دكتر الهام امیر‌آذر
از آبی كه در حال جوشیدن تا آبی كه یخ زده است، فاصله دمایی زیادی است. سرد، خنك، ولرم، گرم، داغ و جوش، ماساژ درمانی از دماهای مختلف استفاده می‌كند و با استفاده از این تفاوت‌ها باعث تحریك واكنش‌های مفید فرد می‌شود. دردهای مزمن را می‌توان با استفاده از گرمادرمانی برطرف كرد و دردهای تند و تیز را با سرمادرمانی. تكنیك‌های دمایی باعث كاهش درد و افزایش احساس راحتی و آرامش می‌شوند. البته ممكن است چیزی كه به نظر كسی داغ می‌رسد، به نظر دیگری فقط گرم باشد همینطور در مورد سرما نیز همین‌گونه است درمانگر ماساژ درمانی با توجه به موقعیت فرد از ماهیت سردی و گرمی استفاده می‌كند.
واكنش مثبت برخی به گرما
در بیشتر نواحی درد، استفاده از دمای بالاتر باعث كاهش سریع‌تر درد می‌شود. وقتی كه گرما به شكلی درست و مناسب به كار گرفته می‌شود، ماساژ درمانی بسیار سریع‌تر جواب می‌دهد.
مزایای استفاده از گرما
یكی از مزایای استفاده از گرما، جریان یافتن خون در آن مناطق و قسمت‌های خاص بدن كه دچار درد شده‌اند، است. ماساژ درمانگر می‌داند كه با استفاده از گرما گردش خون در بافت‌های موردنظر افزایش می‌یابد و همزمان اكسیژن و مواد مغذی بیشتری به آن قسمت‌ها می‌رسد.
درد باعث گرفتگی و تشنج عضلات می‌شود و بعد از آن جریان خون در عضلات كاهش می‌یابد، اكسیژن و مواد مغذی كمتری به آنها می‌رسد و این چرخه ادامه می‌یابد. وقتی كه به منطقه دردناك بدن، گرما می‌دهیم، در واقع جریان خون در آن منطقه را افزایش می‌دهیم و چرخه درد را می‌شكنیم.
محرك در ماساژ درمانی
یكی از مهمترین علل استفاده از گرما در ماساژ درمانی از بین بردن و كاهش دردهای مزمن است. ماساژ درمانی با گرما با استفاده از دست‌های فرد دیگری كه ماساژ درمانگری است تأثیر بسیار عمیق‌تری روی فرد می‌گذارد. گرما می‌تواند بافت بین پوست و عضله را نرم كند و راحت‌تر در عضله نفوذ كند. قبل از شروع ماساژ درمانی، قسمت‌های موردنظر را گرم می‌كنیم و بعد شروع به ماساژ دادن می‌كنیم تا سریع‌تر نتیجه بگیریم.
بسته به نوع و تركیبات موجود در تسكین دهنده گرمایی درد، ماساژ درمانگر آن را به كار می‌گیرد. مثلا Cryoderm كه یك محصول ایجاد كننده گرما برای ماساژ دادن است حاوی تركیباتی مثل آرینكا، بوز وِلا، یوكا و آلواِ است مثلاً عصاره یوكا (نوعی درخت) خاصیت ضد التهابی دارد. بوزوِلا نیز خاصیت ضد التهابی دارد و آرنیكا باعث كاهش كوفتگی می‌شود. لوسیون گرمایی ترمودرم، با روغن ماساژ نیز برای ایجاد گرما در بدن فرد به كار گرفته می‌شود. 70درصد ترمودرم و 30 از روغن ماساژ برای این منظور مناسب است.ماساژ درمانگر می‌تواند با صلاحدید خود و بسته به موقعیت فرد، از دما و گرمای بیشتری برای ماساژ استفاده كند. ژل و لوسیون گرمادرمانی باعث كاهش گرفتگی عضلانی می‌شود اینكار قبل از ماساژ انجام می‌شود.
علاوه بر این محصولات گرمایشی برای ماساژ دادن، ماساژ درمانگر از گرمای حقیقی و طبیعی نیز استفاده می‌كند. بسته‌های گرمایی (كیسه گرمایی) به اندازه دلخواه گرم می‌شوند و بعد آنها را روی منطقه دلخواه می‌گذارند. این كیسه‌ها از گیاهان و ادویه‌های بسیار با كیفیت پر می‌شوند و این قابلیت را دارند كه به صورت مرطوب در آیند زیرا رطوبت باعث نفوذ بیشتر گرما در داخل بافت می‌شود. این كیسه‌ها قبل از ماساژ مورد استفاده قرار می‌گیرند و بسیار هم آرامش‌بخش و التیام دهنده درد هستند.
برخی سرما را ترجیح می‌دهند
در برخی موارد از سرما برای ماساژ درمانی استفاده می‌شود. این حالت از درمان نیز باعث كاهش درد می‌شود با این تفاوت كه دردهای تیز و تند را كاهش می‌دهد. عضلات و ماهیچه‌های آسیب‌دیده با استفاده از سرما، بهبود می‌یابند. در اثر سرما عصب‌ها نیز سردتر می‌شوند و پیام درد نیز سریع به بافت‌ها نمی‌رسد. عنصر سرما باعث كرختی و بی‌حسی آن منطقه خاص می‌شود و علاوه بر آن تورم و التهاب آن را نیز كاهش می‌دهد. یكی از موثرترین تركیبات در ماساژ درمانی با استفاده از سرما، منتول یا «جوهر نعناع» است. نعناع ایجاد حس سرما در سطح پوست می‌كند. ژل و لوسیون سرمادرمانی باعث كاهش درد در بافت آسیب دیده می‌شود، بدون آنكه آن را تحریك كند.
در حقیقت هدف از سرما درمانی و گرمادرمانی در شیوه‌های ماساژ درمانی، معیوب كردن چرخه درد است. میزان سرما در تسكین درد، تفاوت ایجاد می‌كند. برای از بین بردن درد و سرمای بسیار زیاد لازم است به همین دلیل برای سرمادرمانی استفاده از محصولات بسیار سردكننده توصیه می‌شود. همزمان با خون اكسیژن و سایر مواد مغذی نیز به آن منطقه می‌رسد و چرخه درد معیوب می‌شود. به صورت یك قانون كلی از سرما برای درمان دردهای تند و تیز استفاده می‌شود. در ضمن سرما تأثیر زیادی در كاهش تورم و التهابات دارد. متدها و ابزار مورد استفاده در جلسات سرمادرمانی و گرما درمانی ماساژ، متفاوت هستند اما هدف نهایی همه آنها یكی است. رضایت مشتری به معنی كاهش و تسكین درد در او و احساس تازگی و نشاط.
