ابراهيم انتظاری؛ فيزيوتراپيست
اساس طبقه‌بندی معلولین در گروه‌های مختلف ورزشی كدام است؟
به دلیل اینكه معلولیت‌ها، ناتوانانی‌ها و توانایی‌های مختلفی را ایجاد می‌كنند، معلولین باید مسابقات را در گروه‌های همتراز خود اجرا كنند. از این جهت كلاس‌بندی معلولین ضرورت پیدا می‌كند و معلولین براساس شدت معلولیت، نوع معلولیت، توانایی باقی‌مانده و رشته ورزشی مورد علاقه، در گروه‌های مختلف ورزشی طبقه‌بندی می‌شوند.
كلاس‌بندی بر چند نوع است؟
كلاس‌بندی بر دو نوع است:
1- پزشكی (از طریق معاینه به دست می‌آید).
2- عملكردی (كه هنگام بازی و مسابقه كلاس فرد را از این نظر تعیین می‌كنند).
مزایای كلاس بندی معلولین چیست؟
مزایای كلاس‌بندی این است كه؛ افراد دارای توانایی‌های مشابه در یك كلاس قرار می‌گیرند، از شركت افراد در ورزش‌هایی كه برای آن‌ها مضر است جلوگیری به عمل می‌آید، امكان شركت افراد دارای معلولیت‌های مختلف را در كلاس‌های تركیبی فراهم می‌آورد، تعداد و هزینه مسابقات را كم می‌كند و حق افراد كمتر ضایع می‌شود.
كلاس‌بندی رشته ورزشی به چه صورت انجام می‌شود؟
معلول ابتدا كلاس‌بندی پزشكی شده، سپس كلاس‌بندی عملكردی (تكمیلی) در زمین ورزشی انجام می‌شود. اصول كلاس‌بندی براساس توانایی افراد معلول است كه با تست عضلانی یا با داشتن دامنه حركتی، میزان و نوع معلولیت‌ها مشخص می‌گردد.
معلولیت‌هایی كه در رده‌های طبقه‌بندی ورزش معلولین نمی‌گنجند، عبارتند از بیماری‌های داخلی، مجروحین شیمیایی، بی‌حسی، كم حسی، تركش و درد در بدن، ولی قطع اندام‌ها كاملا در رده طبقه‌بندی قرار می‌گیرد.
ورزش‌های معلولین در سطح كشوری (ملی) و یا بین‌المللی برگزار می‌شود، ولی در كشور ما بعضی از گروه‌های معلولین مانند جانبازان شیمیایی فقط در سطح كشوری این مسابقات را اجرا می‌كنند، زیرا در این مورد از نظر بین‌المللی اقدامی صورت نگرفته است.
معلولین در هر سطح و رده‌ای كه باشند (بخصوص در سنین پایین)، می‌توانند با مراجعه به هیات‌های ورزشی معلولین و جانبازان تربیت بدنی شهرستان‌ها، خود را معرفی نموده و در دوره ورزشی مورد علاقه شركت كنند. در تهران علاقه‌مندان با مراجعه به فدراسیون ورزش‌های جانبازان و معلولین یا هیات تربیت بدنی می‌توانند در رشته موردنظر ثبت‌نام كنند. سپس با توجه به تستی كه از آن‌ها به عمل می‌آید، توانایی لازم سنجیده می‌شود.
خانواده معلولین تا چه اندازه می‌توانند كمك نمایند؟
خانواده‌ها باید این افراد را به هیات‌های مورد نظر سپرده، ثبت‌نام كنند و در صورت امكان آن‌ها را از امكانات ورزشی (زیر نظر مربی ورزش) بهره‌مند نمایند. در این صورت دغدغه خاصی برای خانواده ایجاد نمی‌شود. همچنین در مواردی كه معلولیت‌ها خیلی شدید است، فرد با كمك همراه خود (فرد همراه معلول، خانواده وی و یا پرسنل) می‌تواند به فعالیت بپردازد. اغلب خانواده‌ها همراه فرزند معلولشان به كلاس‌ها مراجعه می‌كنند و از این طریق وی را وارد جامعه می‌نمایند.
سایر اثرات مفید
- فرد معلول، از حالت تنهایی، عزلت و گوشه‌گیری خارج می‌شود.
- در این مراكز، خانواده‌ها با مشاهده این كه فرزندشان تنها معلول نیست و همچنین آگاهی از آمار بالای معلولین، با امیدواری بیشتری به این امر مهم می‌پردازند.
- در بیشتر معلولین ورزشكار توانایی‌هایی دیده می‌شود كه افراد سالم ممكن است به این توانایی‌ها غبطه بخورند ودر نتیجه متوجه سستی خود در امر ورزش شوند (مثلا گاهی دیده می‌شود فردی با یك دست شنا می‌كند یا مواردی از این قبیل).
