دكتر پیام فرح بخش؛ متخصص تغذیه
بسیاری از بیماران علایم گوارشی بروز میدهند. متخصص تغذیه به بهبود وضعیت گوارشی کمک میکند، از سوءتغذیه پیشگیری میکند و توصیههای غذایی حین درمان را ارایه میکند. هدف ما کمک به شماست تا قوی و سرپا باشید تا بتوانید به خوبی با سرطان مقابله کنید. هر بیماری بایستی برنامه مدونی برای دیدار با متخصص تغذیه خود داشته باشد. به عنوان مثال در اولین قرار ملاقات باید ارزیابیهای تغذیهای برای فرد انجام شود و بخصوص از نظر سوءتغذیه پروتیین و انرژی مورد بررسی قرار گیرد. در این جلسه تاریخچه بیماری، نوع سرطان و درمانهای انجام شده تا کنون مورد توجه قرار میگیرد. متخصص تغذیه باید تا انتهای درمان در کنار فرد باشد و پیشنهادهای تغذیه ای مناسبی را به فرد ارایه نماید. بخصوص اگر در شرایط ویژه نیاز به تغذیه جایگزین باشد در این امر کمک خواهد کرد. بهترین نتیجه زمانی حاصل میگردد که متخصص تغذیه و انکولوژیست همکاری تنگاتنگی داشته باشند. این همکاری میتواند به بهبود سریعتر بیمار نیز منجر شود. همکاری متخصص تغذیه با اطرافیان بیمار هم اهمیت فراوانی دارد زیرا این افراد پس از بستری وظیفه نگهداری و مراقبت از بیمار را برعهده میگیرند و باید اطلاعات دقیقی از لیست مواد غذایی مجاز برای بیمار در اختیار داشته باشند.
تحمل مواد غذایی
بیماران سرطان خون عموما مشکلاتی دارند که بر دریافت غذایی و تحمل مواد غذایی توسط ایشان موثر است، لذا ارتباط متخصص تغذیه و متخصص گوارش اهمیت دوچندانی در این موارد بازی میکند. در این دسته از بیماران استفاده از مکملهای غذایی جهت کمک به افزایش توانایی هضم و جذب ضروری است. به عنوان مثال از آنجاییکه ویتامین D برای بیماران مبتلا به لوسمی مهم است، لازم است که حتما سطح ویتامین D خون این بیماران اندازه گیری شود و در صورت کمبود بوسیله مکمل یاری با این ویتامین صورت گیرد.
استفاده از غذاهای سالم و ایمن
در بیماران لوسمی که تحت درمان با سلولهای بنیادی قرار میگیرند، پس از پیوند مغز استخوان به علت کاهش گلبولهای سفید که نقش سربازان و مدافعان بدن را دارند، استفاده از غذاهای سالم و ایمن حیاتی است. تا زمانی که بیمار تحت مراقبت است، باید از رژیم بیماران دچار کمبود گلبول سفید پیروی نماید. مثلا از غذاهای خام و نپخته مانند سوشی، سبزیهای ضد عفونی نشده، میوههای پوست نکنده و لبنیات غیر پاستوریزه استفاده نکند.
روشهای درمان تغذیهای برای عوارض بیماری
درمان سرطانهای خون با عوارضی مانند کاهش وزن، اسهال، یبوست، احساس ضعف و خستگی، تهوع و استفراغ، افت فشار خون و افزایش خطر بروز عفونت میتواند همراه باشد. با فراهم آوردن تغذیه مناسب در بیماران سرطانی میتوان این علایم را به حداقل رساند و وقفه دورههای درمان را کاهش داد که به درمانهای مناسب برای کاهش علایم فوق میتوان اشاره نمود.
کاهش وزن: متخصص تغذیه به دقت وزن فرد را مورد توجه قرار میدهد زیرا کاهش وزن به روند درمان آسیب وارد میکند.
کم خونی: برای رفع این مشکل میتوان از مکملهای آهن و اسید فولیک استفاده نمود.
یبوست: برای رفع این مساله متخصصین تغذیه از آب فراوان و افزایش فیبر در رژیم غذایی کمک میگیرند.
خستگی: برای رفع این مشکل میتوان غذا را در حجم کم و وعدههای متعدد به بیمار داد که جویدن منجر به احساس خستگی در فرد نگردد. همچنین بهتر است از غذاهایی استفاده کنیم که چگالی کالری بالایی داشته باشند و به عبارت دیگر از مواد غذایی بهره ببریم که با حجم کم انرژی زیادی را در اختیار ما قرار دهد.
تهوع: برای رفع این مشکل میتوان از غذاهای سرد، کم چربی، زنجبیل و نعناع استفاده نمود تا کمتر تهوع به سراغ فرد بیاید.
کاهش گلبولهای قرمز: در این موارد از رژیم پر پروتئین کمک میگیریم تا به بازگشت گلبولهای قرمز به تعداد لازم دست یابیم.