تحریریه زندگی آنلاین : همزمان با آغاز واکسیناسیون در کشور همه ما شاهد انتشار شایعاتی پیرامون عوارض ناشی از تزریق واکسن از جمله ایجاد خاصیت آهنربایی در بدن، مرگ افراد واکسینه شده دو سال پس از تزریق واکسن، ناقل بودن افراد واکسینه شده و شایعاتی از این دست هستیم.این در حالیست که این شایعات هیچ‌گونه مستندات علمی ندارند و تنها برگ برنده‌ای برای افراد سودجویی هستند که از تداوم این پاندمی در کشور سود می‌برند چراکه به‌طور قطع دامن زدن به این شایعات، مردم را هراسان و روند واکسیناسیون را کُند می‌کند.یک متخصص بیماری‌های داخلی در این زمینه اظهار می‌کند: متأسفانه در شرایط مهم و حساس کنونی، با وجود نیاز مبرم به واکسیناسیون هر چه سریع‌تر به عنوان تنها راه صحیح و علمی رهایی از پاندمی (همه‌گیری) ویروس کووید ۱۹، شاهد شایعات و شائبه‌هایی در مورد واکسن کووید ۱۹ هستیم.
دکتر حمیدرضا امیر ذهنی با بیان اینکه این شایعات بی‌اساس و بدون توجیه علمی، موجب ترس و دغدغه مردم شده است، تصریح می‌کند: انتشار گسترده این شائبه‌ها در فضای مجازی علاوه بر اثرات مخرب آن بر روح و روان مردم، سبب ایجاد ترس نابه‌جایی خواهد شد که می‌تواند موجب خودداری مردم هراسان از تزریق واکسن شود تا حداقل ۷۰ درصد جامعه واکسینه نشوند، پاندمی همچنان ادامه دارد. او ادامه می‌دهد: تا حداقل ۷۰ درصد جامعه واکسینه نشوند، پاندمی همچنان ادامه دارد، از طرفی با توجه به جهش‌های متعدد و تجربه پیک‌های افزایش موارد ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از بیماری، ضروری می‌دانم به عنوان یک متخصص، به محکم‌ترین شکل ممکن این شایعات و شائبه‌ها را رد کرده و از مردم عزیزمان می‌خواهم با حفظ خونسردی، اطلاعات صحیح را تنها از منابع معتبر و علمی دریافت و از توجه به شایعات فضای مجازی اکیداً خودداری کنند و با تزریق واکسن خود و عزیزانشان را از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ و عوارض آن حفظ کنند.این متخصص بیماری‌های داخلی به شایعه مغناطیس شدن بدن به دنبال تزریق واکسن‌ها اشاره و اظهار می‌کند: باید گفت این حالت سال‌ها پیش از ساخت واکسن کووید ۱۹ و یا حتی تولد ویروس کرونا وجود داشته و هر کس با یک جستجوی ساده می‌تواند موارد بسیار زیاد گزارش شده از خاصیت مغناطیسی بدن انسان که سال‌ها پیش گزارش شده است را ملاحظه کند.
ارتباط واکسن کرونا با ایجاد خاصیت مغناطیسی در بدن
امیر ذهنی می‌گوید: این پدیده به هیچ عنوان ارتباطی به واکسن‌ها ندارد و معتبرترین منابع علمی دنیا ارتباط این پدیده با واکسن‌ها را رد کردند ضمن اینکه این پدیده مختص فلزات نیست و پدیده‌هایی از جمله کشش سطحی، رطوبت پوست و موارد دیگری نیز در مورد منشأ ایجاد چنین حالتی ذکر شده است.او همچنین از شایعه مرگ دو سال پس از تزریق واکسن کرونا به عنوان شایعه‌ای خنده‌دار و بی‌اساس یاد می‌کند و می‌افزاید: یقین داشته باشید اگر این شایعه واقعیت داشت، کشورهای پیشرفته دنیا کل کادر درمانی خود را که میلیاردها دلار هزینه تربیت آنها شده و افراد ارزشمندی در جامعه هستند، واکسینه نمی‌کردند.
دامن زدن به شایعات روند واکسیناسیون را کُند می‌کند
این متخصص بیماری‌های داخلی از مردم می‌خواهد با عدم توجه به چنین شایعاتی، نگذارند روند واکسیناسیون به عنوان تنها راه رهایی از همه‌گیری وحشتناک ویروس کووید ۱۹ کُند شود و در عین حال از مسئولان امر می‌خواهد به جدی‌ترین شکل ممکن از انتشار این شایعات جلوگیری کرده و با منتشرکنندگان این شایعات برخورد کنند.امیر ذهنی یادآور می‌شود: این شایعات با تأثیر منفی بر روند واکسیناسیون می‌تواند سبب گسترش بیشتر ویروس کووید ۱۹ و ایجاد جهش‌های خطرناک و پیک‌های متوالی این بیماری در جامعه شود که افزایش میزان مرگ‌ومیر را به دنبال خواهد داشت.در ادامه یک محقق حوزه ایمونولوژی هرگونه ارتباط بین تزریق واکسن و ایجاد خاصیت آهنربایی در بدن را تکذیب می‌کند و می‌گوید: در برخی افراد به علت تغییر عدد اکسایش آهن هموگلوبین خون از ۲+ به ۳+، ممکن است خاصیت مگنتیک یا آهنربایی در اطراف قلب و در ناحیه قفسه سینه به علت وجود پالس‌های قلب، ایجاد شود.مهدیس برجخانی تعریق و وجود چربی روی پوست را یکی دیگر از دلایل این اتفاق برمی‌شمرد و ادامه می‌دهد: تعریق سبب ایجاد خاصیت چسبندگی در برخی افراد شده و سبب می‌شود فلزات به بدن شما بچسبند و هیچ ربطی به تزریق واکسن کرونا ندارد.او به ادعای برخی افراد مبنی بر وجود جیوه بیش از حد در واکسن کرونا اشاره و خاطرنشان می‌کند: جیوه در انواع کنسروها نیز وجود دارد اما این میزان اگر از حد استاندارد خود بگذرد، مشکل ایجاد می‌کند.
آیا افراد واکسینه شده ناقل بیماری کرونا هستند؟
برجخانی ناقل بودن افراد واکسینه شده را یکی دیگر از شایعات خنده‌دار مطرح شده از سوی برخی سودجویان می‌داند که از تداوم بیماری کرونا در کشور سود می‌برند و می‌افزاید: پایه هیچ‌یک از واکسن‌ها چه واکسن‌هایی که بخشی از ژنوم ویروس را دارند مانند فایزر و مادرنا و چه واکسن‌های کلاسیک مانند سینوفارم، ویروس زنده نیست پس تزریق واکسن نمی‌تواند کسی را آلوده و ناقل بیماری کند اما به علت درگیری سیستم ایمنی افراد واکسینه شده با اجزاء واکسن و ایجاد ایمنی در بدن، بهتر است این افراد تا دو هفته پس از تزریق دُز اول یا دوم، از خود مراقبت کرده و پروتکل‌های بهداشتی را به‌طور کامل رعایت کنند تا به ویروس مبتلا نشوند.او تصریح می‌کند: تاکنون در هیچ منبع علمی منع تزریق واکسن کرونا برای افراد مبتلا به بیماری‌های اتوایمن، نقص ایمنی، بیماری سرطان یا افراد دریافت کننده داروهای سرکوب کننده ایمنی مانند کورتون ها، ذکر نشده است اما در پاسخ به این سؤال که آیا تزریق واکسن در این افراد نیز مانند سایر افراد ایمنی ایجاد کرده و یا اثرگذار است؟ باید گفت با توجه به اینکه افراد مبتلا به این بیماری‌ها در کارآزمایی‌های بالینی حضور نداشتند، نمی‌توان گفت که آیا واکسن به همان میزان در این افراد
اثرگذار است یا خیر؟ اما این افراد می‌توانند با پزشک معالج خود برای تغییر دُز کورتون در مدت کوتاهی که واکسن تزریق می‌کنند، مشورت کرده سپس اقدام به تزریق کنند.آنتی‌بادی تولیدشده پس از تزریق واکسن از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شودبرجخانی در ادامه به یکی از سؤالات رایج مردم مبنی بر تزریق واکسن در دوران بارداری و شیردهی نوزاد اشاره و خاطرنشان می‌کند: این دو گروه افراد نیز در کارآزمایی‌های بالینی انواع واکسن‌های کرونا حضور نداشتند اما برخی افراد در کارآزمایی بالینی پس از دریافت واکسن، باردار شدند و مشکلی برایشان ایجاد نشده است، از طرفی طبق جدیدترین گزارشات CDC هیچ منع مصرفی برای دریافت واکسن کرونا در زنان باردار یا شیرده وجود ندارد و آنتی‌بادی تولیدشده پس از تزریق واکسن نیز از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود.او در ادامه با بیان اینکه بهتر است افرادی که یک‌بار به کووید ۱۹ مبتلا شدند نیز واکسینه شوند، می‌گوید: بهتر است این افراد ۴ تا ۱۲ هفته پس از ابتلا واکسن کرونا را تزریق کنند تا سیستم ایمنی به حالت متعادل خود برسد. تحقیقات نشان می‌دهد واکسن کرونا ایمنی قوی‌تری در افرادی که یک‌بار مبتلا شدند، ایجاد می‌کند.
بهترین واکسن، در دسترس‌ترین واکسن است
این محقق ایمونولوژی اظهار می‌کند: در حال حاضر که ما درگیر این پاندمی هستیم، بهترین واکسن، در دسترس ترین واکسن است که می‌تواند احتمال فوت ناشی از بیماری کرونا را به صفر نزدیک کند بنابراین در قیدوبند برند بودن واکسن در شرایطی که همه واکسن‌ها، بیش از ۶۰ درصد ایمنی ایجاد می‌کنند، یک اشتباه است.او در پاسخ به این سؤال که آیا تزریق دُز دوم از برند دیگری از یک واکسن، مشکل ایجاد می‌کند یا خیر؟ می‌گوید: جابه‌جا کردن واکسن‌هایی مانند مادرنا و فایزر که هر دو بر پایه mRNA هستند، مشکلی ایجاد نمی‌کند اما برخی کشورها معتقدند هر دو دُز واکسن باید از یک نوع باشد و برخی دیگر مانند انگلیس تفاوتی در جابه‌جایی نوع واکسن تزریق شده برای دُز اول و دوم قائل نیستند. در هر صورت برای تغییر نوع واکسن در تزریق دُز اول و دوم ابتدا بهتر است تحقیقات لازم انجام شود سپس برای عموم مردم این اقدام را عملی کرد.
تزریق یک دُز واکسن نمی‌تواند از ابتلا به کرونا پیشگیری کند
به گفته این کارشناس ارشد بیوتکنولوژی، ممکن است تزریق یک دُز از واکسن، ابتلا به بیماری را به تعویق بیندازد اما از ابتلا به بیماری جلوگیری نمی‌کند، در واقع علت تزریق دُز دوم، تکمیل ایمنی نسبت به کووید ۱۹ و مصون‌سازی است یعنی تزریق دُز دوم بسیار مهم بوده و یک دُز نمی‌تواند از ابتلا به کرونا پیشگیری کند.او ادامه می‌دهد: اگر کسی پس از تزریق دُز اول، به کرونا مبتلا شود، می‌تواند ۴ تا ۶ هفته پس از بهبود دُز دوم را دریافت کند البته این زمان به‌شدت بیماری بستگی دارد یعنی اگر کسی پس از تزریق دُز اول واکسن، به کرونای شدید مبتلا شد، برای تزریق دُز دوم بیشتر از ۶ هفته صبر کند.برجخانی در پاسخ به این سؤال که آیا ایجاد فاصله زمانی بیشتر بین تزریق دُز اول و دوم مشکلی ایجاد می‌کند یا خیر؟ بیان می‌کند: بهتر است برای ایجاد ایمنی کامل، دُز دوم هر چه سریع‌تر تزریق شود و به همین علت حداقل زمان لازم بین تزریق دو دُز را در نظر می‌گیرند اما احتمالاً افزایش فاصله بین تزریق دو دُز مشکلی ایجاد نمی‌کند و شاید پاسخ سیستم ایمنی قوی‌تر ظاهر شود اما در فاصله تزریق بین دو دُز باید پروتکل‌های بهداشتی به‌طور کامل رعایت شود.
واکسیناسیون چه مدت شما را در برابر کرونا ایمن می‌کند؟
به گفته این محقق ایمونولوژی، از واکسیناسیون نخستین افرادی که در کارآزمایی بالینی واکسن‌ها شرکت کردند، حداقل ۶ ماه گذشته و آنها هنوز در برابر بیماری کرونا ایمن هستند اما برای بررسی مدت زمان ایمنی ایجاد شده در بدن ناشی از تزریق واکسن، باید صبر کرد تا حداکثر زمان ایجاد ایمنی در افراد واکسینه شده به دست بیاید.او منع تزریق واکسن کرونا برای افراد دارای آلرژی را شایعه‌ای بی‌اساس و بدون هیچ منبع معتبر علمی می‌داند و ادامه می‌دهد: اگر فردی به اجزاء داخلی واکسن مانند PEG حساسیت دارد بهتر است واکسن را دریافت نکند همچنین اگر فردی قبلاٌ حساسیت‌های شدیدی از جمله شوک آنافیلاکسی را تجربه کرده، می‌تواند واکسن را تزریق کند اما بهتر است ۳۰ دقیقه پس از تزریق واکسن در مرکز واکسیناسیون بماند و در مراکز مجهز به CPR واکسن بزند.این کارشناس ارشد بیوتکنولوژی تأکید می‌کند: اگر فردی پس از تزریق دُز اول دچار آلرژی شدید شده و یا به یکی از عناصر داخلی واکسن آلرژی دارد، بهتر است نوع واکسنی که تزریق کرده را تغییر دهد.
بهترین زمان تزریق واکسن کرونا برای افراد با سابقه ابتلا به کووید ۱۹
به گفته برجخانی، بهترین زمان تزریق واکسن کرونا برای افراد با سابقه ابتلا به کووید ۱۹ خفیف ۴ تا ۶ هفته پس از بهبودی و برای افراد با سابقه ابتلا به کووید ۱۹ شدید، ۴ تا ۱۰ هفته پس از بهبودی کامل است همچنین بیمارانی که پلاسماتراپی شدند، حداقل ۴ هفته پس از دریافت پلاسما می‌توانند واکسن کرونا را دریافت کنند.او همچنین یادآور می‌شود: بیماران دیابتی پس از صرف صبحانه یا غذا واکسن کرونا را تزریق کنند. بیماران با پیوند مغز استخوان نیز حداقل ۶ ماه پس از پیوند، باید واکسینه شوند همچنین افرادی که قصد اعمال جراحی دارند حداقل دو هفته قبل از جراحی، واکسن را تزریق کنند.برجخانی با اشاره به اینکه افرادی که داروهای سایتوتوکسیک کموتراپی مصرف می‌کنند، در روز شیمی‌درمانی نباید واکسن کرونا را تزریق کنند و در زمان کموتراپی نیز با پزشک معالجشان برای تزریق واکسن مشورت کنند، می‌افزاید: بیماران با مشکلات انعقادی و خونریزی در صورتی که تعداد پلاکت‌های خون بیش از ۲۱ هزار باشد، واکسن عضلانی تزریق کنند.
مبتلایان سرطان قبل از تزریق واکسن کرونا باید بدانند
تزریق واکسن کرونا یا عدم تزریق آن از اصلی‌ترین دغدغه‌های مبتلایان به سرطان است و این بیماران باید بدانند که صرف نظر از هر نوع درمان، می‌توانند واکسن کرونا را دریافت کنند.بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به‌طورکلی تمام بیماران مبتلا به سرطان باید در اولویت دریافت واکسن کرونا باشند. تصمیم‌گیری در مورد زمان‌بندی واکسیناسیون کووید- ۱۹ در بیماران دچار بدخیمی، باید به‌صورت فرد به فرد و تحت مشاوره پزشک معالج انجام شود.نکته قابل توجه این است که اگر سرطان فعال یا بدخیمی هماتولوژیکی دارید که نیاز به شیمی‌درمانی دارد یا در پنج سال گذشته تومور تشخیص داده شده داشته‌اید، ممکن است خطر ابتلا به بیماری کرونا شدید در شما افزایش داشته باشد و احتمالاً برای واکسیناسیون Covid-۱۹ در اولویت قرار خواهید گرفت.صرف نظر از هر نوع درمانی که بیماران مبتلا به سرطان دارند می‌توانند واکسن کرونا را دریافت کنند و تزریق واکسن مانعی برای ادامه درمان نیست. به‌طورکلی در صورتی که شرایط بیمار به‌گونه‌ای باشد که بتوان شیمی‌درمانی را به تعویق انداخت، جهت حفظ کارایی واکسن، بهتر است دو هفته قبل از شروع شیمی‌درمانی، واکسیناسیون کووید-۱۹ انجام شده باشد.البته در اکثر موارد شیمی درمانی بیماران را نمی‌توان به تأخیر انداخت. در چنین شرایطی بیمار می‌تواند در دوره شیمی درمانی نیز واکسن را دریافت کند، اما توصیه می‌شود در همان روزهایی که بیمار شیمی درمانی می‌شود واکسن تزریق نشود و قبل از آن انجام شود.اگر پیش از تزریق واکسن، شیمی درمانی کرده‌اید، پیشنهاد می‌شود واکسن را وقتی گلبول‌های سفید خون در حد طبیعی قرار دارند، انجام دهید. برای بیمارانی که در شرف تکمیل سیتوتوکسیک درمانی هستند، توصیه می‌شود اولین دوز واکسن پس از اتمام درمان و تفکیک دوره نادر تجویز شود.اگر شیمی درمانی سیتوتوکسیک یا ایمونوتراپی دریافت میکنید، برخی از متخصصان پیشنهاد می‌کنند که واکسن ۱۵ روز پس از درمان و ۷ روز قبل از درمان بعدی که مربوط به سه رژیم هفتگی است، تجویز شود.از طرف دیگر، توصیه می‌شود واکسیناسیون بین چرخه شیمی درمانی و دور از دوره نادر انجام شود (دوره شمارش خون، معمولاً ۷-۱۴ روز پس از درمان، اما این ممکن است بسته به درمان خاص متفاوت باشد).در صورت جراحی برنامه‌ریزی شده، بهتر است حداقل یک هفته قبل از عمل، واکسیناسیون انجام شود. واکسیناسیون را می‌توان در هر زمان از عمل، با شمارش بهینه گلبول‌های سفید انجام داد.اگر در گذشته واکنش شدید آلرژیک به واکسن‌های دیگر یا داروهای تزریقی را تجربه کرده‌اید یا انواع خاصی از آلرژی دارید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید، زیرا ممکن است راهنمایی متفاوت باشد.
