این قول را وزیر اقتصاد در گفتگوی تلویزیونی به مردم داده است که وام های زیر صد میلیون تومان دیگر نیاز به ضامن نداشته و تنها با داشتن یک فیش کسر از حقوق و همچنین همراه داشتن چک و سفته میسر است. این تسهیلات جدید نیستند بلکه طبق اعتبار مصوب سالیانه بانک هاست. این بین تنها شرایط دادن وام تا حدودی آسان تر شده است.
یکی از ۵ دستور رئیس جمهور بعد از نشست با مدیران عامل بانک ها، لزوم تسهیل گری در پرداخت تسهیلات خرد و با اعتبارسنجی بود.
اعتبارسنجی رمز ورود به مرحله اخذ وام بدون ضامن
پس از این دستور رئیس جمهور بود که معاون امور بانکی وزیر اقتصاد اعلام کرد: تمام بانکهای زیر مجموعه وزارت اقتصاد از اول بهمن تسهیلات خرد ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان را با اعتبارسنجی و بدون ضامن پرداخت خواهند کرد و در مرحله نخست این تسهیلات به کارکنان و بازنشستگان دولتی پرداخت خواهد شد.
این یعنی پله اول برای گرفتن وام بدون ضامن، داشتن رتبه اعتباری مورد تایید سیستم اعتبار سنجی است.
علی صالح آبادی نیز در اولین مصاحبه خود به سمت رئیس کل بانک مرکزی گفته بود: رتبه بندی مشتریان و نظام اعتبارسنجی باید در پرداخت تسهیلات به کار گرفته شود.
سکاندار وزارت اقتصاد هم با تایید این موضوع می گوید: بانکها باید از محوریت وثیقه و ضامن در پرداخت تسهیلات خرد به سمت اعتبارسنجی مشتریان حرکت کنند.
بانک ها و معضل همیشگی به نام «بخشنامه نیامده است»
در اول بهمن به بهانه ابلاغ نشدن بخشنامه مربوط به این طرح، پرداخت تسهیلات با اعتبار سنجی صورت نگرفت.
در ۳ بهمن وزیر اقتصاد تصریح کرده بود: قطع به یقین در هفته آینده اعطای تسهیلات خرد با اعتبارسنجی صورت خواهد گرفت.
این رتبه ها بر اساس خوش حسابی افراد در تمام مراودات تجاری از جمله پرداخت به موقع قبوض، اقساط تسهیلات بانکی و مواردی نظیر وصول چک بررسی می شود.
در ادامه فرآیند اجرای این تصمیم، روابط عمومی بانک مرکزی هم در توییتی اعلام کرده بود که ۱۳ بانک دولتی ملزم به پرداخت تسهیلات خرد با اعتبارسنجی شده اند.
طبق دستور وزیر اقتصاد ۹ بهمن موعد عمل کردن به وعدههای داده شده بود، اما مراجعه برخی از متقاضیان به بانکها و مشاهدات میدانی باشگاه خبرنگاران جوان نشان داد که بانک ها از بخشنامه اعلام بی اطلاعی می کنند.
برخی از متقاضیان این تسهیلات خرد وقتی به بانکها مراجعه کرده بودند، می گویند: بانکها به بهانه بخشنامه نشدن این طرح از طرف بانک مرکزی و وزارت اقتصاد تسهیلات خرد را با اعتبارسنجی پرداخت نخواهد نشد.
یکی دیگر از این متقاضیان گفت: زمانی که به بانک مراجعه کردم برای وام ۵۰ میلیون تومانی، ۲ ضامن و برای وام ۱۰۰ میلیون تومانی ۳ ضامن میخواستند.
در همین میان خبر از به تعویق افتادن اجرا این طرح آمد که صالح آبادی در واکنش به این موضوع، بانک ها را ملزم به پرداخت تمام تسهیلات طبق روال گذشته و حال کرد.
به گفته علی صالح آبادی؛ اگر اعتبارسنجی به درستی و دقیق انجام شود و افرادی که از اعتبار بالا برخوردار هستند و رتبه اعتباری بالایی دارند میتوانند تسهیلاتی با وثائق سهلتر و آسانتر دریافت کنند که براین اساس تجربه در سیستم بانکی فعلی هم نشان میدهد، این روش وامدهی درصد معوقات بسیار پایینی دارد.
در آخر هم وزیر اقتصاد در واکنش به این گزارش در دستوری فوری به ۱۳ بانک زیرمجموعه وزارت اقتصاد فرصت داد تا ظهر (۱۰ بهمن) بخشنامه ابلاغی را در سایت خود بارگذاری کنند.
با گذشت یک روز، بررسی وبگاه ۱۳ بانک زیر مجموعه وزارت اقتصاد، ۸ بانک بخشنامه مربوط به اعطای تسهیلات بدون ضامن را در وبگاه خود بارگزاری کرده اند. بانک ملت، توسعه تعاون، تجارت، قرض الحسنه مهر ایران، مسکن، کشاورزی، پست بانک ایران و بانک صنعت و معدن این هشت بانک هستند.