د کتر لاد ن گیاهی : متخصص تغذیه ، عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن‌سینا
تحریریه زندگی آنلاین : كلمه اسپایس (Spice) به معنای ادویه از لغت لاتین اسپسیس (Species ) به معنای میوه زمین گرفته شده است. ادویه‌جات را معمولا از تنه، غنچه، گل‌ها، میوه و ریشه گیاهانی كه در مناطق تحت حاره‌ای می‌رویند تهیه می‌كنند. عطر و طعم خاص این گیاهان ناشی از وجود تركیبات روغنی موجود در آنها می‌باشد.
بیشتربخوانید:
هل چه خاصیتی دارد؟
ویژگی‌های غذایی
گل میخک
این ادویه غنچه گل باز نشده و خشك شده درخت همیشه سبزی از خانواده مورد سبز است. این گیاه كه مزه و بوی گرم و معطری دارد دارای خاصیت بی‌حس كنندگی ضعیفی است و به همین جهت از عصاره آن به‌طور سنتی برای درمان دندان درد استفاده می‌كنند.
زنجبیل
ریشه‌های جوان این گیاه به صورت تازه به شکل رنده شده یا تکه شده استفاده می‌شوند، در حالیكه ریشه‌های پیرتر را به صورت خشك و پودر شده مصرف می‌کنند. زنجبیل حاوی ماده‌ای به نام اولئورزین است كه از آن برای معطر کردن غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند.
زیره
این ادویه معطر از میوه رسیده و خشك شده گیاهی كه به خانواده جعفری تعلق دارد تهیه می‌شود. زیره یكی از‌تركیبات اصلی پودر كاری است.
هل
دانه میوه گیاهی با دوام از خانواده زنجبیل است. این دانه طعم شیرین و معطری دارد. برخی افراد برای خوشبو شدن دهان آنرا به صورت خام می‌جوند.
دارچین
از قدیمی‌ترین ادویه‌هایی است كه از پوست داخلی درخت خانواده غار گرفته می‌شود. در تهیه پودر كاری نیز از آن استفاده می‌كنند. معمولا دارچین را به سیب پخته و انواع تارت میوه اضافه می‌نمایند.
بیشتربخوانید:
جوز ؛ سفیر سلامت از هندوستان!
فوائد كلیدی
موثردر كاهش التهاب
موثر در مبارزه با سرطان‌ها
کمک به بهبود علائم یائسگی
کمک به برطرف شدن سرماخوردگی
فلفل هندی و فلفل قرمز
این فلفل از فلفل خشک و پودر شده تهیه می‌شود. بسیار تند است و باعث تحریك ترشحات معده می‌شود.
توجه!
جوز هندی حاوی میریستیسین و المیسین است. هر دو این مواد خاصیت بی‌حس كنندگی و آرام‌بخشی دارند. از طرفی جوز هندی خاصیت توهم‌زایی نیز دارد. در عین حال باید توجه داشت كه دریافت مقادیر زیاد (7 گرم) جوز هندی مسمومیت‌زا است.
جوز هندی
دانه میوه درختی همیشه سبز است و طعمی گرم، شیرین و تند دارد. از مغز این دانه به‌طور موفقیت‌آمیزی برای درمان بیماری كرن (crohn’s disease) استفاده می‌شده است. روغن ضروری موجود در این گیاه نیز به تخفیف درد لثه‌ها کمک می‌کند.
تخم گشنیز
از تخم گشنیز در طب باستان مصر و یونان استفاده‌های بسیاری می‌شده است. این دانه را كه طعم و بوی ملایمی دارد، می‌توان به صورت كامل و یا پودر شده مصرف كرد.
زرد چوبه
زرد چوبه از گیاه با دوامی كه به خانواده زنجبیل تعلق دارد بدست می‌آید. این ادویه طعم و بویی تلخ و تند دارد.
ویژگی‌های شفابخشی
مصارف سنتی
در مصر باستان از زیره برای مومیایی کردن اجساد استفاده می‌كردند. در یونان باستان نیز زیره یك ماده اشتهاآور محسوب می‌شد. امروزه نیز معتقدند زیره به عمل هضم غذا كمك می‌كند. سال‌هاست كه از دارچین برای درمان سرماخوردگی، دل پیچه، آرتریت وتقویت جریان خون استفاده می‌شود. در طب چینی نیز از دارچین برای كاهش علائم یائسگی و آسم استفاده می‌كنند.
گیاه شناسان غربی نیز مصرف آن را در موارد سوء‌هاضمه و اسهال توصیه می‌كنند. در طب هندی نیز از ادویه‌های گوناگون استفاده‌های زیادی می‌كنند. برای مثال از زردچوبه برای بهبود جریان خون، افزایش جریان صفرا و در نتیجه افزایش تجزیه چربی خون استفاده می‌كنند. از خاصیت ضدعفونی كنندگی زردچوبه در درمان زخم‌های عفونی استفاده می‌شود. زنجبیل خاصیت گرم كنندگی دارد و در طب چینی از آن برای درمان اختلالات تنفسی به هنگام سرماخوردگی و سرفه‌های طولانی مدت استفاده می‌كنند. در طب چینی از جوز هندی برای تسكین اختلالات مربوط به هضم و همچنین برطرف كردن ضعف عمومی استفاده می‌شود. در كشورهای غربی از عصاره جوز هندی برای درمان اسهال استفاده می‌كنند. سال‌هاست كه گیاه شناسان غربی از خاصیت بی‌حس كنندگی موضعی گل میخک استفاده می‌كنند، این خاصیت مربوط به وجود روغن‌های فراری به نام اگنول است. از روغن گل میخک برای درمان كولیت و دندان درد نیز استفاده می‌شود
بیشتر بخوانید:
ادویه‌ها پادزهرهای رنگارنگ طبیعت
فواید خاص
شرایط التهابی: خواص زردچوبه بیشتر از سایر ادویه‌ها توسط دانشمندان مورد مطالعه قرار گرفته است. زردچوبه حاوی‌تركیب فعالی به نام كوركومین است. خاصیت ضد التهابی این ماده از طریق اثر مستقیم آن بر توقف فرآیندهای التهاب‌زا شناخته شده است. به همین جهت در طب آیورودیک هندی از دارچین در موارد پیچ خوردگی اعضاء و درمان آرتریت استفاده می‌شود.
سرطان: تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که احتمالا كوركومین موجود در زردچوبه می‌تواند خطر بروز سرطان را كاهش دهد. به نظر می‌آید چندین عامل در ایجاد خاصیت ضدسرطانی این ادویه مؤثرند. یكی از این عوامل، پپتید فعالی موسوم به تورمرین است كه خاصیت آنتی‌اكسیدانی دارد. تورمرین، DNA را در برابر آسیب‌ها محافظت می‌كند. برخی مطالعات نشان داده‌اند كه مصرف منظم زردچوبه با كاهش ابتلا به سرطان مثانه مرتبط است. هنوز شواهد کاملی مبنی بر توانایی کومین‌ها در مبارزه با سرطان وجود ندارد.
یائسگی: احتمالا استروژن گیاهی موجود در زردچوبه به كاهش علائم دوران یائسگی كه ناشی از افت سطح استروژن هستند كمك می‌كند.
