دکتر کریس کامر، جراح دندانپزشکی در این خصوص می گوید: با وجود آن که دهانشویه ها عمکلرد مطلوبی دارند و سالیان سال است که تولید می شوند، شستشوی دهان با آب نمک به طور کلی ارزان تر است و می تواند به همان اندازه در بهبود سلامت و بهداشت دهان و دندان موثر باشد.
کامر ادامه می دهد: "شستشو با آب نمک بسیاری از باکتری ها را به وسیله فرآیند اسمز از بین می برد، که مکانیسمی وابسته به خروج آب است. این ترکیب همچنین یک محافظ آنتی باکتریال عالی محسوب می شود و می تواند محیط دهان را از ریسک عفونت در امان نگاه دارد."
اثر مفید استفاده مرتب از محلول آب نمک در دوران کرونا را اینجا مطالعه کنید.
مزایا، روش ساخت و موارد دیگری که در ادامه اشاره می شوند، با استناد به مطالعات منتشر شده توسط مجله علمی با دسترسی آزاد پلاس وان جمع آوری شده اند:
بیشتربخوانید:
چرا دهان كودكان برفك می زند؟
ایمنی بیشتر برای سلامت دهان، دندان و لثه
به گفته بنیاد سرطان دهان، محتوای بالای الکل در برخی از دهانشویه ها منجر به تحریک دهان به ویژه لثه ها می شود. شستشو با آب نمک نه تنها جایگزین ایمن تری به شمار می رود، بلکه در عین حال می تواند باکتری ها را از بین ببرد و دهان شما را تمیز نگه دارد.
البته شستشوی آب شور علاوه بر توقف رشد باکتری ها فواید دیگری نیز به همراه دارد. این مزایا شامل کاهش میزان پلاک های دندانی و تسریع سرعت بهبودی به دنبال اعمال دندانپزشکی مختلف هستند.
کمک به مهار رشد باکتری ها در محیط دهان
اما شستشوی آب نمک چگونه می تواند باعث توقف رشد باکتری ها در دهان شود؟ دکتر مارک لازار دندانپزشک توضیح می دهد: با غرغره آب نمک به صورت روزانه محیط اسیدی مورد نیاز باکتریها برای رشد و تکامل، به تدریج کاهش یافته و به مرگ نهایی آنها منتهی می شود.
لازار اضافه می کند: "شویندههای آب نمک با افزایش تعادل pH در فضای داخل دهان وارد عمل می شوند و محیط قلیایی تری ایجاد میکنند که در آن باکتریها قادر به رشد و تکثیر نیستند." باکتریهای مضر زندگی در محیط اسیدی را ترجیح میدهند. از این رو با خنثی سازی آن، التهاب دهان نیز کمتر شده و سالم تر به نظر می رسد.
بیشتربخوانید:
دهانشویه خانگی برای خونریزی لثه
حفظ سلامت تنفسی و حذف بوی بد دهان
یک بررسی تحقیقاتی در سال 2019 نشان داد که غرغره آب شور (و همچنین شستشوی بینی) به احتمال زیاد سبب ایجاد محافظت نسبی در برابر سرماخوردگی می شود. از طرفی دیگر با محدود سازی رشد باکتری ها، مشکل بوی بدن دهان که ناشی از فعالیت میکروارگانیسم ها به خصوص در دوره های گرسنگی است برطرف خواهد شد.
به طور مشابه بر اساس پژوهشی کوچک در سال 2020، غرغره آب شور می تواند در کاهش عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی به طور متوسط تا دو و نیم روز موثر باشد. همچنین محققان این مطالعه اشاره کرده اند که شست و شوی دهان با آب نمک می تواند به عنوان یک مداخله ایمن و موثر در بیماران کووید مثبت مورد استفاده قرار بگیرد.
علاوه بر موارد عنوان شده، غرغره آب نمک برای مقاصد زیر نیز مفید خواهد بود:
بهبودی پس از کشیدن دندان
پیوره یا پریودنتیت (عفونتی است در ناحیه لثه ها و سایر نسوج نگه دارنده دندان که سبب خونریزی پای دندان ها و بوی بدن دهان می شود)
درد دندان
عفونت لثه
آفت دهان
آلرژی
نحوه تهیه محلول شستشوی آب نمک
برای تهیه اصولی محلول تنها کافیست این سه مرحله را دنبال کنید:
از آب گرم استفاده کنید، زیرا گرما بیشتر از آب سرد تسکین دهنده درد در ناحيه دهان و گلو است. آب گرم همچنین به انحلال بهتر نمک کمک می کند.
از هر نوع نمکی که در دسترس دارید استفاده کنید. بیشتر دستور العمل های شستشو با آب نمک نیاز به یک لیوان(0.2 لیتر) آب گرم و 1 قاشق چای خوری نمک دارند. با این حال اگر دهان شما حساس است و احتمال تحریک بافتی با دوز بالای آب نمک را می دهید، مقدار نمک را به 1/2 قاشق چایخوری برای 1 تا 2 روز اول کاهش دهید.
به آب جوش آمده نمک اضافه کنید و ترکیب ایجاد شده را هم بزنید تا یکنواخت شود. پیش از مصرف اجازه دهید تا دمای آب مقدارف متعادل شود و پس از پایان شستشو نیز محلول باقی مانده را دور بریزید تا از هرگونه آلودگی جلوگیری شود.
عوارض جانبی و احتیاطات مصرف
استفاده بیش از حد از شویندههای حاوی نمک میتواند سبب تحریک هرچه بیشتر لثه ها شود و به همین علت بیمار را با خونریزی دهانی رو به رو کند.
با این حال گفته شد که دوز معمول محلول های آب نمک چه به منظور غرغره و چه برای بلعیدن بی خطر هستند. در مجموع توصیه می شود که پس از اتمام شستشو محلول را از دهان خارج کنید.
پزشکان معمولا نسبت به انجام شستشو های متوالی طی روز و قورت دادن بیش از حد آب نمک هشدار می دهند. این عمل ضمن تحریک بافت حفره دهان و لثه ها، بدن را دهیدراته می کند.