تیروئید
اگر غده تیروئید شما (غده‌ای کوچک و پروانه‌ای شکل در زیر گلو) به اندازه کافی هورمون تولید نکند، شما دچار اضافه وزن خواهید شد. کم کاری تیروئید علاوه بر چاقی علائم دیگری نیز به همراه دارد که عبارتند از:
- نازک شدن مو
- خشکی پوست
- احساس سرمای زیاد
- خستگی
- یبوست
- افسردگی
یک آزمایش خون به سادگی می‌تواند سطح هورمون‌ها را در خون شما بررسی کرده و هورمون‌های ساختگی نیز می‌توانند به بهبود شرایط شما کمک کنند.
افسردگی
زیاد شدن وزن و چاقی (افزایش وزن خیلی زیاد) از عوارض جانبی و فیزیکی افسردگی هستند. افراد مبتلا به این اختلال خلقی اغلب ترشح سطوح بالاتر هورمون استرس (کورتیزول) را در بدن خود تجربه می‌کنند. این افراد اغلب دارای شکم بزرگتری هستند. درگیری فکری با مسئله خوردن و تلاش کردن برای کاهش وزن و نتیجه نداشتن تلاش‌ها خود یکی از عوامل بروز افسردگی می‌شود. این حالت شما را از تفکر هوشمندانه دور می‌کند و باعث می‌شود تمایلی به ورزش کردن نداشته باشید.
بعضی از دارو‌ها برای دوران افسردگی مناسب هستند و می‌توانند به بهبود روانی فرد افسرده کمک کنند. اگر افسردگی در حدی باشد که توانایی حرکت را از شما گرفته باشد یا مانع کاهش وزن شما باشد، بهترین گزینه مشورت با درمانگر ذهن و روانشناس است.
سندروم کوشینگ
سندروم یا نشانگان کوشینگ در اثر فعالیت زیاد بخش قشری غده آدرنال ایجاد می‌شود. این سندرم را هایپرکورتیزولیسم (افزایش کورتیزول) نیز می‌نامند. این بیماری بسیار نادر است و به دلیل افزایش تولید هورمون کورتیزول باعث افزایش وزن در فرد مبتلا می‌شود.
از نظر ظاهر، این افراد دارای لاغری نسبی بدن می‌باشند، در حالیکه تجمع چربی در ناحیه شکم و گردن وجود دارد. پوست نازک و شکننده، عدم تحمل گلوکز، خونمردگی، رشد مو در صورت، قطع قاعدگی در زنان، کلفتی صدای بیمار و کاهش میل جنسی هم در زنان و هم در مردان از دیگر علائم این سندروم می‌باشد.
یائسگی
یائسگی، یک مرحله از زندگی خانم‌ها است و کسب چند کیلوگرم وزن در این دوره شایع می‌باشد. اختلال خواب، گرگرفتگی و تعریق شبانه نیز از عوارض دیگر این دوران محسوب می‌شوند که می‌توانند در کنار عدم تعادل هورمونی، به دلیل کاهش فعالیت بدنی موجب چاقی شوند.
دیابت
بسته به نوع بیماری دیابتی که دارید می‌توانید با ترکیبی از رژیم غذایی، ورزش و استفاده از دارو‌ها یا انسولین به بهبود این بیماری کمک کنید. ترشح انسولین، به بدن کمک می‌کند تا انرژی ذخیره کند. در صورتی که انسولین زیاد در بدن وجود داشته باشد باعث ذخیره هر چه بیشتر مواد غذایی به شکل چربی می‌شود. ترشح زیاد انسولین یا تزریق زیاد انسولین (ورزشکاران برای وزن گرفتن از این هورمون به صورت تزریقی استفاده می‌کنند) وسوسه به خوردن را زیاد می‌کند. زیرا با ترشح زیاد از حد انسولین، قند خون زودتر پایین می‌آید و انسان به خوردن تمایل پیدا می‌کند. هنگامی که فرد در معرض پیش دیابت قرار می‌گیرد با خوردن غذا‌هایی که قندشان کمتر است و تحرک کافی می‌تواند از چاقتر شدن جلوگیری کند.
اختلالات خواب
اینسومنیا، آپنه‌ی خواب، سندروم پا‌های بی قرار و هر عامل دیگر بی خوابی موجب اضافه وزن خواهد شد. اختلال خواب باعث تحریک گرسنگی شده و در نتیجه اگر فرد به اندازه کافی نخوابد و یا چرت نزند، دچار پرخوری می‌گردد.
به علاوه یک مطالعه جدید نشان می‌دهد افرادی که کم می‌خوابند با لذت بیشتری غذا می‌خورند و این خود باعث می‌شود بیش از بقیه‌ی افراد مواد غذایی مصرف نمایند.
از طرفی هم به خاطر خستگی زیاد نمی‌توانند فعالیت کافی جهت سوزاندن کالری داشته باشند.
سندروم پلی‌کسیتیک تخمدان
هیچ آزمایش خاصی وجود ندارد که به یک خانم بگوید به بیماری سندروم پلی کیستیک تخمدان مبتلاست. این بیماری باعث می‌شود پریود‌ها نامنظم شوند، بر روی صورت و بدن فرد مبتلا مو روییده شود و یا دچار جوش‌های پوستی شود. به علاوه کیست‌هایی روی تخمدان‌ها رشد می‌کنند.
وجود بیش از حد هورمون مردانه اندروژن منجر به بروز این بیماری می‌شود. به علاوه فرد مبتلا به سندروم پلی کیستیک تخمدان به علت حساسیت کمتری که به انسولین دارد، دچار اضافه وزن می‌شود. انسولین هورمونی است که به بدن کمک می‌کنند قند خون را به انرژی تبدیل کند. پزشک می‌تواند به متعادل شدن هورمون‌ها یا جایگزینی آن‌ها کمک کند.
رشد بیش از حد باکتری
با‌کتری‌های روه به هضم غذا کمک می‌کنند، اما هنگامی که عدم تعادل باکتریایی وجود داشته باشد مشکلاتی در رشد بیش از اندازه باکتری کوچک روده (SIBO) پدیدار می‌شود و ممکن است در ادامه مشکلاتی همانند نفخ، گاز، اسهال یا یبوست و افزایش وزن را تجربه کنید.
نارسایی احتقانی قلب
این بیماری زمانی رُخ می‌دهد که قلب شما به اندازه کافی خون را پمپ نمی‌کند. افزایش وزن‌های یکدفعه بر اثر پرخوری ۱ تا ۲ کیلو در روز یا ۳ کیلو در هفته این بیماری را تشدید می‌کند.
این مشکل می‌تواند باعث فشار در پا‌ها و مچ پا بیشتر شود، ضربان بالا برود و تنفس سخت در کنار فشار خون بالا و از دست دادن حافظه و چیزی شبیه به سردرگمی اتفاق بیفتد. بروز چنین حالاتی فوق العاده خطرناک است که باید سریعا به پزشک مراجعه شود.
مصرف دارو‌های استروئیدی
پزشک این دارو‌ها را دارو‌های کورتیکواستروئید می‌نامد. این دارو‌ها برای درمان آسم، برخی انواع آرتریت و سایر بیماری‌ها تجویز می‌شود. هر چه میزان بیشتر و دوره طولانی تری از این دارو‌ها مصرف کنید، احتمال بیشتر گرسنه شدن شما وجود دارد. این دارو‌ها منجر به پرخوری و افزایش وزن می‌شوند. در مورد بهترین روش برای مدیریت عوارض دارو‌های استروئیدی با پزشک مشورت کنید.
مصرف دارو‌های رایج
برخی دارو‌ها ممکن است شما را گرسنه کنند، برخی دیگر کالری سوزی بدن شما را آهسته کرده و یا طریقه جذب مواد مغذی را در بدن تغییر می‌دهند. دانشمندان در مورد علت افزایش وزن بر اثر مصرف برخی دارو‌ها مطمئن نیستند. با این حال رایج‌ترین دارو‌هایی که باعث افزایش وزن می‌شوند، عبارتند از:
- قرص‌های ضد بارداری
- دارو‌های روانپریشی
- دارو‌های ضدافسردگی
- دارو‌های تشنج
- مسدودکننده‌های بتا (برای فشار خون بالا)
