دکتر لادن گیاهی؛ متخصص تغذیه
آلرژی غذایی، واكنش سیستم ایمنی نسبت به مقادیر اندكی از برخی مواد غذایی است که در بیشتر موارد با افزایش آنتی‌بادی IgE همراه است.
آنتی‌بادی‌ها معمولا برای مبارزه باعفونت‌های ویروسی، باكتریایی در بدن ساخته می‌شوند و به عواملی كه به سیستم ایمنی بدن حمله می‌كنند متصل شده و اثر آنها را خنثی می‌كنند.
هنگامی‌كه آنتی‌بادی IgE به موارد آلرژن می‌چسبد ماده‌ای به نام هیستامین تولید و وارد جریان خون می‌شود این ماده باعث اتساع عروق خونی و انقباض عضلات ریه‌ها، معده و یا مثانه می‌شود.
علائم آلرژی غذایی
آلرژی باعث خارش، تهوع، التهاب در دهان، گلو و اختلالات تنفسی می‌شود.
واكنش‌های آلرژیك باعث شروع و یا تشدید آسم و اگزما می‌شوند.
گاه واكنش‌های شدید آلرژیك باعث شوك آنافیلاكسی می‌شوند.
درمان‌های رایج آلرژی غذایی
قبل از اقدام به هر نوع درمان باید علت آلرژی كاملا تشخیص داده شود. استفاده از تست‌های آلرژی هر چند در تمام موارد دقت لازم را ندارند اما از رایج‌ترین اقدامات است.
در مورد برخی مواد غذایی مثل شیر، تخم‌مرغ، بادام زمینی و سویا تست‌های پوستی وجود دارد.
حذف ماده آلرژن از برنامه غذایی تنها راه درمان آلرژی‌های غذایی است.
گرچه داروهای آنتی‌هیستامین می‌توانند علائم آلرژی را تخفیف دهند اما می‌توانند علائم اخطار دهنده و واكنش‌های شدید را بپوشانند، لذا مصرف آنها در آلرژی‌های غذایی توصیه نمی‌شود.
مواد غذایی مفید برای آلرژی
در رژیم‌های حذفی ابتدا ماده غذایی مشكوك از برنامه غذایی حذف می‌گردد و دوباره به فرد داده می‌شود تا پاسخ فرد مورد بررسی قرار گیرد.
قبل از شروع هر نوع رژیم حذفی و اقدام به حذف طیف وسیعی از مواد غذایی مشورت با پزشك و رژیم‌شناس توصیه می‌شود.
در این نوع رژیم‌ها گوشت بوقلمون، مرغ، هویج، گل كلم، بروكلی، برنج، سیب‌زمینی شیرین، هلو، گلابی، روغن آفتابگردان و زیتون به عنوان مواد غذایی بی‌خطر كه احتمال حساسیت‌زایی آنها بسیار كم است مصرف می‌شود.
فرآورده های لبنی و آلرژی
شیر سویا، فرآورده‌های حاصل از شیر سویا نظیر نوشیدنی‌ها، ماست و پنیر جایگزین مناسبی برای فرآورده‌های لبنی هستند.
از كره گیاهی و مارگارین هم میتوان به جای كره حیوانی استفاده كرد.
غلات و آلرژی
آرد فاقد گلوتن كه از ذرت، برنج، نخود، سویا تهیه می‌شود جایگزین مناسبی برای افرادی است كه به گندم حساسیت دارند نان چاودار، آرد چاودار، جو و نان جو نیز انتخاب‌های مناسبی برای افراد مبتلا به حساسیت گندم هستند.
مواد غذایی که باید در آلرژی پرهیز شوند
تخمین زده می‌شود كه حدود 6 درصد كودكان و یك درصد بزرگسالان در كشورهای غربی دچار حساسیت غذایی هستند.
استفاده از رژیم‌های حذفی قبل از تشخیص حساسیت و تنظیم رژیم غذایی متعادل توسط رژیم‌شناس نباید شروع شود.
مواد غذایی زیر می‌توانند باعث واكنش‌های آلرژیك IgE در برخی افراد شوند.
شیر و آلرژی
پروتئین شیر گاو می‌تواند باعث واكنش آلرژیك در بچه‌ها شود.
تمام انواع شیر تازه، شیر خشك و شیر كم‌چرب به‌علاوه تمام محصولات لبنی، سس‌های آماده، برخی شیرینی‌ها، سوپ‌ها و دسرهایی كه در تهیه آنها شیر به كار رفته نیز باید حذف شوند.
كنترل برچسب مواد غذایی برای این افراد ضروری است. رژیم‌شناس می‌تواند لیست كامل مواد غذایی كه باید پرهیز شوند را در اختیار این افراد قرار دهد.
تخم مرغ و آلرژِی
تخم‌مرغ بیشتر در بچه‌ها باعث ایجاد حساسیت می‌شود تا در بزرگسالان.
در رژیم بدون تخم‌مرغ، تمام اشكال تخم‌مرغ، زرده، سفیده آلبومین و لستین همچنین برخی انواع پاستا، بیسكویت، كیك‌ها، نان‌ها و مایونز باید حذف شوند.
می توان در صورت دلخواه از مایونز فاقد تخم مرغ استفاده نمود.
غذاهای دریایی و آلرژی
غذاهای دریایی می‌توانند باعث آلرژی شوند.
مغزها و آلرژی
بادام زمینی و سایر مغزدانه‌ها باعث واكنش‌های آلرژیك شدید در بچه‌ها و بزرگسالان می‌شوند و می‌توانند باعث شوك آنافیلاكتیك و حتی مرگ شوند.
بادام زمینی كامل یا تكه‌های بادام زمینی و شیرینی‌ها، شكلات، كره بادام‌زمینی، بیسكویت‌ها، كیك‌های پنیری، روغن بادام‌زمینی و سایر فرآورده‌های غذایی حاوی این اقلام باید جداً پرهیز شوند بنابراین توجه به برچسب غذایی در این افراد ضرورت دارد.
سویا و آلرژی
دانه سویا و سایر مشتقات سویا مانند آرد سویا و لستین سویا كه به بسیاری از غذاها اضافه می‌شوند می‌توانند باعث آلرژی شوند.
پروتئین سبزیجات، شیر سویا، پنیر سویا، ماست سویا، توفو نیز باید از رژیم غذایی حذف گردند.
گندم می‌تواند باعث واكنش‌های آلرژیك شود.
غلات و آلرژی
پاستا، آرد گندم، غلات صبحانه، كیك‌ها و بیسكویت‌ها باید حذف شوند. برخی از این مبتلایان به جو دوسر، چاودار و ذرت هم واكنش نشان می‌دهند.
سولفیت و آلرژِی
میوه‌های خشك، سیب‌زمینی‌های فرآیند شده و سایر غذاهایی كه حاوی سولفیت هستند می‌توانند باعث شروع حملات آسمی گردند.
افزودنی‌ها و آلرژی
افزودنی‌های غذایی باعث آلرژی می‌شوند.
رنگ‌های خوراكی از جمله تارترازین (E102)، زرد سانست (E110) و آمارانت (E123) از جمله این افزودنی‌ها هستند.
