متخصصان تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران، زیر نظر دکتر فروغ اعظم طالبان و دکتر تیرنگرضا نیستانی
كمر درد حاد میتواند به دلیل بلند كردن شیء سنگین، راه رفتن ناصحیح، افتادن یا یك حركت ناگهانی به وجود آید.
كمر درد مزمن میتواند از یك عفونت ویروسی، استرس، گرفتگی عضله، مشكلات احساسی، حركت و طرز ایستادن ناصحیح، ضعف عضلانی، بارداری، یا یك نقص مادرزادی نشأت بگیرد.
افراد سیگاری اغلب كمر درد دارند كه احتمالاً به دلیل كمبود ویتامین C است كه توسط توتون تخریب میشود.
گاهی اوقات مغز میتواند منشاء تحریكهایی را كه از بخش دیگر بدن مانند كلیه، غده پروستات یا رحم میگیرد، به اشتباه از كمر بداند همچنین کمر درد ممكن است نشانه سرطان در قسمتی از بدن باشد.
اگر درد همراه با بیحسی یا مور مور شدن پاها باشد یا درد در طول پا از بالا به پایین به زانو و کف پا برسد یا عدم توانایی در حرکت پاها وجود داشته باشد یا عدم کنترل در ادرار و گرفتگی انقباض معده وجود داشته باشد یا درد قفسه سینه یا پشت وجود داشته باشد حتماً با پزشک مشورت کنید.
در غیر این صورت، اکثر کمر دردها در طی چند روز، هفته یا شاید چند ماه با استراحت و مراقبت کاهش مییابند.
در بیشتر موارد کمردرد حاد از گرفتگی ماهیچه نشأت میگیرد و معمولاً منشأ آن فشار عصبی، لغزیدن دیسک، ماهیچه یا رباط پاره شده و دررفتگی مهرهها نیست.
از آنجا که رابطه پیچیدهای بین فکر، مغز، اعصاب و عضلات وجود دارد کمردرد مزمن اغلب منشأ روان تنی دارد.
در مورد درد حاد، بلافاصله از کمپرس یخ به مدت 15 تا 20 دقیقه استفاده کنید و هر یک یا دو ساعت آن را تکرار کنید.
تغییر سرما و گرما ممکن است سودمند واقع شود. حداقل یک یا دو روز بیحرکت بمانید. از هر شرایطی که باعث اضافه شدن درد یا استرس به جراحت شود خودداری کنید.
استفاده از داروهای غیراستروئیدی ضد التهابی مانند آسپرین میتواند مؤثر باشد. به دلیل تأثیر متقابل احساس- مغز- عصب، در فعالیتهایی شرکت کنید که باعث ایجاد احساس خوشایندی در شما شود.
بعد از آن که درد برطرف شد از کمپرسهای گرم استفاده کنید یا با آب گرم حمام کنید.
درد مزمن ممکن است نیاز به روان درمانی و تغییر شیوه زندگی داشته باشد. مقادیر زیادی آب برای کمردرد سودمند است چرا که از دست دادن آب که حتی در صورت تشنه نبودن اتفاق میافتد به بازماندههای اسیدی اجازه میدهد تا در ماهیچهها تشکیل شوند و درد به وجود آورند.
از روغن حیوانی پرهیز کنید چرا که شامل ترکیباتی است که التهابزا هستند.
پیشگیری بهترین راه محافظت از کمردرد است.
مراقبتهایی مانند بلندکردن اجسام به طرز صحیح (همیشه از زانو خم شوید)، بهبود نحوه قرار گرفتن بدن به هنگام نشستن یا ایستادن، کاهش وزن اضافی و تقویت ماهیچههای شکمی و ماهیچههای باز کننده مفاصل پشت میتوانند مؤثر واقع شوند.
کشش ماهیچهها قابلیت انعطاف را افزایش میدهد و ورزشهای مناسب سودمند است.
الف) مواد مغذی مفید برای کمر درد
ویتامین C یک تا سه گرم، بافتهای پیوندی را تقویت میکند.
بیوفلاونوئیدها- با ویتامین C به صورت هم افزا (Synergistic) عمل میکند.
کلسیم، منیزیم- 500 میلی گرم، عضلات را شل میکند.
ب) غذاهای مفید برای کمردرد
ماهی چرب: ماهی آزاد، هرینگ، ساردین، ماهی تن آلباکور- شامل چربیهای امگا 3 هستند که خاصیت ضد التهابی دارند.
میوههای تازه، سبزیها، سبزیهای برگی سبز تیره،
غلات کامل، مغزها، گردو، دانهها، تخم کدو،دانههای کنجد سیاه،
حبوبات، لبنیات کم چرب،
روغن زیتون بسیار خالص، روغن کانولا ارگانیک تحت فشار سرد،
دانه بزرک چرخ شده- 1 تا 2 قاشق غذاخوری،
زنجبیل، فلفل قرمز، فلفل سیاه.
ج) گیاه درمانی مفید برای کمردرد
پوسته بید- حاوی سالیسیلات،تركیب ضد درد كه از آن آسپرین مشتق میشود.
بابونه آلمانی- دارای خواص ضد التهابی
روغن امرودی- استعمال موضعی، حاوی سالیسیلات، مسكن
تركیب گیاهی capsaicin – كرم یا مرهم كه موضعی استعمال میشود، تركیبی است آلكالوئیدی و مسكن كه از فلفلهای تند به دست میآید، فلفل تند (hot peppers) را خرد كنید و مستقیم روی نواحی درد بمالید و یا میتوانید در كرم مخلوط كنید.
نعناع بیابانی یا سوسنبر- حاوی منتول (Menthol)، حالت سفتی عضلات را رها و راحت میكند.
د) سایر توصیه های جانبی درمان کمر درد
- رایحه درمانی
شاه پسند، اکلیل کوهی– چند قطره به روغن حامل بیافزاید و ماساژ دهید، حاوی تركیباتی كه ماهیچهها را به حال استراحت و آرامش در میآورند.
تركه قان (Birch)، اسطوخودوس، مریم گلی- ماساژ، به تسكین درد كمك میكند، اسطوخودوس را به آب شستشوی گرم بیفزاید.
روغن خردل- برای ماساژ و مسكن درد.
- طب چینی
خارخاسك (teasel root)، عشقه، گیاه آكانتوپاناكس (acanthopanax)- مسكن درد هستند.
جینگ جی، ریشه پسودو جین سینگ به فرو نشاندن تورم و درد كمك میكند.
- طب فیزیكی
ماساژ- درد ناشی از گرفتگی عضلات را آرام میكند.
ماساژ بافت عمقی- خمیدگی ستون فقرات را كم و درد پشت را آرام میكند، ممكن است تا زمانی كه درد به طور جدی كاسته نشود، ماساژ امكان پذیر نباشد.
- حركت درمانیها
نقایص مربوط به فیگور یا طرز قرار گیری اندامهای بدن را برطرف میكنند.
چگونگی استفاده درست از بدن را میآموزند، از درد پیشگیری و یا آن را برطرف میكنند، موجب تكامل آگاهی، انعطاف و
- درمان ذهنی – جسمی
مراقبه- استرس را كم میكند؛
یوگا- پشت را محكم میكند، انعطاف پذیری را بهبود میبخشد و از استرس میكاهد، تنفس عمیق تأثیر بسزایی بر سیستم عصبی دارد.