بیدمشک گیاه دارویی و از گروه درختان بید است. پوست، برگ و گل‌های این گیاه خواص دارویی بی نظیری دارند و برای درمان بسیاری ازبیماری‌ها در طب سنتی از این گیاه استفاده می‌شود. برای آشنایی با خواص بیدمشک، نحوه مصرف و عوارض این گیاه با ما همراه باشید.
ترکیبات موجود در بیدمشک خواص دارویی بی شماری به این گیاه بخشیده‌اند، برخی از خواص بیدمشک عبارتند از:
۱. کاهش تب
بیدمشک خاصیت ضدالتهابی دارد و تب و درجه حرارت بدن را کاهش می‌دهد. برای بهره‌مندی از خواص بیدمشک، کافی است یک قاشق مرباخوری گرد پوست بیدمشک را در ۲۰۰ گرم آب سرد به مدت ۸ ساعت بخیسانید، سپس آن را صاف کنید. نوشیدن ۳ پیمانه از این نوشیدنی به درمان تب کمک می‌کند. از آنجایی که بیدمشک طعم تلخی دارد، می‌توانید این نوشیدنی را همراه با کمی عسل میل کنید.
۲. درمان بی خوابی
برگ و گل بیدمشک خاصیت آرامبخشی دارند و شما را از شر بی خوابی‌های شبانه خلاص می‌کنند. برای درمان بی خوابی شبانه ۵۰ گرم برگ یا گل بیدمشک خشک شده را به یک لیتر آب جوش اضافه کنید و به مدت دو دقیقه بجوشانید، ۱۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد، سپس آن را صاف کنید. هر روز قبل از وعده‌های اصلی غذا یک لیوان از این دمنوش میل کنید.
۳. درمان جوش صورت
جوش صورت از مشکلات شایع پوستی است که در اثر تغییرات هورمونی، استرس، عفونت و ... به وجود می‌آید. بیدمشک یکی از گیاهان توصیه شده برای درمان جوش‌های صورت است. خواص بیدمشک برای درمان جوش‌های صورت را می‌توان به خاصیت ضدباکتریایی، ضدعفونی کنندگی و ضدالتهابی آن نسبت داد. همچنین مصرف موضعی بیدمشک به درمان جوش کمک می‌کند، برای این کار خاکستر بیدمشک را با کمی سرکه و عرق آویشن مخلوط کنید و روی جوش‌ها قرار دهید.
۴. تقویت سیستم گوارشی
از دیگر خواص بیدمشک می‌توان به تقویت سیستم گوارشی و افزایش اشتها اشاره کرد. همچنین جوشانده برگ یا پوست درخت بیدمشک نقش موثری در درمان کرم‌های معده، دفع انگل، سوزش سردل و مسمومیت‌های غذایی و درمان اسهال دارد.
۵. تقویت اعصاب
زندگی پر استرس در عصر ما، باعث شده بسیاری از افراد ناراحتی‌های اعصاب و افسردگی را تجربه کنند. گیاهان دارویی نقش موثری در کاهش استرس و تقویت دستگاه عصبی دارند. بیدمشک یکی از گیاهان دارویی آرامبخش است که مصرف جوشانده برگ یا گل آن همراه با کمی عسل یا شکر به درمان ناراحتی‌های عصبی کمک می‌کند.
۶. تسکین درد
خواص بیدمشک برای تسکین درد در طب سنتی ثابت شده است. پوست بیدمشک یک منبع طبیعی از اسیدسالسیلیک است، این ترکیب برای ساخت دارو‌های ضددرد مانند آسپرین به کار می‌رود. از این گیاه می‌توانید برای تسکین سردرد، دندان درد، کاهش درد و التهاب ناشی از آرتروز و بیماری‌های روماتیسمی استفاده کنید.
۷. درمان سنگ کیسه صفرا
سنگ کیسه صفرا در برخی مواقع بدون علامت است، اما در صورتی که این سنگ‌ها به طرف خارج کیسه صفرا حرکت کنند، باعث ایجاد درد و عفونت می‌شوند. گفته می‌شود دم کرده برگ بید مشک به دفع سنگ کیسه صفرا کمک می‌کند. ۲۵ گرم گل بیدمشک خشک شده را همراه با یک لیوان آب جوش داخل قوری بریزید و به مدت ۱۵ دقیقه دم کنید، سپس آن را صاف کرده و بعد از غذا میل کنید. نوشیدن این دمنوش به مدت ۱۰ روز به درمان سنگ صفرا کمک می‌کند.
۸. جدا شدن زالو از حلق
چسبیدن زالو در حلق و یا اطراف آن نادر و دور از ذهن به نظر می‌رسد، اما در صورت بروز این مشکل غرغره کردن عصاره برگ درخت بیدمشک باعث جدا شدن زالو می‌شود و این مشکل را برطرف می‌کند.
۹. کاهش علائم یائسگی
گرگرفتگی و تعرق شبانه از علائم رایج یائسگی هستند، مصرف جوشانده بیدمشک به دلیل خاصیت ضدالتهابی که دارد می‌تواند این علائم را به مقدار قابل توجهی کاهش دهد.
۱۰. درمان زگیل
گفته می‌شود، مصرف موضعی بیدمشک می‌تواند به درمان زگیل پوستی کمک کند. برای این کار بیدمشک را با سرکه ترکیب کنید و روی زگیل قرار دهید، البته بهتر است قبل از این کار با پزشک مشورت کنید.
۱۱. درمان ورم طحال
طحال بخش جدایی ناپذیر سیستم ایمنی بدن است و وظیفه تولید و حذف سلول‌های خونی را در بدن بر عهده دارد. در برخی مواقع عفونت، بیماری‌های خونی و یا مشکلات ژنتیک باعث بزرگ شدن طحال می‌شود، که اصطلاحا به آن ورم طحال گفته می‌شود. برای درمان ورم طحال ۳۰ گرم برگ درخت بیدمشک را در یک لیتر آب بجوشانید و هر روز صبح و عصر یک لیوان از این جوشانده میل کنید.
ترکیبات بیدمشک
برخی از ترکیبات شیمیایی موجود در بیدمشک عبارتند از:
- سالیسیلات: حدود ۰.۵% از پوست بیدمشک تازه از سالیسیلات تشکیل شده است.
- تانین: پوست بیدمشک حاوی تانین است.
- فلانوئید (رنگدانه‌های گیاهی): برگ بیدمشک حاوی فلانوئید‌هایی مانند روتین، سیناروزید، کورستین و لووتولین است.
طبع بیدمشک
در اکثر منابع طبع بیدمشک سرد و تر ذکر شده است، از این رو مصرف عرق بیدمشک که طبع مشابهی با بیدمشک دارد، در فصول گرم سال گرمازدگی و عطش را برطرف می‌کند. با این وجود مصرف بیدمشک بدون مصلح به افراد سرد مزاج توصیه نمی‌شود. عسل مصلح عام غذا‌های سرد است.
نحوه مصرف بیدمشک
برای بهره‌مندی از خواص بیدمشک می‌توانید آن را مطابق با یکی از روش‌های زیر مصرف کنید:
- جوشانده: ۳۰ الی ۶۰ گرم پوست این گیاه را در یک لیتر آب دم کرده و قبل از هر وعده غذایی یک لیوان میل کنید.
- عرق بیدمشک: عرق بیدمشک اسانسی است که از گیاه بیدمشک گرفته می‌شود، برای بهره‌مندی از خواص آن قبل از هر وعده غذایی یک استکان میل کنید. از عرق بیدمشک برای تهیه شربت هم می‌توان استفاده کرد.
- مصرف موضعی: مصرف موضعی بیدمشک به ترمیم پوست و محافظت از آن کمک می‌کند.
- خیسانده: پوست بیدمشک را در فصل بهار از شاخه‌های نه چندان ضخیم جمع آوری کرده و آن‌ها را در یک ظرف شیشه‌ای در بسته قرار دهید. ۴۰% الکل به آن اضافه کنید و در یک محیط تاریک به مدت یک ماه نگه داری کنید. دوز مجاز مصرف این محلول یک قاشق چای خوری در یک لیوان آب و سه بار در روز است.
عوارض احتمالی و موارد منع مصرف بیدمشک
- قبل از مصرف این گیاه در دوران بارداری و شیردهی با پزشک مشورت کنید.
- مصرف این گیاه برای کودکان زیر ۲ سال توصیه نمی‌شود.
- از مصرف بیدمشک همزمان با داور‌های استیل‌سالیسیلیک اسید بپرهیزید.
- استفاده طولانی مدت بیدمشک باعث حالت تهوع و یبوست می‌شود.
- مصرف بیدمشک در افراد حساس به سالیسیلات باعث بروز واکنش‌های آلرژیک می‌شود.
- عرق بیدمشک باعث افت قندخون می‌شود، بنابراین افرادی که قندخون پایینی دارند، از زیاده روی در مصرف این گیاه بپرهیزند.
- بیدمشک به قطع خونریزی کمک می‌کند، اما نباید آن را جایگزین آسپرین برای رسیدن به اثر ضدانعقاد کرد.
سخن آخر
خواص بیشمار بیدمشک را نمی‌توان نادیده گرفت، اما مصرف این گیاه دارویی به همه افراد توصیه نمی‌شود و زیاده‌روی در مصرف آن باعث تهوع و یبوست خواهد شد. همچنین عرق بیدمشک خواص مشابهی با بیدمشک دارد و نحوه استفاده آن بسیار آسان‌تر از بیدمشک است.
