به قلم : دکتر رامین مدرسی ؛ متخصص پوست و مو
تحریریه زندگی آنلاین : پوست لب ها نسبت به پوست سایر اعضای بدن بسیار نازک است و از آنجایی که لب ها فاقد قابلیت تولید چربی هستند، طبیعی است که با قرار گرفتن در معرض بعضی موارد، دچار خشکی، ترک یا پوسته شدن شوند. لب ها مانند بقیه اعضای بدن در معرض عوامل متعدد محیطی مانند نور خورشید، سرما، هوای خشک، حرارت و… قرار میگیرند. این امر باعث میشود که پوست لب دچار تغییرات ناخوشایندی مانند ترک خوردگی و خشکی شود. بعضی از عواملی که منجر به خشکی لبها میشوند، شامل عدم رطوبت و کم آبی بدن این مشکل را دو چندان می کند. خشکی لب یکی از مشکلات نسبتاً رایجی است که اگر به موقع درمان نشود، منجر به ترک خوردن، ایجاد پوسته یا حتی زخم شدن لبها خواهد شد. لازم است ابتدا با دلایل ایجاد این مشکل آشنا شده و سپس روش هایی را بشناسید که از طریق آنها میتوان به درمان این مسئله پرداخت.
علت خشکی لب
کمآبی بدن
خشکی لبها، دهان و چشمها همگی از نشانههای کمآبی بدن است. توصیه میشود روزانه هشت تا دوازده لیوان آب بنوشید تا دچار کمآبی نشوید. اگر دیابت دارید یا ورزشکار هستید، بیشتر از این مقدار باید آب بنوشید. کمآبی بدن موجب اختلال در تعادل املاح بدن شده و تأثیرات بسیار مخربی برای پوست دارد.
بیشتربخوانید:
جلوگیری از ترک خوردن لب با روغن زیتون
عفونت قارچی
ترکخوردگی و خشکی لب ممکن است علامتی از عفونت قارچی پوست باشد. مخصوصاً اگر ترک در گوشههای دهان باشند، این احتمال قویتر میشود. این قارچها میتوانند در اثر گرما و رطوبت یا بزاقی که با آن لبهای خود را تر میکنید، رشد کنند.
آسیب نور خورشید
در معرض بودن نور خورشید و باد بهخصوص در فصل زمستان، میتواند باعث ترک خوردگی دردناک لب شود.
واکنش آلرژیک
ترکخوردگی لب میتواند یک واکنش آلرژیک باشد. ممکن است به مواد موجود در مواد آرایشی که برای لب استفاده میکنید، حساسیت داشته باشید. همچنین ممکن است به غذاهای خاصی حساسیت داشته باشید.
کمبود ویتامین B2
ویتامین B2 یا «ریبوفلاوین» برای فعالیتهایی همچون عملکرد سلولی، متابولیسم چربیها و حفظ سطح نرمالی از «اسیدآمینهی هموسیستئین» در خون ضروری است. اگر لبتان ترکخورده و متورمشده، ممکن است ناشی از کمبود «ریبوفلاوین» باشد.
مصرف بیش از حد ویتامین A
خشکی لبها ممکن است به دلیل مصرف بیشازاندازهی ویتامین A باشد. مسمومیت با ویتامین A زمانی روی میدهد که مکملهای زیادی مصرف کنید. شما باید در مصرف مکمل ویتامین A بسیار محتاط باشید؛ زیرا بخش عمدهای از نیاز بدن به ویتامین A از طریق تغذیه تأمین میشود. اگر مقدار ویتامین A در سیستم بدن شما زیاد باشد، باعث ترکخوردگی پوست و لبها خواهد شد.
عوارض جانبی دارو
اگر برای درمان کمکاری تیروئید، آکنه یا فشارخون دارو مصرف میکنید، ممکن است واکنش آلرژیک نسبت به این داروها داشته باشید که باعث میشود لبتان خشک و متورم شود.
بیشتربخوانید:
درمان های خانگی لب های ترک خورده
علائم خشکی لب
اگر احساس میکنید، پوست لب شما خشک شده است، احتمال دارد یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه کنید:
خشکی
پوستهپوسته شدن
ترک
زخم
ورم
خونریزی
سرخی
سوزش یا گزگز
عوامل خطر خشکی لب
هر فردی ممکن است خشکی لب را تجربه کند؛ اما افرادی معمولاً به این مشکل دچار میشوند که پوست خشکی دارند. مصرف برخی داروها نیز میتوانند خطر ایجاد خشکی لب را بیشتر کنند. داروها و مکملهایی که میتوانند موجب خشکی و ترکخوردگی لبها شوند شامل موارد زیر هستند:
مکمل ویتامین A
رتینوئیدها
لیتیوم
داروهای شیمیدرمانی
از سوی دیگر، افرادی که بدنشان کم آب است یا تغذیه مناسبی ندارند نیز نسبت به سایر افراد، بیشتر در معرض خطر خشکی لب قرار دارند.
روش های جلوگیری از خشکی لب
لب ها را با زبان مرطوب نکنید؛ زیرا بزاق دهان بسیار سریع تبخیر می شود. در نتیجه لب ها خشک تر از قبل می شوند.
سرما یکی از علت های خشکی لب می باشد. به هنگام بارش برف و سرمای شدید سعی کنید لب ها را پشت شال گردن خود پنهان کنید.
برخی مواد غذایی و آرایشی حاوی ماده ای به نام آلرژن هستند. کسانی که پوست لب هایشان حساس می باشد با آلرژن دچار خشکی شدید می شوند. آلرژن در عصاره موادی مانند شیر، تخم مرغ، بادام زمینی، ماهی، سویا، گندم و مواد دریایی وجود دارد.
گاهی خشکی لب ها بر اثر مصرف برخی داروها اتفاق می افتد. قبل از مصرف هر دارویی عوارض جانبی آن را به دقت مطالعه نمایید.
پوست خود را از داخل و بیرون آبرسانی کنید. در فصل سرما رطوبت فضای خانه را در حالت تعادل نگه دارید. به مقدار کافی آب بنوشید؛ زیرا کم آبی بدن باعث خشک شدن لب ها و پوست بدن می گردد.
بیشتربخوانید:
چگونه اسکراب لب خانگی بسازیم؟
درمان خشکی لب
مهم ترین اقدام، جلوگیری از خشک شدن لب ها است. کسانی که علت پوسته پوسته شدن لب هایشان تابش بیش از حد نور خورشید است، باید همیشه از کرم های ضدآفتاب استفاده کنند تا آسیب مزمن پوست لب و احتمال سرطان لب تحتانی کاهش یابد. افراد مبتلا به این عارضه باید همواره، به خصوص در فصل های سرد سال، پوست لب خود را با کرم های نرم کننده بپوشانند. استفاده از روغن های گلیسیرین و وازلین هم می تواند به درمان کمک کند و استفاده از کرم های رنگی یا بی رنگ پوشاننده لب (رژلب) نیز می تواند مفید باشد. از آنجا که ترک خوردگی لبها عمدتاً به علت کمبود آب ایجاد میشود شما باید برای جلوگیری از این مشکل مقدار زیادی آب بنوشید. سعی کنید مواد غذایی را که سرشار از ویتامینهای B، E، A و C هستند را مصرف کنید، بنابراین از میوههای تازه، سبزیجات برگ دار، محصولات لبنی، غلات سبوس دار، زرده تخم مرغ و گوشت قرمز مصرف کنید به علاوه از مصرف مواد غذایی تند اجتناب ورزید. از آنجایی که لبها فاقد چربی طبیعی جهت حفظ رطوبت خود هستند باید لبهای خود را با استفاده از وازلین، ژل ویتامین E و یا آلوئه ورا مرطوب نگه دارید.
عوارض خشکی لب
اگر ترک لب ها درمان نشوند مانند یک زخم باز، دچار عفونت می گردد و باکتری ها به داخل ترک ها نفوذ می کنند.