به قلم : علیرضا کریمی ؛ کارشناس طب سنتی
تحریریه زندگی آنلاین : در طب سنتی با شروع فصل پاییز و زمستان همه افراد با توجه به مزاجی که دارند باید تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد کنند تا بدن سالم‌تری داشته باشند، با تغییر در عادات تغذیه‌ای و رفتاری می‌توان از ابتلا به بیماری‌های مختلف در امان ماند.فصل سرما و کاهش دمای هوا به معنای آغاز و شیوع بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، آلرژی فصلی و افسردگی است، اما با توصیه‌های غذایی ساده می‌توان از تمام بیماری‌های فصل پاییز و زمستان در امان ماند. تغییر هر فصل به معنای تغییر شیوه زندگی و ورود بیماری‌های جدید است، اما با تغییر در عادات تغذیه‌ای و رفتاری می‌توان از ابتلا به بیماری‌های مختلف در امان ماند و فصلی بدون ابتلا به بیماری را گذارند.از دید طب سنتی هر فصل سال مزاج خاص خود را دارد، و بهتر است با تغییر فصل نوع غذاها و سبک زندگی کمی تغییر کند. مزاج فصل پاییز سرد و خشک است زیرا حرارت هوا کم می‌شود اما میزان رطوبت هوا به اندازه زمستان زیاد نیست. در ادامه این مطلب بهترین خوراکی‌ها و دمنوش‌هایی که مناسب پاییز هستند را به شما معرفی می‌کنیم.
بیشتربخوانید:
تست مزاج‌شناسی: سرد یا گرم؟ خشک یا تر؟
پرهیز از مصرف غذاهایی که سردی و خشکی زیاد دارند
با توجه به اینکه فصل پاییز سرد و خشک است باید از مصرف غذاهایی که سردی و خشکی زیاد دارند همچون ترشی‌ها، عدس، بادمجان، کلم، قارچ، گوجه‌فرنگی، میوه‌های ترش و آب یخ پرهیز کنید و برعکس تابستان، از غذاهایی که مزاج گرم دارند و خونساز هستند، استفاده کنید.از قدیم رسم بوده که در زمان مدارس از خوردنی‌هایی مانند نخودچی، کشمش و توت خشک که مزاج رو به گرم دارند در جیب دانش‌‌آموزان می‌ریختند تا بچه‌ها انرژی بگیرند و یادگیری آن‌ها افزایش یابد.
دمنوش گل گاوزبان همراه یک قاشق غذاخوری عسل، چای بنفشه همراه یک قاشق غذاخوری عسل، دمنوش نعنا، پونه، آویشن و مرزنجوش به‌همراه یک قاشق غذاخوری عسل برای درمان زکام و سرماخوردگی و دمنوش پنیرک و خطمی به‌همراه عسل برای درمان سرفه‌های خشک در این فصل بسیار مناسب است.
برای افزایش رطوبت بدن غذاهای آب پز بخورید
در این فصل بخور اوکالیپتوس برای افزایش رطوبت مناسب است، با توجه به کاهش بارش‌ها در برخی شهرها و افزایش خشکی هوا در فصل پاییز بهتر است برای کمک به افزایش تری و رطوبت بدن، غذاهای آب‌پز و رقیق مثل انواع سوپ‌ها و آش‌ها را جایگزین مواد سرخ‌کردنی و تا حدی کبابی کنید و از مصرف غذاهای فرآوری شده نظیر کنسروها و کمپوت‌ها، سوسیس، کالباس، پنیر شور و ماست و دوغ ترش دوری کنید و علاوه بر این نوشیدن چای، قهوه و نسکافه را کاهش داده و از نوشیدنی‌هایی مانند شربت لیمو و عسل و خاکشیر بهره ببرید.
در این فصل نباید از مصرف حبوبات بخصوص نخود و انواع لوبیا غافل شد و مصرف خیار و خربزه کاهش یابد، مصرف مغز بادام و پسته بخصوص بـه صورت حریره از مقوی‌ترین و بهترین میان‌وعده‌ها دراین فصل بخصوص برای کودکان است و برای وعده صبحانه یا میان‌وعده‌ها استفاده از منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب مفید مانند کنجد و مشتقات آن مانند ارده نیز توصیه می‌شود.
کدو حلوایی مزایای تغذیه‌ای بی‌شماری دارد، سرشار از بتاکاروتن است که در بدن تبدیل به ویتامین آ می‌شود و در حفظ سلامت پوست، چشم و استخوان‌ها بسیار مؤثر اسـت، مصرف کدو حلوایی به دلیل وجود ویتامین ث و فیبر موجود در آن منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.
بیشتر بخوانید:
خصوصیات انواع مزاج
ویژگی های افراد دارای مزاج گرم و تر
ویژگی های افراد دارای مزاج گرم و خشک
کاهش تجمع چربی‌های مضر در عروق با مصرف انار
مطالعات نشان داده‌اند که مصرف انار می‌تواند منجر به جلوگیری از آسیب‌های گردش خون با کاهش تجمع چربی‌های مضر در عروق شود، در واقع مصرف منظم انار با سلامت قلب ارتباط دارد.به‌کارگیری برخی تدابیر چون استفاده از عطرهای معتدل، حمام یک روز در میان با آب نیم‌گرم، چرب کردن بدن با روغن‌های مناسب مانند بنفشه و بادام، پوشش مناسب در طول روز متناسب با ساعت روز و پوشاندن سر به‌ویژه در هنگام خواب، از جمله تدابیر خوب این فصل هستند که موجب تندرستی بیشتر و پیشگیری از بیماری‌ها در فصل پاییز می‌شوند.
همه غذاها دارای مزاج هستند و بهتر است در فصل خود مصرف شوند، در فصل پاییز غذاهایی مانند گوشت گاو و گوساله، کنسروها و کمپوت‌ها، سوسیس و کالباس، فست فودها، ادویه‌های تند و تیز، ترشی‌ها، سرخ‌کردنی‌ها، بادمجان، عدس، قارچ، پنیر شور، ماست و دوغ ترش، کشک، کلم و گل‌کلم، رُب و سس‌ها، غذاهای مانده، چای پر رنگ، یخ، شوری‌ها، چیپس و پفک که به خشکی مزاج بدن دامن می زنند، کمتر استفاده شوند.
سیب، به و گلابی بهترین میوه‌های فصل پاییز هستند
در فصل پاییز باید از زیاده‌‌روی در مصرف میوه‌های سرد و تر تابستانی، لبنیات، قهوه، نسکافه، کاکائو، سیر و پیاز نیز پرهیز کرد، انار، انگور، انجیر، سیب، به و گلابی بهترین میوه‌های فصل پاییز هستند، مصرف خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های مایل به گرمی و تری مانند گوشت گوسفند، مویز، هویج، زیتون، خرما، عسل، شیرینی‌های طبیعی، حلوای طبیعی، مرباهای طبیعی، شربت گل، شربت عسل، مغز خشکبار به‌ویژه بادام درختی و آش‌های ساده در این فصل توصیه می‌شود.بهتر است با سرد شدن هوا، از غذاهای سنگین و تر مانند حلیم، آش‌ها، آبگوشت‌ها و کله پاچه استفاده شود، غذاهای سنگین و سنتی مانند حلیم، بهترین غذا برای روزهای سرد سال هستند.
در این فصل که بیماری سرماخوردگی نیز زیاد است می توان از یک قاشق عسل و یک برش لیموترش درون آب ولرم استفاده کرد البته می‌شود هنگام استفاده از این معجون از چوب دارچین هم برای افزایش عطر و همچنین خاصیت ضد ویروسی آن بهره‌‌مند شد که باعث بهبود زودتر علائم سرماخوردگی، افزایش آرامش و نشاط و همچنین کاهش علائم آلرژی نیز خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
تغذیه بر مبنای مزاج
