دكتر احمدرضا درستی
عدم تحمل لاكتوز شایع‌ترین نوع عدم تحمل كربوهیدرات است که در تمام گروه‌های سنی دیده می‌شود. درنتیجه كمبود لاكتاز (آنزیم هضم كننده قند شیر)، سوء هضم و عدم تحمل لاكتوز ایجاد می‌شود. چون در این افراد لاكتوز به گالاكتوز و گلوكز هیدرولیز نمی‌شود، از قسمت فوقانی روده كوچك عبور می‌كند و وارد كولون می‌شود و در آنجا در اثر تخمیر باكتریایی به اسیدهای چرب كوتاه زنجیره و گازهای دی اكسیدكربن و هیدروژن تبدیل می‌شود.
درمان تغذیه‌ای پزشكی عدم تحمل لاكتوز
اشخاصی كه از مصرف محصولات لبنی پرهیز می‌كنند، باید مكمل كلسیم دریافت نمایند. همچنین باید برچسب تركیبات را به دقت بخوانند. البته در اشخاص دارای كمبود لاكتاز، یك رژیم كاملاً عاری از لاكتوز ضروری نیست.
بیشتر افراد دارای سوء‌هضم لاكتوز می‌توانند مقدار12-6 گرم لاکتوز را بدون بروز علایم عمده مصرف كنند؛ به ویژه بهتر است لبنیات همراه وعده‌های غذایی و یا به فرم پنیر و یا محصولات لبنی تخمیری (از جمله ماست) خورده شود. تعداد زیادی از بزرگسالانِ مبتلا به عدم تحمل لاكتوز، اگر در طی هفته های متعدد به تدریج شیر را وارد رژیم غذایی خود كنند، درنهایت می‌توانند به مقادیر متوسط شیرعادت نمایند و میزان 12 گرم لاكتوز (یک لیوان شیر) و یا حتی بیشتر از آن را تحمل كنند.
مصرف منظم شیر توسط اشخاصِ دارای كمبود لاكتاز، ممكن است حد آستانه‌ای كه در آن اسهال رخ می‌دهد را افزایش دهد (یعنی مصرف مقدار کمتر شیر آنها را دچار عارضه اسهال نکند). خوشبختانه، بیشتر مبتلایان به عدم تحمل لاكتوز، قادر به هضم شیر در مقادیركم تا متوسط هستند.
اغلب محصولات شیری نیمه جامد یا جامد مانند پنیرهای كهنه، به خوبی تحمل می‌شوند؛ چون تخلیه معدی این مواد غذایی نسبت به نوشیدنی‌های شیری مایع كندتر و مقدار لاكتوز آنها نیز كمتر است. چون آنزیم میكروبی گالاكتوزیداز به فریزكردن حساس است، بنابراین محصولات فریز شده به خوبی تحمل نمی‌شوند. برای نمونه ماست فریزشده به خوبی ماست تازه تحمل نمی‌شود؛ اما افزودن پروبیوتیك ها می‌تواند این ویژگی را تغییر دهد.
آنزیم لاكتاز و فراورده های شیری عمل آورده شده با آنزیم لاكتاز (مثل شیر کم لاکتوز)، برای افرادی كه سوء هضم لاكتوز دارند و با مصرف آن دچار ناراحتی می‌شوند، در دسترس است.
