رویكرد به بیمار
علاوه بر تشخیص و تأیید هایپوگلایسمی و در اغلب موارد درمان فوری، تشخیص مكانیسم هایپوگلایسمی به منظور انتخاب درمانی كه بتواند از بروز هایپوگلایسمی راجعه جلوگیری كند یا آن را به حداقل برساند، ضرورت خواهد داشت.
لذا در صورت شك به هایپوگلایسمی، ابتدا اگر بیمار مبتلا به دیابت است، باید رژیم درمانی وی اصلاح شود و جدی پیگیری كنیم ولی اگر دیابتی نیست ابتدا باید بیماریهای مسبب هایپوگلایسمی (بیماری شدید كبدی، كلیوی، قلبی، سپیس) و داروها را رد كنیم و در صورت وجود نیز آنها را درمان نماییم ولی در صورتی كه بیمار هیچ یك از بیماریهای فوق را نداشت باید با توجه به میزان قندخون و در صورت نیاز با انجام تستهای اختصاصی علت آن را مسجل نماییم كه قطعاً مشورت با پزشك متخصص را میطلبد.
با توجه به این كه هایپوگلایسمی در زمینه بالینی بیشتر به سبب درمان دیابت ایجاد میشود، لذا پارهای مطالب را در این خصوص متذكر میشوم.
در بیماران دیابتی
شیوع و اثرات: چنانچه خطر بروز هایپوگلایسمی وجود نداشت، درمان دیابت توسط تجویز مقادیر كافی انسولین یا داروهای مؤثر دیگر به حدی كه غلظت گلوكز پلاسما را به حدطبیعی یا پایینتر از آن برساند، به سادگی امكانپذیر است به سبب نقایص موجود در تمامی رژیمهای جایگزین انسولین افراد مبتلا به دیابت نوع یك، در معرض خطر دورههایی از هایپرانسولینمی نسبی و هایپوگلایسمی حاصل قرار دارند و افرادی كه سعی میكنند قندخون را نزدیك به حدطبیعی كنترل كنند ممكن است چندین اپیزود هایپوگلایسمی بدون علامت یا علامتدار را در هفته تجربه كنند.
در 10 درصد موارد سطح گلوكز پلاسما ممكن است به كمتر از mg/dl 54 برسد. چنین بیمارانی از یك یا دو حمله هایپوگلایسمی شدید و ناتوانكننده موقتی در سال رنج میبرند كه با تشنج و كما همراه است. اگرچه بهبود كامل این شرایط به عنوان یك قاعده محسوب میشود، احتمال بروز نقایص شناختی پایدار افزایش مییابد اما نقایص نرولوژیك دائمی نادر میباشند.
هایپوگلایسمی و دیابت نوع دو از شیوع كمتری برخوردار است اما با این حال در افراد تحت درمان با انسولین یا سولفونیل اوره رخ میدهد. گاه بیماران تحت درمان با سولفونیل اورههای طولانی اثر نظیر گلیبن كلامید ممكن است اپیزودهای هایپوگلایسمی را تجربه كنند كه تا مدت 24 الی 36 ساعت به طول میانجامد.
علل
زیاد بودن مقدار انسولین یا قرص مصرفی اشتباه در تزریق مقدار صحیح انسولین تزریق اشتباه یك نوع انسولین به جای نوع دیگر تزریق عضلانی انسولین حذف و یا به تعویق انداختن زمان صرف وعدههای اصلی غذا یا میان وعدهها فعالیت ورزشی شدید یكی از مواردی كه اهمیت خاصی در مبحث هایپوگلایسمی دارد، افت قندهای شبانه است.
این حالت در افرادی كه تزریق شبانه دارند، پیش میآید و معمولاً ناشی از سه علت است: زیاد بودن مقدار انسولین تزریقی در شب عدم مصرف میانوعده قبل از خواب فعالیت ورزشی شدید در بعدازظهردرمان هایپوگلایسمی: آموزش نحوه پیشگیری و درمان هایپوگلایسمی یكی از مهمترین پایههای كنترل صحیح دیابت است و این امر نه تنها جهت بیماران دیابتی لازم است، بلكه اعضای خانواده و دوستان نزدیك بیماران دیابتی نیز باید با علائم هایپوگلایسمی و درمان آن آشنا باشند.
برای خواندن بخش اول- هایپوگلایسمی- اینجا کلیک کنید.