زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر امید هاشمی فرد -  متخصص قلب و عروق

تحریریه زندگی آنلاین : بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) رخدادی رایج در مردان است که با افزایش سن می‌تواند خود را بروز دهد. این فرایند که به نظر فرایند طبیعی بدن است، می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در خروج ادرار از مثانه و همچنین مشکلاتی در مجراهای پیشاب و کلیوی گردد. گرچه دلیل بروز این بیماری کامل مشخص نیست اما ممکن است به خاطر تغییر توازن هورمونی مردان در سنین بالاتر باشد. راه‌های درمانی مؤثری نیز برای درمان این بیماری وجود دارد که شامل دارودرمانی، روش‌های درمانی کم ‍تهاجم و نیز جراحی است و روش درمانی انتخاب‌شده بستگی به علائم، سایز پروستات و شرایط بیمار دارد.

 برای کوچک شدن پروستات می‌توان از طریق هدایت دستگاه تصویربرداری همراه با بی‌حسی موضعی اقدام نمود. به این صورت که ابتدا کات تر مخصوص از کشاله ران راست، وارد شریان پروستات شده و پس از آنژیوگرافی محل موردنظر، تزریق ترکیب مواد مسدودکننده، به داخل شریان پروستات انجام می‌شود. این عمل، آمبولیزاسیون شریان پروستات نام دارد که در کلینیک‌های قلب و عروق  نیز قابل انجام می‌باشد.

 بیشتربخوانید:

سرطان پروستات از اولین نشانه تا آخرین درمان

علائم بزرگی پروستات

علائم بزرگی پروستات بسته به وضعیت سلامتی فرد متفاوت است اما معمولاً باگذشت زمان بدتر می‌شود. متداول‌ترین علائم این بیماری شامل موارد زیر است:

- تکرر ادرار

- افزایش دفعات ادرار شبانه (دو بار یا بیشتر)

- مشکل در هنگام شروع به ادرار

- جریان ضعیف ادرار و نیز قطع و وصل شدن آن

- قطره‌ای شدن جریان ادرار در پایان آن

- ناتوانی در خالی کردن کامل مثانه و احساس باقی ماندن ادرار

علائم کمتر شایع نیز شامل موارد زیر است:

- عفونت مجاری ادرار

- ناتوانی کامل در تخلیه‌ی ادرار

- خون‌آلود بودن ادرار

ارتباط مستقیمی بین سایز پروستات و شدت علائم وجود ندارد و ممکن است فردی با سایز کوچک‌تر پروستات علائم شدیدتری بروز دهد. گاهی نیز علائم پس از مدتی پایدار شده و حتی ممکن است پس از گذشت زمانی بهبود یابند.

 بیشتربخوانید:

مراقبت های بعد از جراحی پروستات

توصیه های مهم غذایی برای حفاظت از پروستات

مراحل انجام آمبولیزاسیون شریانی پروستات

 برای آمبولیزاسیون شریانی، پوست و بافت های زیرین آن در کشاله‌ی ران، به‌صورت موضعی بی‌حس می‌شوند و سپس از طریق یک سرخرگ در همان ناحیه، لوله‌ای واردشده و از طریق دهانه‌ی این لوله، کات تر که خود لوله‌ای منعطف است وارد رگ می‌شود. سپس رادیولوژیست از طریق تصاویر پرتوایکس به بررسی حرکت لوله و کات تر در رگ می‌پردازد تا به‌درستی به سمت رگ‌های تغذیه‌کننده‌ی پروستات هدایت شوند.در حین آمبولیزاسیون شریانی، یک ماده‌ی ویژه به‌عنوان ماده‌ی کنتراست از طریق کات تر به رگ‌های ریز پروستات وارد می‌شود که می‌تواند باعث احساس گرما در لگن شود. این احساس گرما گرچه برای برخی ناخوشایند است اما جای نگرانی نیست و زود رفع می‌شود. زمانی که اشعه‌ی ایکس به این رنگ داخل رگ تابیده شود، می‌توان تصویری از الگوی رگ‌های پروستات تهیه کرد. پس‌ازاینکه رگ‌های پروستات به‌خوبی شناسایی شدند، مایعی حاوی ذرات معلق بسیار ریز از طریق کات تر به داخل این رگ‌ها تزریق می‌شود و باعث انسداد این رگ‌ها می‌شود درنتیجه تغذیه‌ی پروستات مختل می‌شود و درنتیجه، پس از مدتی پروستات کوچک می‌شود. این فرایند باید برای رگ‌های هر دو سمت پروستات صورت بگیرد که گاهی کل فرایند از رگ یک سمت بدن می‌تواند صورت بگیرد اما گاهی به دلیل دسترسی سخت‌تر به رگ‌های ناحیه‌ی مقابل، لازم است تا این مراحل در سمت مقابل نیز تکرار شود. پس از پایان مراحل، کات تر خارج می‌شود و محل ورود آن برای جلوگیری از خونریزی، به مدت چند دقیقه باید فشار داده شود. پس از 4 تا 6 ساعت و با مساعد بودن شرایط جسمانی، بیمار می‌تواند بیمارستان را ترک کند. درصورتی‌که مشکلی وجود داشته باشد امکان دارد شب را در بیمارستان به سر برد. در هر حالت، پس از ترخیص از بیمارستان، باید حداقل 3 تا 4 روز را در منزل استراحت کند.

آمبولیزاسیون شریانی پروستات

همان‌طور که اشاره شد راه‌های مختلفی برای درمان بزرگی پروستات وجود دارد که یکی از این روش‌ها آمبولیزاسیون شریانی پروستات است. این عمل که در سال 2009 برای اولین بار عملیاتی شد، روش درمانی نوظهوری محسوب می‌شود. این روش درمانی که روشی کم تهاجمی است، معمولاً نیازی به بیهوشی ندارد و توسط یک رادیولوژیست و بی‌حسی موضعی انجام می‌گیرد.

 بیشتربخوانید:

سرطان پروستات از اولین نشانه تا آخرین درمان

آمادگی برای آمبولیزاسیون

- حداقل 4 ساعت قبل از آمبولیزاسیون، چیزی نخورید.

- اگر مسکنی برای شما تجویزشده است آن را در زمان مقرر مصرف کنید. این کار از استرس شما در حین آمبولیزاسون می‌کاهد.

- با توجه به اینکه آمبولیزاسیون از طریق رگی در کشاله‌ی ران انجام می‌گیرد، بهتر است موی نواحی مرتبط را اصلاح نمایید.

- قبل از انجام آمبولیزاسیون، پزشک خود را از حساسیت‌های دارویی خود باخبر کنید.

- مصرف داروهایی مانند آسپرین، وارفارین و سایر داروهای رقیق‌کننده‌ی خون را از 3 روز قبل از آمبولیزاسیون متوقف کنید.

خطرات آمبولیزاسیون شریانی پروستات

این روش درمانی، روشی نوظهور است و تمام جنبه‌های خطرآفرین آن شاید به‌درستی شناخته‌نشده باشد. داده‌هایی که تا امروز در دسترس است به‌صورت کلی از ایمن بودن این روش حاکی است؛ گرچه مشکلات زیر ممکن است بروز کند:

- خون‌مردگی و کبودی در محل ورود لوله به رگ. این عارضه، طبیعی بوده و خطری ندارد اما درصورتی‌که اندازه‌ی آن بزرگ شود، امکان عفونت وجود دارد.

- احساس درد: این عارضه نیز در اکثر بیماران مشاهده می‌شود و فرایندی طبیعی است و با گذر زمان برطرف می‌شود.

- احساس خستگی: معمولاً برخی افراد 3 تا 4 روز پس از آمبولیزاسیون، می‌توانند به زندگی طبیعی بازگردند اما گاهی مشاهده‌شده است که برخی از افراد تا بیش از یک هفته احساس خستگی می‌کنند. توصیه‌ی کلی این است که تا یک هفته از کارهای غیرضروری دوری کرده و به استراحت بپردازید.