ناهيد جعفرپور كامي
دكتر غلامحسین باهر، در پاسخ به اینكه ارزیابی شما از روند مصرف سیگار در زنان ایرانی چیست، اظهار داشت: مصرف دخانیات در زنان، رو به رشد است. برخی شركتها، به دنبال ضربه زدن به دختران ایرانی هستند، از این طریق اقدام به سودآوری میكنند و متأسفانه 20 درصد از قشر مصرف كننده دخانی، دبیرستانیها و دانشجویان هستند.
دكتر باهر، سیگار كشیدن زنان را به عنوان یك جاذبه میان افراد عنوان كرد و گفت: دخترانی كه سیگار میكشند، آیا از عواقب و عوارض آن آگاه نیستند؟ پیری زودرس، زردی و خراب شدن دندانها و لثهها و ...، از عوارض سیگار است. متأسفانه با وجود این كه همه مردم از عوارض و عواقب آن آگاه هستند و عوارض ناشی از آن را میدانند، آگاهانه به سمتش میروند. باید توجه داشت كه تمام مشکلات و عوارضی که مردان سیگاری گرفتار آن میشوند، مثل سرطانهای مختلف حنجره، حلق، کلیه، مثانه و مشکلات و بیماریهای تنفسی، خانمهای سیگاری هم مبتلا به آنها خواهند شد. وی، درباره عواقب روند رو به رشد این معضل، اظهار داشت: به وجود آورنده این معضل، هم خود شخص است و هم دیگران. وی بارز بودن عوارض دخانیات را در زنان، بیماری زنان و زایمان دانست و بیان داشت: خانمهای سیگاری، فقط 72 درصد قدرت باروری خانمهائی را دارند که سیگار نمیکشند.
مردهائی که سیگار میکشند، تا 50 درصد احتمال نازائی آنها بیشتر است. اختلالات قاعدگی، عفونتها و خونریزیها، با پائین آمدن میزان هورمون استروژن ممکن است در این خانمها ایجاد شود. دكتر باهر، تأثیر مصرف سیگار و دیگر انواع دخانیات را بر جنین زنان باردار سیگاری، همچون سم عنوان كرد و گفت: قطعاً اگرمصرف دخانیات منجر به سقط جنین نشود، بر روی جنین همان اثری را دارد كه گویا زن باردار كمی سم خورده باشد. مادرانی که سیگار میکشند، موجب میشوند که جنین در صورت پسر بودن از بین برود و احتمال دختر شدن جنین افزایش یابد. جنین دختر نیز در صورت تولد، ۲ برابر بیشتر در معرض سرطان قرار میگیرد.
میدانیم اما خودمان را به نادانی میزنیم
در پایان گفتگو به سراغ دخترانی رفتم كه خود دكتر به من معرفی كرده بود و مصرف دخانیات مكرر داشتند. گفتگو را با یكی از آن ها شروع كردم. سیمین، 32 ساله، ساكن شهرری و دانشجوی كارشناسی علوم ارتباطات است. مصاحبه كردن را دوست نداشت، ولی وقتی از او پرسیدم چرا به سیگار روی آورد؟ به چشمانم خیره شد و با حالتی نیمهغمگین گفت: به خاطر یك مشكل شخصی به سمت سیگار رفتم. آن زمان مصرف سیگار من هفتهای یك یا دو نخ بود؛ اما بعد از آن موضوع مصرفم را بالا بردم. خیلیها گفتند تلقین میكنی، تو هم میتوانی سیگار را ترك كنی. اما نمیدانم چرا وقتی سیگار میكشم، احساس بهتری دارم و فكرم آزاد است؛ حتی موقعی كه ناراحت و افسردهام، از سیگار كشیدن لذت میبرم. با اینکه میدانم این کار برای مضر است ولی باز به سراغ آن میروم و خودم را به نادانی میزنم و مصرف میکنم.
آیا كشیدن سیگار را به دوستان خود- كه برایتان عزیز و مهم هستند- نیز پیشنهاد میكنید؟
جوواب داد: من كه هیچ وقت به دوستانم این پیشنهاد را نمیدهم. چون خودشان برایم مهمتر هستند. همین كه من میكشم، كافی است! در ادامه صحبتش، دلآرام گفت: من هم به دوستانم این پیشنهاد را نمیكنم. زیاد جلوه زیبائی ندارد. ما، به اندازه كافی از نگاههائی كه خیلی برایمان معنا دارد، در جامعه سرخورده میشویم. من، به عنوان سیگاری چندین ساله، نه فقط به همسنهای خودم، بلكه به همه افرادی كه استفاده میكنند، چه خانم چه آقا، میگویم نكشند! گاهی اوقات عذاب وجدان دارم، اما وقتی به چیزی عادت میكنی، خیلی سخت است كه بخواهید تركش كنی. این مسئله را همه ما میدانیم، ولی خودمان را به نادانی میزنیم! شما كه اینقدر خوب حرف میزنی، واقعاً چرا تركش نمیكنی؟ كمی به خودت سختی بده، شاید بتوانی؟ این كار را كردهام، اما نشد!دلم با سیگار است؛ نمیتوانم تركش كنم. چون احساس میكنم چیزی گم كرده دارم. من، در یك خانواده سیگاری رشد كردهام. انگار شخصیت خانواده ما با سیگار كامل میشود. وقتی میروم خانه، همه اعضای خانواده سیگار به دست دارند. كارهایشان را انجام میدهند؛ آنوقت چه انتظاری از من جوان دارید؟ اگر میخواهید من سیگار نكشم، روزی این اتفاق میافتد كه خانواده من سیگار نكشند و من را به نكشیدن سیگار تشویق كنند!
سخن پایانی!
گسترش حضور زنان در اجتماع، پیامدهاى بسیارى داشته كه افزایش مصرف سیگار، یكى از ناگوارترین آنهاست! سیگار، بیش از آن كه سلامت مردان را به خطر اندازد، زنان را دچار آسیبهاى متعدد جسمى و روانى مىكند و این مسئله، برای جامعه ما نگران كننده است! باید به حال جامعه و افرادش فكری كرد. باید كاری كرد كه كسی به سمت دخانیات نرود. این مهم، دست مسئولان امر را میبوسد. باشد که با فرهنگسازی و آگاهیبخشی در این زمینه و با برنامهریزی و اختصاص بودجههای مناسب و برنامهسازی در صدا و سیما، به این مهم دست یابیم و از هزاران میلیارد تومان پولی كه صرف خرید سیگار و همچنین، بیماریهای ناشی از آن، پیشگیری كنیم! نسخه زندگی را، این گونه باید تجویز کرد: صبح ... تلخی قهوه و سیگار؛ ظهر ... شوری اشک و سیگار؛ شب ... قرصهای خواب و سیگار، نسخه را مهر زد به نام ... مُردگی!