گل پاخری (پای خر) گیاهی از خانواده دیزی است که برای مصارف دارویی استفاده می شود. با این وجود، پژوهش ها نشان می دهند که ممکن است با برخی عوارض جانبی منفی نیز مرتبط باشد.
به گزارش عصر ایران؛ طرفداران این گیاه ادعا می کنند که چای گیاهی پاخری می تواند عفونت های تنفسی، گلودرد، نقرس، آنفلوآنزا و تب را درمان کند. با این وجود، پژوهش های انسانی محدودی از این ادعاها پشتیبانی می کنند. استفاده از پاخری نیز بحث برانگیز است. برخی پژوهش ها نشان داده اند که این گیاه می تواند عوارض جانبی منفی داشته باشد و حتی با عوارضی مانند آسیب کبدی و لخته شدن خون مرتبط است.
فواید بالقوه پاخری
مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده اند که پاخری ممکن است فوایدی داشته باشد. با این وجود، این فواید در مطالعات انسانی با کیفیت بالا تکرار نشده اند.
ممکن است التهاب را کاهش دهد
پاخری اغلب به عنوان یک درمان طبیعی برای بیماری های التهابی مانند آسم و نقرس، نوعی آرتریت، تبلیغ می شود. با این وجود، پژوهش ها در مورد استفاده از پاخری برای این بیماری های خاص کم است.
مطالعه ای در سال 2018 روی موش ها نشان داد که توسیلاگون، یکی از اجزای فعال پاخری، چندین نشانگر التهابی را در موش های مبتلا به کولیت ناشی از دارو کاهش می دهد. مطالعه دیگری روی جوندگان نشان داد که توسیلاگون به مسدود کردن مسیرهای خاصی که در تنظیم التهاب نقش دارند، کمک می کند.
با این وجود، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد همین مزایا برای انسان ها نیز صدق می کند یا اینکه این گیاه بی خطر است.
ممکن است به سلامت مغز کمک کند
برخی پژوهش ها نشان می دهند که پاخری می تواند بر سلامت مغز تأثیر بگذارد.
به عنوان نمونه، مطالعه ای با حضور سوژه های حیوانی در سال 2018 نشان داد که تجویز عصاره پاخری، آسیب سلول های مغزی ناشی از سکته مغزی را که ناشی از کاهش جریان خون بود، کاهش می دهد. همچنین از مرگ بافت در مغز جلوگیری کرد و التهاب را کاهش داد.
با این وجود، شواهد کمی وجود دارد که این امر در مورد انسان ها نیز صدق کند. یک بررسی اظهار داشت که مطالعات بیشتری در آزمایشگاه و روی حیوانات برای تعیین اثربخشی و ایمنی پاخری به عنوان یک درمان لازم است.
ممکن است به سرفه مزمن کمک کند
در طب سنتی گیاهی، پاخری اغلب به عنوان یک درمان طبیعی برای بیماری های تنفسی مانند برونشیت، آسم و سیاه سرفه استفاده می شود. پژوهش ها روی حیوانات نشان می دهد که پاخری می تواند به تسکین سرفه مزمن کمک کند.
یک مطالعه حیوانی قدیمی تر نشان داد که درمان موش ها با مخلوطی از ترکیبات پاخری به کاهش دفعات سرفه کمک می کند. همچنین با افزایش ترشح خلط و کاهش التهاب مرتبط بود.
با وجود این نتایج، مطالعات انسانی با کیفیت بالا مورد نیاز است.
عوارض جانبی احتمالی
اگرچه پاخری ممکن است با فواید سلامتی احتمالی مرتبط باشد، اما نگرانی های جدی در مورد ایمنی آن وجود دارد. دلیل آن این است که پاخری حاوی آلکالوئیدهای پیرولیزیدین است، ترکیباتی که ممکن است هنگام مصرف خوراکی موجب آسیب حاد و مزمن کبدی شوند.
چندین گزارش موردی، محصولات گیاهی حاوی پاخری را به عوارض جانبی جدی مرتبط می دانند.
در مطالعه ای موردی در سال 1988، زنی در طول بارداری خود چای پاخری می نوشید. این منجر به انسداد کشنده رگ های خونی منتهی به کبد نوزاد تازه متولد شده او شد. یک گزارش موردی در سال 2012 جزئیات مردی را شرح می دهد که پس از مصرف مکمل حاوی پاخری و گیاهان دیگر، با تشکیل لخته خون در ریه خود مواجه شد.
حساسیت به خورشید و واکنش های آلرژیک از دیگر عوارض جانبی عنوان شده برای گیاه پاخری هستند.
در حال حاضر، پژوهش های کافی در مورد اثرات پاخری بر انسان وجود ندارد.
دوز مصرف
به دلیل سمیت بالقوه آن، پاخری به طور معمول توصیه نمی شود. حتی در کشورهایی مانند آلمان و اتریش ممنوع شده است.
با این وجود، دانشمندان گونه های مختلفی از گیاه پاخری را توسعه داده اند که فاقد ترکیبات مضر هستند و اعتقاد بر این است که جایگزینی ایمن برای استفاده در مکمل های گیاهی هستند. همچنان، بهتر است برای جلوگیری از هرگونه عوارض جانبی مصرف خود را متعادل نگه دارید.
پاخری برای کودکان، نوزادان یا زنان باردار توصیه نمی شود. اگر بیماری کبدی، مشکلات قلبی یا سایر بیماری های زمینه ای دارید، بهتر است قبل از مصرف مکمل با پزشک خود صحبت کنید.
پیش از آغاز استفاده از پاخری با پزشک خود مشورت کنید.
سخن پایانی
پاخری گیاهی است که مدت ها در طب گیاهی برای بیماری های تنفسی، نقرس، آنفلوآنزا، سرماخوردگی و تب استفاده می شود.
مطالعات با حضور سوژه های حیوانی آن را با چندین فواید سلامتی، از جمله کاهش التهاب، آسیب مغزی و سرفه، مرتبط می دانند. با این وجود، حاوی چندین سم است و امکان دارد موجب آسیب جدی، از جمله آسیب کبدی و سرطان شود.