دکتر غلامرضا سیف - متخصص رادیولوژی، سونوگرافی، سی تی اسکن
تحریریه زندگی آنلاین : آپاندیس زائده کوچکی است که به روده متصل شده است و در سمت راست پایین شکم قرار دارد. ازآنجا که مجرای آپاندیس کوچک است ممکن است بهخوبی تخلیه نشود؛ لذا انسداد ایجاد شده در آن باعث تکثیر باکتریها در داخل آپاندیس شده که این میتواند منجر به تشکیل چرک و تورم و فشار دردناک در شکم شما شود. این اندام توخالی، در نوک سکوم و معمولاً در ربع تحتانی سمت راست شکم قرار دارد. بااینحال، بسته به اینکه مشکلات رشدی غیرطبیعی از جمله چرخش ناقص روده یا هر شرایط خاص دیگری مانند بارداری یا جراحیهای قبلی شکم وجود داشته باشد، میتواند تقریباً در هر ناحیه از شکم قرار گیرد؛ بنابراین آپاندیس تمامی افراد در یک محل قرار ندارد و گاهی اوقات میتواند در پشت روده بزرگ، پشت کبد یا در لگن قرار داشته باشد. آپاندیسیت، التهاب و عفونت آپاندیس ورمی فرم است که معمولاً بهصورت حاد و در عرض ۲۴ ساعت و یا حتی بهعنوان یک بیماری مزمن نیز ظاهر میشود. عود آپاندیس در ابتدا با درد شکمی عمومی یا ﭘﺮی اﻣﺒﻠﯿﮑﺎل تظاهر پیدا میکند که بعداً در ربع تحتانی سمت راست شکم احساس میشود. آپاندیسیت حاد یکی از شایعترین اورژانسهای جراحی است.
بیشتربخوانید:
عمل آپاندیس و مراقبت های پس از عمل
در بیماران با علائم بالینی آپاندیسیت حاد، بررسی سونوگرافیک سایر ارگانهای شکمی و حفره لگن ارزشمند میباشد. با توجه به نتایج به دست آمده در ارزیابی تشخیصی درد حاد شکمی خصوصاً در مواردی که از نظر بالینی و آزمایشگاهی آپاندیسیت حاد مورد شک است سونوگرافی از دقت و صحت بالایی برخوردار است؛ زیرا تشخیص آپاندیسیت حاد با یافتن نمای تیپیک سونوگرافیک آن در درصد بالایی از موارد تشخیص علت شکم حاد را مقدور میسازد و علاوه بر آن بر اساس یافتههای حاصل از این بررسی سونوگرافی در مواردی که تشخیص علت شکم حاد غیر از آپاندیسیت باشد کمک کننده است و میتواند تشخیص را مشخص کند؛ بنابراین سونوگرافی در ارزیابی شکم حاد از صحت بالایی برخوردار است.
علائم آپاندیست حاد
علائم ابتلا به آپاندیسیت شامل موارد زیر هستند:
وجود دردهای آپاندیس در ناحیه پایین سمت راست شکم
بی اشتهایی
حالت تهوع
استفراغ
اسهال
یبوست
عدم امکان خارج کردن گاز از روده
ورم شکم
تب محدود
احساس راحتی پس از مدفوع کردن
درد آپاندیس ممکن است از یک گرفتگی ملایم در ناحیه شکم آغاز شود. این درد اغلب افزایش پیدا میکند و با گذشت زمان شدید میشود. در این حالت فرد الزاماً متوجه ایجاد تغییر در عادت عملکرد روده خود نمیشود. به هر حال گاهی اوقات آپاندیسیت میتواند بر عملکرد دفع ادرار تأثیر داشته باشد.
بیشتربخوانید:
عمل آپاندیسیت علت دل درد می شود
علل ابتلا به آپاندیسیت
التهاب آپاندیس یا همان آپاندیسیت زمانی اتفاق میافتد که آپاندیس بسته میشود و اغلب توسط مدفوع یک جسم خارجی یا سرطان مسدود میشود. ممکن است ناشی از عفونت باشد چون آپاندیس میتواند در پاسخ به هرگونه عفونت در بدن ورم کند.
اهداف سونوگرافی آپاندیسیت
در بررسی سونوگرافی بیماران مشکوك به آپاندیسیت حاد سه هدف باید مورد توجه قرار گیرد:
1- تشخیص سریع و صحیح آپاندیس ملتهب که سبب کاهش خطر پارگی آپاندیس و عـوارض ثانوی به آن میشود.
2-کاهش تعداد آپاندکتومی های منفی در بیماران دارای آپاندیس طبیعی
3-تشخیص سایر بیماریهایی که دارای علائم بالینی شبیه آپاندیسیت حاد هستند.
آمادگی قبل از سونوگرافی شکم
*چنانچه قصد انجام سونوگرافی شکمی دارید، باید یک سری مراقبتهای قبل از انجام سونوگرافی را بهخوبی رعایت کنید تا نتایج دقیقتری ارائه شود.
* قبل از اینکه سونوگرافی شکمی انجام دهید لازم است ناشتا باشید. بدین معنا که ۸-۱۲ ساعت قبل چیزی میل نکنید؛ چرا که زمانی که غذا بخورید یا آبی بنوشید ممکن است در حین انجام سونوگرافی شکمی اختلالی برای تکنسین ایجاد شود و نتواند گزارشی دقیق به شما ارائه دهد.
بیشتربخوانید:
درد آپاندیس چگونه شروع می شود؟
نحوه انجام سونوگرافی شکم
برای انجام این اسکن بیمار باید بر روی یک تخت دراز کشیده و شکم خود را در معرض دید سونوگرافیست قرار دهد. سونوگرافیست کمی ژل التراسونیک را روی پوست شکم ریخته و مبدل کوچک سونوگرافی که دارای فرکانس کمتر اما عمق نفوذ بیشتری است را بر روی شکم حرکت میدهد تا تصاویری از اندامهای داخلی فرد بر روی مانیتور رایانه ظاهر شود.
عوارض سونوگرافی شکم
سونوگرافی را میتوان عکسبرداری بدون درد با استفاده از امواج فراصوت تعریف کرد که ممکن است این امواج آسیبزننده به نظر برسند. در واقع سونوگرافی بهطور کامل روی پوست انجام میشود و به اعضای داخلی بدن نمیرسد و عوارضی در بر ندارد.