دکتر محمدرضا فیاضی بردبار : مدیر گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
تحریریه زندگی آنلاین : طبق اعلام کمیته تخصصی سلامت روان کووید ۱۹، در ایران ۲۹ درصد بیماران کرونایی دچار اختلالات روانپزشکی می‌شوند. معمولاً بیماران ما به خاطر ترس از برچسب خوردن، به طور متوسط هفت سال پس از تجربه نخستین علائم بیماری به روانپزشک مراجعه می‌کنند، مراجعه با این فاصله چند ساله هم باعث سخت‌تر شدن روند درمان شده و هم گاهی فرصت طلائی درمان را از روانپزشک سلب می‌کند. میزان از کار افتادگی یک بیمار در پی بروز بیماری و در طی سال‌های فعالیت خود پیدا می‌کند به اصطلاح بار بیماری خوانده می‌شود؛ به طور مثال فردی به دنبال سکته قلبی از کار افتاده شده در صورتی این فرد تا سن ۶۰ سالگی قرار بود کار کند و برای جامعه مفید باشد و ۱۰ سال نمی‌تواند کار کند و این بار به جامعه منتقل می‌شود. آمار نشان می‌دهد که در ایران بیشترین بار بیماری بانوان مربوط به بیماری‌های روانپزشکی و افسردگی که حدود ۱۸ درصد است و در آقایان ۲۸ درصد کل بار بیماری مربوط به تصادف و سوانح، ۱۴ درصد بیماری قلبی و عروقی و ۱۴ درصد سوء مصرف مواد مخدر و اختلالات روانی است.
بیشتربخوانید:
افسردگی قبل، حین و بعد از زایمان شوخی نیست
علائم افسردگی بعد از ابتلا به کرونا
متأسفانه از زمان شیوع بیماری کرونا اختلالات روانشناسی ناشی از کرونا مغفول مانده است، بسیار گفته شده است که بعد کرونا جامعه درگیر مشکلات روانپزشکی مردم خواهد بود. طبق اعلام کمیته تخصصی سلامت روان کووید ۱۹، در ایران ۲۹ درصد افرادی که مبتلا به کرونا می‌شوند دچار اختلالات روانپزشکی هستند؛ یعنی حدوداً از هر سه تا چهار بیمار کرونایی، یک نفر مبتلا به اختلالات روانی می‌شود. حتی در برخی از افراد که از گذشته دچار اختلالات روانی بودند نوع بیماری آن‌ها تغییر کرده بود. افراد بعد از بهبود بیماری کرونا دچار بی‌حالی، ضعف، بی‌حوصلگی می‌شوند و شدت انرژی آن‌ها کاهش می‌یابد؛ افسردگی از عوارض شایع پس از کرونا است که ممکن است ارتباط مستقیم با خود ابتلا به ویروس داشته یا شرایط روحی و روانی ناشی از ابتلا به این افسردگی بیانجامد و یا هر دو عامل مؤثر باشند. بیماری افسردگی با حس افسردگی متفاوت است، علائم بیماری افسردگی احساس افسردگی در تمام روز، عدم لذت، تغییر خواب، کم اشتهایی و افکار مداوم در مورد مرگ است.
بیشتربخوانید:
هشدار بعد از کرونا شاهد موجی از بیماری‌های روانی در راه است
پیشگیری از افسردگی بعد از کرونا
برای درمان افسردگی افراد مبتلا به کرونا دستورالعملی وجود دارد که اگر آن‌ها را رعایت کنند دچار افسردگی نمی‌شوند یا شدت آن کم می‌شود. مواردی مانند استراحت منظم بعد از بیماری، سبک زندگی سالم‌تر، جبران ضعف، بازسازی فکری و مثبت‌نگری، پرهیز از اخبارهای نامطمئن و خواب مناسب از جمله نکاتی است که بیماران کرونایی پس از بهبود باید رعایت کنند تا دچار مشکل نشوند؛ همچنین اگر علائم در حد اختلال افسردگی است باید درمان اختصاصی و تحت نظر روانپزشک باشد، این علائم بعد از بهبود درمان کرونا در افراد خود را نشان می‌دهد و نوع افسردگی و نوع درمان در افراد متفاوت است. در دوران شیوع کرونا افراد مبتلا به وسواس دو دسته شدند افرادی که بیماری آن‌ها شدت گرفت و افرادی که به دلیل رعایت اطرافیان خیال ذهنی راحت‌تری تجربه می‌کردند اگرچه رفتارهای وسواس‌گونه‌شان همچنان ادامه داشت اما آسودگی خاطر بیشتری را به خاطر رعایت موازین بهداشتی از سوی سایرین تجربه می‌کردند، عده‌ای نیز مشکل اختلالات وسواسی نداشتند و در این دوران دچار حالت‌های وسواس و اضطراب شدند.
