مسعود رضوانی، دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی
تغذیه
یک بحث مهم و اساسی در زمینه جوش است و زمینه درمانی گسترده ای را برای پزشک معالج باز میکند. باید توجه شود که جوش یک بحث طولانی مدت است و اکثر بیماران مراجعه کننده به این مسئله اشاره دارند که یکی دو سال است اسیر جوش هستند و معمولا آخرین روش درمانی را که برای رفع و درمان جوشهای خود انتخاب میکنند طب سنتی و یا طب ایرانی است. در بحث غذا درمانگر میبایست با اصلاح رژیم غذایی بیمار شرایطی را فراهم آورد که خیال بیمار را برای همیشه از عارضه جوش آسوده کند اما این کار باید آرام آرام صورت گیرد. معمولا افرادی که دارای تعداد زیادی جوش هستند دچار پرخوری میباشند و این افراد گرایش زیادی به گوشت و شیرینی جات دارند. در مانگر میبایست به عنوان توصیه از بیمار بخواهد که میزان مصرف گوشت و شیرینی جات را کاهش دهد. توصیه میشود که یک روز در هفته آش گشنیز (گشنیز طبع سرد و خشک دارد، و التهاب پوست را میگیرد) درست کرده و میل نمایند (در این آش از گوشت و مرغ نباید استفاده کرد و میبایست آن را با گشنیز زیاد، درست کرده و مواد دیگری مانند شنبلیله، تره، جعفری و با توجه به فصل سال از برگ چغندر و یا برگ اسفناج نیز استفاده شود). همچنین چون از این آش به عنوان یک وعده غذایی استفاده میشود میتوان مقداری برنج نیز به آن افزود. بیمار یک روز در هفته را میبایست به عنوان روز رژیم خود انتخاب کرده و در آن روز یک پیاله از این آش را به عنوان صبحانه، یک پیاله میان وعده، یک پیاله نهار، یک پیاله عصرانه و یک پیاله به عنوان شام میل نماید. این عمل و این رژیم غذایی باعث پاکسازی روده میگردد.پس از پاکسازی روده، طبق قانون خلا، مواد میتوانند از سایر سطوح به سمت روده کشیده شوند یعنی طبیعتی که مواد را دارد به سمت پوست دفع میکند (و جوش ایجاد میشود) حال مواد را به سمت روده دفع میکند. این دسته افراد پس از مدتی آش را به عنوان یک رژیم غذایی میپذیرند و از این سبک زندگی و طبعات مفید درمانی پس از آن لذت خواهند برد.
خواب و بیداری
در مبحث خواب مهمترین نکتهای که باید در مورد افراد دارای جوش لحاظ شود میزان خواب کافی است و این دسته افراد میبایست موقع طلوع آفتاب بیدار شوند. برای اغلب خانمها رنگ چهره بسیار مهم است، این دسته از خانمها باید به این نکته توجه کنند زمانی که صبح میشود و هنگام طلوع آفتاب روح انسان چون از جنس نور است به سطح بدن میآید و سفارش بسیار شده است که انسان در این زمان از خواب بیدار شود و افرادی که در این زمان بیدار میشوند معمولا افرادی هستند که برق چشم زیادی دارند، عدم خواب در زمان مناسب و به میزان کافی منجر به حس کسالت در طی روز میگردد .به این دسته افراد توصیه میگردد تا به آرامیبه اصلاح عادت خواب خود بپردازند. توصیه میگردد شبها پیش از خواب مقداری کاهو میل گردد چون با خوردن کاهو خون انسان خوشرنگ میگردد (کاهو مرقق است و سبب رقیق شدن خون میگردد). کاهو میتواند در قالب یک سالاد کاهو میل شود. این سالاد شامل مقدار زیادی کاهو، هویج پخته رنده شده، مقداری پودر نعناع ، مقداری پودر سیر، دو قاشق غذاخوری روغن زیتون و اگر میخواهید حالت رژیمی نیز به این سالاد بدهید بهتر است تکههای نان جو نیز به آن اضافه کنید.
احتباس، یبوست و استفراغ
جهت درمان جوش این قبیل افراد باید ابتدا اجابت مزاج سهل صورت گیرد. توصیه میگردد صبحها یک قاشق غذاخوری خاکشیر در یک فنجان آب داغ به صورت ناشتا میل گردد. این سبب اجابت مزاج و خوشرنگی رنگ پوست میگردد و همچنین میتواند مواد زائد تجمع یافته در زیر پوست را به سمت بیرون بکشد.
ماسکهایی برای پوستهای جوشدار
اسپری گلاب: یکی از سادهترین و در دسترسترین ماسکها اسپری گلاب است.گلاب منافذ پوستی را میبندد، از شل بودن و افتادگی پوست جلوگیری میکند و هم اینکه نمیگذارد پوست دوباره دچار جوش گردد. اسپری گلاب از آن جهت که گلاب قابض است برای درمان منافذ باز پوستی بسیار کارا میباشد.
ماسک شوید و بابونه: یک قاشق غذاخوری از شوید و بابونه را در یک لیوان آب دم گردد و بعد این را صاف کرده و روزی دو سه بار پوست را با این مایع شستشو دهد. این ماسک بیشتر برای جوشهای سرسفید و سرسیاهی که هنوز عمیق و فراگیر بر روی سطح پوست نشدهاند، توصیه میگردد.
ضماد آرد گندم و سکنجبین: قطره قطره سنکنجبین ( در صورت نبودن سکنجبین از سرکه میتوان استفاده کرد اما سرکه را میبایست با آب مخلوط کرده چون ضماد با سرکه خالص بسیار تند و تیز میشود) را بر روی پودر آرد گندم اضافه کرده تا حدی که به قوام ماسک برسد. این ماسک را میتوان برای پوستی استفاده کرد که خیلی التهاب ندارد.
ضماد حنا: برای افرادی که پوست آنها دارای التهاب میباشد یک توصیه ساده این است که حنای بیرنگ را تهیه کرده و به آن روغن زیتون را قطره قطره اضافه کرده تا به قوام ماسک برسد و این را بر روی نواحی دارای جوشهای قرمز رنگ بگذارند. توصیه کلی در استفاده از ماسکها این است که جهت جلوگیری از بروز هرگونه آلرژی پوستی بهتر است پیش از استفاده از ماسکها افراد آنها را بر روی پوست نواحی دست و بازوی خود تست کنند.
ورزش
اگر فردی که دچار جوش است جوان است و از نیرو وانرژی کافی نیز برخوردار میباشد بهتر است یک رژیمیورزشی مناسب را برای خود انتخاب و به آن عمل کند. برای درمان جوش ما نیازمند ورزشی هستیم که نفس انسان به شماره بیافتد، صورت فرد سرخ رنگ شود و فرد عرق کند. این عرق سبب بالا بردن حرارت بدن شده و ماده زائد تجمع یافته زیر لایههای زیرین پوست (ماده جوش) پخته شده و چون نزدیک به سطح پوست است از طریق پوست دفع میگردد لذا به افرادی که دارای جوشهای بزرگی میباشند میتوان توصیه کرد که جهت درمان جوشهای خود از سونا استفاده کنند. این نکته قابل ذکر است که پیادهروی به عنوان یک ورزش برای درمان جوش از دیدگاه طب سنتی پذیرفته نیست.
شل بودن پوست و لکهای پوستی
درمان بسیار ساده اما در عین حال بسیار عملی برای این موارد استفاده از لایهبردارهای طبیعی مانند آرد باقالی میباشد. قطره قطره شیر را به یک قاشق مرباخوری آرد باقالی به همراه نصف قاشق غذاخوری پودر کتیرا اضافه کنید. زمانیکه به قوام یک ماسک رسید این ماسک را بر روی تمام نواحی لکدار بگذارید. این کار باید از زمان کم مانند 10 دقیقه شروع گردد و به مرور زمان، زمان ماسکگذاری افزایش یابد تا حدود 30 دقیقه برسد. بهتر است در مدت زمانی که پوست توسط ماسک پوشیده شده است جهت بهتر عمل کردن کتیرا پوست توسط یک پنبه آغشته به آب گرم مرطوب شود. پس از مدت زمان ماسکگذاری پوست میبایست با شیر یا آب گرم شسته شود. به مرور زمان شاهد از بین رفتن لکههای پوستی و قوام پیدا کردن پوست خواهیم بود.