به قلم : امین پایداره ، کارشناس تغذیه
amin.paidare80@gmail.com
زیر نظر: دکتر سعید دعائی ، متخصص تغذیه ، استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
تحریریه زندگی آنلاین : ال‌کارنیتین یکی از مکمل‌های شناخته شده نزد عموم افراد جامعه و به ویژه ورزشکاران است که مصرف آن در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته است، ولی اینکه چیست و واقعاً چه تاثیراتی دارد، سوالاتی است که می‌خواهیم در متن زیر به آنها پاسخ دهیم:
ال-کارنیتین یا کارنیتین یک ترکیب مشتق از اسید آمینه طبیعی است که از اسیدهای آمینه لیزین و متیونین ساخته می‌شود و با تسهیل انتقال اسیدهای چرب به داخل میتوکندری سلول‌ها، نقش مهمی در تولید انرژی در بدن ایفا می‌کند.
منابع غذایی
منابع غذایی ال‌کارنیتین شامل گوشت گاو (حدود 140 میلی‌گرم در هر 100 گرم)، شیر (حدود 8 میلی‌گرم در هر فنجان)، سینه مرغ (حدود 3 - 5 میلی‌گرم در هر 115 گرم) و پنیر چدار (حدود 2 میلی‌گرم در هر 56 گرم) هستند. مکمل‌های ال-کارنیتین به صورت قرص، کپسول و ویال خوراکی در دوز های بین 500 تا 3000 میلی‌گرم در داروخانه‌ها در دسترس می‌باشند.
عملکردها
مطالعات علمی مختلف عملکردهای متنوعی را برای ال‌کارنیتین گزارش کرده‌اند که از بین آنها می‌توان به نقش‌های احتمالی زیر اشاره کرد:
ورزشکاران
مطالعات روی ورزشکاران نشان داده است که مکمل کارنیتین ممکن است عملکرد ورزشی را تقویت کند. کارنیتین رژیم غذایی پتانسیل تحریک متابولیسم لیپید را دارد و از این طریق ممکن است حداکثر مصرف اکسیژن و ضریب تنفسی را بهبود دهد. همچنین نشان داده شده است که مصرف ال‌کارنیتین باعث کاهش قابل توجهی در لاکتات پلاسما پس از تمرین می‌شود که به طور مداوم در شرایط کاملاً هوازی تشکیل می‌شود.
داده‌های حاصل از مطالعات اولیه نشان داده‌اند که مکمل ال‌کارنیتین می‌تواند اثرات مضر تمرینات هیپوکسیک را کاهش دهد و بهبودی پس از استرس ورزش را تسریع بخشد. همچنین ال-کارنیتین نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشگیری از آسیب سلولی ایفا می‌کند و به طور مطلوب بر بهبودی پس از استرس ورزش تأثیر می‌گذارد. اخیراً نشان داده شده است که کارنیتین اثرات مستقیمی در تنظیم بیان ژن (به عنوان مثال، کارنیتین-آسیل ترانسفرازها) دارد و ممکن است از طریق تعدیل غلظت اسیدهای چرب درون سلولی اثرات مفیدی را در تمرین و ریکاوری پس از ورزش شدید اعمال نماید.
کاهش وزن
مکمل ال-کارنیتین اثر کاهش اندکی بر وزن بدن، BMI و توده چربی، به ویژه در بزرگسالان دارای اضافه وزن / چاقی دارد.
ناباروری
کارنیتین‌ها حرکت اسپرم و تولید طبیعی سلول‌های اسپرم را بهبود می‌بخشند، اما بر تعداد اسپرم یا میزان بارداری تأثیر نمی‌گذارند، بنابراین ممکن است کارنیتین‌ها برای ناباروری مردان مفید باشند، اگرچه تنها مطالعات کمی وجود دارد و شواهد علمی محدود است و به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز می‌باشد.
آنزیم‌های کبدی
مکمل ال-کارنیتین سطوح ALT، AST و GGT در گردش خون را بهبود می‌بخشد، بنابراین ممکن است بر عملکرد کبد، به ویژه در بیماران مبتلا به بیماری‌های کبدی تأثیر مثبت بگذارد.
بیماری‌های قلبی و عروقی
ال-کارنیتین باعث کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی و عروقی، کاهش آنوریسم بطنی و کاهش علائم آنژین در بیمارانی که انفارکتوس حاد میوکارد را تجربه می‌کنند، می‌شود.
همودیالیز
در بیماران همو دیالیزی به دلیل از دست رفتن کارنیتین در طی دیالیز و کاهش سنتز آن در کلیه به دلیل نارسایی کلیه و همچنین کاهش دریافت آن به دلیل محدودیت لبنیات ممکن است مفید باشد.
