاصله دو، چهار و شش هفته پس از آن مورد ارزیابی قرار گرفتند.
در مقایسه با گروه کنترل مقاومت مویرگی در گروه درمان با مکمل فلاونوئیدی پس از 4 هفته بطور چشمگیری بالاتر بود. این مکمل بهبودی خوبی در علایم سستی مویرگی یعنی خونمردگی خود به خودی (لختههای بنفش روی پوست)، خون دماغ، لکههای قرمز روی پوست(خونریزی درون پوستی)، لکههای ناشی از خونمردگی (محلهای خونریزی کوچک) خونریزی لثهای، خونریزی رحمی- خونریزیهای ملتحمه ای (چشم) در بیماران تحت درمان به دنبال داشت.