زنبورهای عسل به دلایل گوناگونی، سوژهای مورد علاقه و جالب هستند. سلسله مراتب، نظم و دیسیپلین، تقارن، اتحاد، و جنبههای زیاد دیگری از زندگی این موجودات، قابل توجه و چشمگیر است. این ارزشها و ویژگیها همیشه منبعی از الهام برای بشر بوده و هست.
اما محصولات زنبورهای عسل، اهمیت زیادی برای دانشمندان دارند. در این مطلب میخواهیم از بره موم عسل بگوییم که از محصولات جانبی زنبور عسل است. بره موم، صمغی طبیعی و چسبناک است که در دیوارهی لانهی زنبور عسل وجود دارد. بره موم زنبورعسل مانند ژل رویال، کاربردهای درمانی زیادی دارد؛ از تسکین گلو درد گرفته تا تقویت سیستم ایمنی. اگر دوست دارید در مورد بره موم عسل و فواید و کاربردهای آن بیشتر بدانید. پس با ما همراه باشید.
بره موم عسل یا propolis را زنبور عسل از صمغ گیاهان و درختان جمع آوری میکند و در داخل کندوی زنبور عسل نقش الکل را دارد. معمولا بره موم در ورودی کندو دیده میشود.
بره موم داخل کندوی زنبور عسل دارای اثرات ضد میکربی و ضد عفونی کنندگی است و زنبور عسل که حشره بسیار تمیزی است، بره موم را در ورودی کندو یعنی جایی که زنبورها از آن رفت و آمد میکنند، نگهداری میکند. زنبورهایی که از خارج کندو وارد میشوند دستها و پاهای خود را آغشته به بره موم میکنند.
بره موم زنبور عسل چه فوایدی برای سلامتی دارد؟
درمان زخم و سوختگی و آکنه
التیام زخم، پروسهی پیچیدهای از مراحلی، چون هموستازیس (بندآوردن خون)، التهاب، تکثیر سلولی و بازسازی بافت است. محتوای فلاوونید موجود در بره موم زنبور عسل میتواند پروسهی التیام زخم را سرعت بدهد. طبق یافتههای علمی، بره موم، ترکیبات ماتریکس برون سلولی (ECM) را تنظیم میکند که مرحلهای از ترمیم زخم است.
در آزمایشات انجام شده، زخم حیوانات مبتلا به دیابت، تنها با یک بار استفادهی موضعی از بره موم زنبور عسل، سریعتر ترمیم شده بود. جالب است بدانید در بیمارانی که تحت عمل جراحی لوزه قرار گرفته بودند، بره موم زنبور عسل توانسته بود از درد و خونریزی عمل کم کند بدون اینکه هیچ عارضهی جانبی به جا بگذارد.
مطالعهی دیگری که در مورد فعالیت آنتی باکتریالی بره موم زنبور عسل بر آکنههای عفونی انجام شده بود نیز نشان داد استفاده از محصولی که حاوی بره موم زنبور عسل (۲۰ درصد)، روغن درخت چای (۳ درصد) و آلوئه ورا (۱۰ درصد) بوده است، توانسته بود از میزان عفونت کم کند و یافتهها حاکی از آن هستند که این محصول نسبت به انواع مشابه مصنوعی خود، اثر گذاری بهتری از جهت کاهش بروز آکنه و شدت ظاهری اسکار دارد.
کمک به درمان بیماریهای لثه (پریودنتال) و تقویت بهداشت دهان
بره موم زنبور عسل به دلیل خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی که دارد میتواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان، حفرههای دندانی، آماس لثه و بیماریهای پریودنتال کمک کند. برخی از باکتریهای دهانی، روی سطح دندانها کلونی تشکیل میدهند و پلاکهای دندانی ایجاد میکنند.
آنها این کار را با سنتز پلی ساکاریدهای گرفته شده از ساکاروز، گلوکان محلول در آب و ... انجام میدهند. پلی فنولهای موجود در بره موم زنبور عسل، آنزیمهای باکتریایی دخیل در تشکیل پلاکهای دندانی را مهار میکند.
کنترل طاسی و تقویت رشد مو
آلوپسی و ریزش مو ممکن است زمانی روی بدهد که فرد بیش از ۱۰۰ تار مو در روز از دست بدهد. خیلی از زنان و مردان دچار این مشکل هستند.
تقویت کنندههای رشد مو که به صورت موضعی و خوراکی مصرف میشوند و سازمان غذا و داروی آمریکا نیز آنها را تائید کرده زیاد هستند، اما درمانهای طبیعی، بیضررتر بوده و تاثیر گذاری بهتری نیز ممکن است داشته باشند.
در مطالعات انجام شده معلوم شد، واکسهای مو که از بره موم زنبور عسل تهیه شدهاند، رشد مو را افزایش میدهند. میزان زیاد پلی فنولیک موجو در این ماده میتواند دلیل این خاصیت باشد.
فلاوونیدهای موجود در بره موم زنبور عسل، جریان خون را افزایش داده و در نتیجه فولیکولهای مو بهتر تغذیه میشوند. گاهی، التهاب و عفونتهای میکروبی میتوانند منجر به طاسی شوند. فیتوشیمیاییهای موجود در بره موم زنبور عسل میتواند عوامل ضد التهاب و ضد قارچ مفیدی باشند که جلوی ریزش مو را میگیرند.
پیشگیری از پیشرفت سرطان
مطالعات انجام شده روی موشها نشان میدهد پلی فنولهای موجود در بره موم زنبور عسل، نقش ضد سرطانی دارند. بره موم زنبور عسل میتواند در برابر سرطانهای سینه، کبد، لوزالمعده، مغز، سر و گردن، پوست، کلیه، مثانه، پروستات، کولون و خون به خوبی پیشگیری کند. این خاصیت، مربوط به تاثیر آنتی اکسیدانی موم عسل میشود.
ضمنا، عامل فعال موجود در بره موم زنبور عسل، مرگ برنامه ریزی شده سلول (آپوپتوسیس)، توقف تقسیم سلولی و توقف گسترش سلولهای سرطانی را تقویت مینماید و جلوی متاستاز را گرفته و عوارض جانبی شیمی درمانی را تا حدودی کاهش میدهد.
از بین بردن باکتریها، قارچها و ویروسها
بره موم زنبور عسل میتواند با بیماریهای ویروسی مانند هرپس و HIV-۱ مبارزه کند. این ماده در درمان عفونتهای سیستم تنفسی فوقانی که منشاء باکتریایی دارند موثر است، خصوصا عفونتهای باکتریایی که همزمان با عفونتهای ویروسی ایجاد میشوند.
این خاصیت بره موم زنبور عسل را میتوان به فلاوونیدهای پینوسمبرین و پینوبانکسین ربط داد. این ترکیبات فعال میتوانند جلوی تقسیم شدن سلولهای میکروبی را بگیرند، غشا و دیوارهی سلولهای میکروبی را تخریب کنند، سنتز پروتئینهای عامل بیماری را مهار کرده و در نهایت پاتوژنها را نابود کنند.
مطالعات زیادی در حال بررسی درک مکانیسم فعالیت ضد قارچی و ضد ویروسی بره موم زنبور عسل هستند. این طور تصور میشود که بره موم زنبور عسل، در تکثیر ویروسها در سطح مولکولی تداخل ایجاد میکند.
این فواید ثابت میکنند که عسل و موم و بره موم تا چه اندازه میتوانند مفید باشند. همهی محصولات زنبور عسل، خواص درمانی بینظیری دارند.
اما آیا توصیهی خاصی در مورد مصرف بره موم زنبور عسل وجود دارد؟
بیشتر فرمولاسیونهای بره موم زنبور عسل به طور موضعی به کار میروند، اما شما میتوانید آن را به صورت کپسول، ژل و یا پودر نیز مصرف کنید. میتوانید مایع بره موم زنبور عسل را با آب رقیق کرده و به عنوان دهان شویه غرغره کنید. مطالعات نشان میدهند میزان سالم و بیضرر بره موم زنبور عسل برای انسان، حدود ۷۰ میلی گرم در روز است.
اما توصیه میکنیم قبل از استفاده از هر گونه مکملی ابتدا با پزشکتان مشورت کنید. از آنجایی که بره موم زنبور عسل، محصولی گیاهی است ممکن است عدهای از افراد به این ماده حساسیت داشته باشند. اگر به عسل، گرده گیاهان و یا چنین چیزهایی آلرژی دارید، بیشتر ممکن است به بره موم زنبور عسل نیز آلرژی داشته باشید.
عوارض جانبی احتمالی بره موم زنبور عسل چیست؟
بره موم زنبور عسل یک صمغ طبیعی و غیرسمی است و تاکنون هیچ تاثیر خطرناکی در مطالعات ثبت نشده است (به جز چند مورد آلرژی پوستی).
در پایان
وقتی زنبورها میتوانند از بره موم استفاده کنند، پس شما هم میتوانید! استفاده از بره موم زنبور عسل یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای تقویت سیستم ایمنیتان انجام دهید.
توصیه میکنیم این مادهی شگفت انگیز طبیعی و ضد التهاب را به صابونها و شویندههای مصنوعی صورت ترجیح دهید. بره موم زنبور عسل میتواند پوستتان را صاف و شفاف کرده، رشد موهایتان را تقویت کرده و به سلامت دهان و دندانتان نیز کمک کند.
منبع:برترینها