برخی نمایندگان خبر از درآمد ۷۰ هزار میلیارد تومانی از محل افزایش قیمت بنزین میدهند که در صورت صحت، دولت میتواند یارانه پرداختی به مردم بابت گرانی بنزین را دو برابر کند.
با افزایش قیمت بنزین و سهمیهبندی آن دولت وعده داد که همه درآمد ایجادشده به مردم بر خواهد گشت. بر این اساس برای خانوارهای تکنفره ۵۵ هزار تومان، دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، سهنفره ۱۳۸ هزار تومان، چهارنفره ۱۷۲ هزار تومان و پنجنفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان تعیین شد.
این یارانهها بر مبنای محاسبات دولتیها درباره درآمد سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان از افزایش قیمت بنزین است؛ اما اگر آنطور که برخی نمایندگان مجلس محاسبه کردهاند، درآمد دولت ۷۰ هزار میلیارد تومان باشد، معلوم نیست ۴۰ هزار میلیارد تومان باقیمانده کجا خرج خواهد شد.
هفته گذشته حمیدرضا حاجی بابایی رئیس فراکسیون ولایی مجلس در نامهای خطاب به علی لاریجانی درباره گران کردن بنزین به هر لیتر ۳۰۰۰ تومان نوشته بود: درآمد حاصل برمبنای ۱۰۰ میلیون لیتر در روز ۱۰۹.۵ هزار میلیارد تومان است که یک سوم آن یعنی ۳۶.۵ هزار میلیارد تومان در قانون بودجه ۱۳۹۸ پیشبینی و محاسبه شده است، اما سؤال این است، محل هزینه ۷۳ هزار میلیارد تومان مابقی در کجا پیشبینیشده است، یارانه اعلام شده برمبنای ۶۰ میلیون نفر و میانگین ۴۵ هزار تومان برای هر نفر حدود ۳۲ هزار میلیارد تومان میشود. آن ۴۱ هزار میلیارد تومان باقیمانده قرار است در کجا هزینه گردد؟ آیا قرار است حقوق بازنشستگان لشکری و کشوری و کارگریترمیم شود؟ یا قرار است صرف ارتقای وضعیت حقوق، اساتید دانشگاهها، معلمان، کارکنان بهویژه شرکتی و قراردادی دولت و...شود؟ یا قرار است وضعیت زندگی اقشار کمدرآمد که با سختیها و مشکلات اقتصادی دستوپنجه نرم میکنند، شود؟
دیروز هم حسینعلی حاجی دلیگانی در صحن علنی مجلس اعلام کرد که درآمد دولت از گرانی بنزین ۷۰ هزار میلیارد تومان است که علی لاریجانی به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دستور داد ابهامات در این زمینه را رسیدگی کند.
به نظر میرسد علت تفاوت ارقام اعلامشده درباره درآمد دولت از گرانی بنزین، میزان صادرات بنزین پس از کاهش مصرف آن باشد.
هماکنون بهطور متوسط روزانه بیش از ۱۰۵ میلیون لیتر بنزین در کشور تولید میشود اگر پس از سهمیهبندی، ۱۰ میلیون لیتر از میزان مصرف سوخت کاسته شود و با نرخ ۵ هزار تومان به کشورهای همسایه صادر شود، روزانه حدود ۵۰ میلیارد تومان و سالانه بیش از ۱۸ هزار میلیارد تومان درآمد جدید برای دولت حاصل میشود.
اگر میزان صرفهجویی بنزین به ۲۰ میلیون لیتر برسد، درآمد ناشی از صادرات بنزین به بیش از ۳۶.۵ هزار میلیارد تومان میرسد. نگاهی به صحبتهای وزیر نفت نشان میدهد که پیشبینیها از مصرف بنزین بعد از سهمیهبندی به حدود ۸۵ میلیون لیتر در روز خواهد رسید، بنابراین تحقق امکان صادرات روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین وجود دارد.
از آنجا که مسؤولان سازمان برنامه و بودجه وعده دادهاند که حتی درآمد صادرات بنزین هم بین مردم توزیع خواهد شد، بنابراین انتظار میرود با شروع صادرات بنزین، درآمد ناشی از آن میان مردم توزیع شود در آن صورت باید در انتظار دو برابر شدن ارقام فعلی یارانه بنزینی بود.
لازم به یادآوری است در زمان اجرای هدفمندی یارانهها در دولت یازدهم مسؤولان دولت اینطور عنوان میکردند که درآمد دولت از این طرح، کمتر از یارانه پرداختی به مردم است. منابع لازم برای پرداخت یارانه نقدی ۴۵۰۰۰ تومانی به مردم سالانه حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان بود اما در جریان بررسی لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ برای اولین بار درآمدهای هدفمندی یارانهها شفافسازی شد که نشان داد آن ادعا نادرست بوده است.
با شفافسازی صورت گرفته مشخص شد درآمد هدفمندی یارانهها حدود ۹۹ هزار میلیارد تومان بوده است که با این رقم حتی به راحتی میشد بدون افزایش قیمت جدید، یارانه افراد را دو تا سه برابر کرد، زیرا برای پرداخت یارانه نقدی به همه ملت در طول سال حدود ۴۲ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است. به نظر میرسد درزمینه توزیع درآمد حاصل از گران کردن بنزین هم همین نبود شفافیت وجود دارد.