5) زخم دهان، زبان و گلو
— می تواند ناشی از درمان سرطان یا سایر دلا یل باشد.
غذاهایی كه می توان مصرف كرد باید نرم باشد كه به راحتی قابل جویدن و بلع باشد
— موز، پوره سیب، هندوانه، كمپوت، هلو، گلا بی، زردآ‌لو، پوره سیب زمینی، ماكارونی، ماست، پنیر، ژله، نیمرو و گوشت چرخكرده
غذاهایی كه سبب افزایش تحریک پذیری دهان می شود
— مركبات یا آ‌ب آ‌نها مثل پرتقال، لیمو، گریپفروت، غذاهای سركه دار و انواع ترشیجات، غذاهای حاوی گوجه فرنگی مثل سس ماكارونی و پیتزا، غذای خشک و پرفیبر، غذای تند و شور، ادویه های تند مثل فلفل، پودرچیلی، سیر، كاری
توصیه ها
— غذاها قبل از مصرف، پخته شود كه نرم باشند.
— غذاها به تكه های كوچک تقسیم گردد، چرخ یا پوره شود و با آ‌ب گوشت یا سس های ملا یم نرم شود كه راحت تر خورده شود.
— غذاها، سرد یا در دمای اتاق سرو شود. غذاهای گرم و داغ می توانند زخم های دهان و گلو را تشدید كند.
— برای نوشیدن مایعات از نی استفاده شود.
— توصیه می شود كه بیمار، دهان خود را روزانه چندین بار با آ‌ب یا مخلوط آ‌ب و جوش شیرین بشوید ( ۴/۱ لیتر آ‌ب + ۱قاشق غذاخوری جوش شیرین). از دهان شویه های آ‌ماده استفاده نگردد زیرا حاوی مواد قوی هستند.
— از مسواک نرم استفاده شود.
— بیمار تحت هیچ شرایطی نباید سیگار بكشد.
— اگر لثه های بیمار زخم است، بجز مواقع غذا خوردن، دندان مصنوعی خود را از دهان خارج كند و دندان مصنوعی خود را تمیز نگه دارد.
— از پزشک بخواهید، بی حس كننده ها و اسپری های موضعی تجویز كند (برای بی حس دهان و زخم ها) كه در هنگام غذا خوردن از آ‌نها استفاده شود.
6) خشكی دهان
— معمولا بعد از شیمی درمانی و رادیوتراپی سر و گردن ایجاد می شود.
— درمان می تواند سبب كاهش بزاق شود كه جویدن و بلع را مشكل می كند و سبب تغییر حس چشایی و مزه غذاها در دهان می شود.
توصیه ها
— تا زمانی كه شرایط دهان بیمار برای صحبت كردن و بلع، مناسب نیست، در هنگام نوشیدن آ‌ب و سایر مایعات، از نی استفاده كند.
— مصرف قهوه، چای و كولا ها محدود شوند.
— سعی شود از مایعات غلیظ تر مثل نكتار میوه های خنک استفاده گردد.
— از مصرف غذاهای شور خودداری شود.
— سعی شود از غذاها و نوشیدنی های ترش مثل لیموناد در مقدار كم استفاده گردد كه به ترشح بزاق بیشتر كمک كند.
— از آ‌ب نبات های سفت با طعم های مختلف و آ‌دامس بدون قند استفاده شود.
— غذاها با آ‌ب گوشت، سس سالا د و سس ها مرطوب شود كه راحت خورده شوند.
— بهداشت دهان رعایت شود و از دهان شویه های آ‌ماده استفاده نگردد.
— بیمار تحت هیچ شرایطی سیگار نكشد.
7) بلع مشكل
— می تواند ناشی از سرطان و درمان آ‌ن مثل جراحی سر و گردن باشد.
توصیه ها
— روزانه حداقل ۸ لیوان مایعات مصرف شود (نوشیدنی ها بین وعده های غذایی مصرف شود)
— مصرف مایعات هم دمای اتاق آ‌سان تر است.
— تعداد وعده های غذایی افزایش یابد.
— زمانی كه قسمتی یا همه زبان یا استخوان فک برداشته شده باشد، جویدن و حركات زبان ممكن است محدود باشد، در این شرایط:
- از غذاهای خیلی گرم و خیلی سرد دوری شود.
- غذاهای پوره شده راحت تر قورت داده می شوند.
— استفاده از ژلا تین همراه كیک ها، پوره میوه ها و سایر غذاهای خنک می تواند تحمل و بلع آ‌نها را آ‌سانتر كند.
8) تغییرات حس چشایی
— تغییر حس چشایی می تواند ناشی از خود سرطان، شیمی درمانی، رادیوتراپی و یا مشكلا ت دندانی باشد.
— برخی بیماران از مزه فلز یا مزه تلخ دهان بخصوص وقتی غذا پر پروتئین باشد (گوشت) شكایت می كنند.
توصیه ها
— غذاهایی برای مصرف انتخاب شود كه ظاهری خوشایند و بوی خوبی برای بیمار داشته باشند.
— اگر گوشت قرمز، مزه دیگری برای بیمار می دهد، سعی شود از مرغ، ماهی، تخم مرغ، حبوبات و لبنیات كه بوی زیادی ندارند استفاده گردد.
— افزودن شكر به برخی غذاها می تواند به كاهش مزه شوری، تلخی یا ناخوشایند كمک كند.
— غذاها و نوشیدنی های ترش مثل پرتقال و لیمو می تواند خوشایند باشد. (عدم مصرف در صورت زخم بودن دهان بیمار)
— بیمار باید دهان خود را مرتبا بشوید و زبان و دندان هایش را مسواک كند (از دهان شویه ها استفاده نشود.)
9) عدم تحمل شیر یا لا كتوز
— سرطان، شیمی درمانی و رادیوتراپی می تواند به طور موقت مخاط روده بیمار را تحت تاثیر قرار دهد و باعث كاهش موقتی سطح لا كتاز (آ‌نزیم هضم كننده لا كتوز شیر) شود.
— در اغلب بیماران این حالت برگشت پذیر است.
توصیه ها
— در طی این مدت، از مصرف شیر خودداری شود ولی ماست و پنیر بیشتر تحمل می شوند.
— سعی شود از غذاهای حاوی كلسیم یا مكمل در این مدت استفاده گردد.
— مصرف غذاهای لا كتوزدار همراه با غذاهای جامد و فیبر دار برای بهبود عدم تحمل لا كتوز مهم هستند.
