متخصصان تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران، زیر نظر دکتر فروغ اعظم طالبان و دکتر تیرنگرضا نیستانی
بیشتر موارد سردرد كه مشخصۀ آنها درد مبهم در جمجمه است، با تنش یا تنیدگی (استرس) مرتبطند.
از دیگر علل احتمالی سردرد، مشكلات ماهیچهای – استخوانی در قسمت بالا و پشت و گردن (در این حال درمان جمجمهای – خاجی توسط یك استئوپات میتواند مفید باشد) یا فشار از ناحیه سینوسها است.
سردرد به هنگام برخاستن از خواب ممكن است حاكی از پر فشاری خون باشد.
حدود 10 درصد سردردها، میگرنی، به شكل ضرباندار و با منشاء ژنتیكی و ناشی از انقباض و انبساط رگهای خونی مغز هستند.
سردردهای شدید كه تظاهر ناگهانی یا شدت فزاینده دارند، ممكن است به دلیل یك بیماری زمینهای باشند و از این رو باید توسط پزشك ارزیابی شوند.
این احتمال وجود دارد که آلرژی و به ویژه حساسیتهای غذایی از جمله عوامل اصلی میگرن در كودكان و بزرگسالان باشند.
اثرهای یك حساسیتزایی غذایی ممكن است تا چند روز پس از خوردن آن نمایان نشود.
از دیگر عوامل مؤثر در این بیماری، تغییرات هورمونی و استرس است.
میگرن معمولا هنگامی تظاهر مییابد كه همزمان عوامل محرك دیگر و یا دست كم یكی از آنها (مانند خوردن مقدار بسیار زیاد یك غذای حساسیت زا) به وفور وجود داشته باشد.
برخی از غذاها به دلیل داشتن مواد مؤثر بر قطر رگها ممکن است زمینهساز میگرن در افراد مستعد باشند.
این مواد در غذاهایی مانند شیرگاو، شكلات، شراب قرمز، و دیگر نوشابههای الكلی، پنیرهای كهنه و سفت، مركبات، گوشت و ماهی فراوری شده، فراوردههای مخمری، مغز دانهها، انجیر، خرما، كشمش، پیاز، آسپارتام، منوسدیم گلوتامات، ماست، و كافئین یافت میشوند.
مصرف دخانیات و قرصهای ضد بارداری میتوانند در ایجاد سردرد نقش داشته باشند.
چربیهای اشباع حاوی مواد شیمیایی هستند كه بروز میگرن را تحریك میكنند.
الف) مواد مغذی مفید برای سردرد
5- هیدروكسیتریپتأمین –600-200 میلیگرم، با منشاء گیاهی، سطوح سروتونین و اندورفین را كه ضد دردند، افزایش میدهد، به اندازه داروهای شیمیایی ضد میگرن مؤثر است و در عین حال عوارض جانبی آنها را ندارد، اگر برای دورههای طولانی مصرف شود، بیشترین تأثیر را خواهد داشت.
سطوح سروتونین غالباً در مبتلایان به سردرد پایین است.
ویتامین 2 ب – 400 میلیگرم، ممكن است نشانهها را تخفیف دهد.
منیزیم – 350 میلیگرم، ممكن است میگرن را به ویژه در خانمهای جوان و افراد با سطوح بافتی یا سرمی پایین منیزیم یونیزه کاهش دهد.
مصرف آن با 50 میلیگرم ویتامین 6 B انباشت درون سلولی منیزیم را افزایش میدهد، تزریق درون سیاهرگی، 3-1 میلیگرم، در درمان میگرن حاد و سردردهای عصبی و ناشی از تنش مؤثر است.
كلسیم – 800 میلیگرم، ممكن است نشانهها را تخفیف بخشد، با ویتامین D مصرف شود.
ویتامین دی – 400 واحد بین المللی.
اس- آدنوزیل- متیونین – ممكن است نشانهها را تسكین دهد.
روغن گل فنجانی – 8-6 كپسول، خواص ضد آماس دارد، درد را كاهش میدهد.
ب) غذاهای مفید برای سردرد
غذاهای آلی كامل؛ ماهی خالمخالی؛ ساردین، ماهی تن، ماهی آزاد
میوههای تازه؛ سبزیهای تازه؛ پیاز؛
دانههای كامل؛ دانه كنجد سیاه؛ ریحان؛ جو؛
حبوبات؛ لوبیای سویا؛
زنجبیل؛ زرچوبه؛ سیر؛ فلفل قرمز بزرگ.
عصارهها
چغندر؛ اسفناج؛ هویج؛ تیرتیزک؛ کرفس؛ خیار
ج) گیاه درمانی مفید برای سردرد
بابونه اروپایی – روزانه 125 میلیگرم عصاره برگ یا 50 میلیگرم كپسولهای حاوی پودر خشك شده، مصرف مداوم میتواند از تکرار حملات میگرنی جلوگیری کند یا آنها را كاهش دهد.
زنجبیل– یك سوم قاشق مربا خوری پودر، چهار بار در روز، یا 2 تا 3 میلیلیتر تنتور سه بار در روز یا 2/5 قاشق مربا خوری زنجبیل تازه، عامل پیشگیری و تسكین درد و التهاب، ساخت پروستاگلاندین را مانند آسپرین، مهار میكند.
جینکو – جریان خون را به مغز زیاد میكند.
پوسته بید، و فرنجمشك- مسكن درد است.
د) سایر توصیه های مفید برای سردرد
رایحه درمانی
فرنجمشک Meliss، نارنگی، بابونه رومی، گیاه Lemon، مریم گلی، هر یک یا ترکیب آنها به صورت روغن ماساژ استفاده میشود، بر دستگاه اعصاب مرکزی از طریق آرام کردن اعصاب عمل میکند، رگهای خونی را متسع مینماید و فشار خون را پایین میآورد.
طب چینی
زنجبیل Ginger؛
طب سوزنی
طب فیزیکی
ماساژ بافتهای عمقی؛
حرکت درمانی؛
ماساژ شیاتسو؛
قطبیت درمانی؛
بازتاب شناسی.
درمان ذهنی- جسمی
مراقبه؛
یوگا